پیشنهاد جدید آمریکا برای مذاکره با ایران، حکم ۳۶ اخلالگر اقتصادی در آستانه صدور، دست رد غولهای نفتی به سینه ترامپ به کرسی نشستن حرف ایران در اوپک، نقره داغ مشترکان به اسم ساده سازی!، تمدید گران قیمت کی روش، فرصت و چالش روحانی در نیویورک، تهدید هوایی پوتین علیه نتانیاهو، تعقیب دیپلماتیک تروریستها، عبور بازدهی بورس از ۷۰ درصد، ۲۲ سپتامبر ایران، راهحل اخراج نظامی آمریکا از منطقه، فرار یک مدیر وزارت نفت به گرجستان و تفاوت استاد شجریان با دیگر هنرمندان، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز دوشنبه دوم مهرماه در حالی چاپ و منتشر شد که پیشنهاد جدید آمریکا برای مذاکره با ایران همزمان با سفر رئیس جمهور به نیویورک، وزارتخانههای بی وزیر، انتقام در کمین تروریستها و تعقیب دیپلماتیک تروریستها و دست رد غولهای نفتی به سینه ترامپ در صفحات نخست آنها برجستهتر از سایر اخبار منعکس شده است.
روزنامه خراسان نشست خبری روز گذشته سخنگوی دستگاه قضا و مباحث مطرح شده در این نشست را با تیتر حکم ۳۶ اخلالگر اقتصادی در آستانه صدور مورد توجه قرار داد و از خبرهای جدید پروندههای ارز، سکه، خودرو، موبایل و گمرک نوشت. این روزنامه سرمقاله امروز خود را به عنوان چالشهای مسکو با تل آویو در پس یک حمله حصر کرده است.
روزنامه اعتماد عنوان ایستادگی در برابر آمریکا را با روتیتر حرف ایران در اوپک به کرسی نشست تیتر یک کرد و در سرمقاله امروز خود با تیتر عفو عمومی از موضع عزت به قلم مصطفی کواکبیان در مورد طرح عفو عمومی که روز گذشته فوریت آن در مجلس شورای اسلامی رد شد نوشته است.
روزنامه جوان عنوان دولت برای مقابله با امریکا آماده است را به نقل از روحانی در صفحه نخست خود قرار داد و در گزارشی دیگر مطلبی با تیتر استعفا داد تا استیضاح نشود درباره خبر اخیرا منتشر شده استعفای شریعتمداری از وزارت صمت نوشت.
روزنامه همدلی واکنشهای داخلی و خارجی به حمله اخیر یک گروهک تروریستی در اهواز را بررسی کرد و عنوان آن استوار در برابر ترور را تیتر یک امروز خود انتخاب کرد. این روزنامه در گزارشی دیگر با تیتر نگران داراییمان هستیم از رفتار اقتصادی مردم و رشد لجامگسیخته قیمتها در بازار ارز نوشته است.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
تلاش های آمریکا، همدستی روسیه و سعودی در تعیین سرنوشت نفت
روزنامه جمهوری اسلامی در بخشی از سرمقاله امروز خود با عنوان میزان ارزش تولید کنندگان نفت نوشت: با افزایش قیمت جهانی نفت، حتی متحدان واشنگتن هم علیه سیاستهای ابلهانه ترامپ واکنشهای آشکارتری نشان میدهند که موقعیت جهانی آمریکا را بیش از امروز در معرض آسیب جدی قرار میدهد و احیاناً در مسیری برگشت ناپذیر به واگرایی روزافزونی منجر میشود.
این نکته از آن جهت اهمیت دارد که اخیراً اعتراض علیه سیاستهای ابلهانه ترامپ، جان بولتون و سایر اطرافیان آنها به درون کنگره و نزد جمهوریخواهان هم کشیده شده و آنها علیرغم وجود ملاحظات سیاسی، برای حفظ موقعیت خود و حزبشان هم که شده، ناچارند نسبت به سیاستهای ترامپ اعلام برائت و اعتراض کنند.
اما چرا ترامپ علیرغم آگاهی از پیامدهای سیاستهای غیراصولی خود همچنان به ادامه آن اصرار میورزد؟ پاسخ این سوال با درک ابعاد کرنش و ذلت پذیری ارتجاع عرب، کاملاً روشن است. اگرچه حمایت آشکار و نهان غرب از رژیمهای فاسد و بیریشه عرب کاملاً آشکار بود، ولی ترامپ اولین کسی است که رودربایستی را کنار گذاشته و آنها را گاوهای شیرده معرفی کرده که باید به هر قیمت ممکن دوشیده شوند و اگر شیری نداشتند، باید آنها را سر برید! معنی اظهارات رسمی ترامپ این است که یا کرنش کنید و اطاعت محض نشان دهید یا با قدرت خداحافظی نمائید! رمز اصلی ذلت پذیری امروز ارتجاع عرب این است که آنها خود را در مسیری قرار دادهاند که راه بازگشتی برای آن متصور نیست. اما باید پرسید که چرا باید دیگران هم تاوان سنگین ذلت پذیری ارتجاع عرب را بپردازند؟ دیگران اگر استقلال رای و استقلال عمل از خود نشان دهند و در چارچوب منافع ملی خود رفتار کنند، هرگز دلیلی برای همراهی حقیرانه با رژیمهای فاسد و ارتجاعی عرب وجود نخواهد داشت. تشکیل اجلاس وزرای نفت اوپک در الجزایر در چنین شرایطی میتواند یک نقطه عطف تعیینکننده در تاریخ پرفراز و نشیب اوپک باشد. سایر اعضای اوپک باید اراده سیاسی برای حرکت در مسیر تامین و تضمین منافع ملی خود و مصالح اوپک را در میدان عمل نشان دهند و با تحکم آمریکا و ذلت پذیری آشکار ارتجاع عرب جداً مخالفت و مقابله کنند. برای سازمان اوپک شرم آور است که سیاستها، تصمیمات و عملکرد آن را یک عنصر هرزه که پیش از این شریفترین شغلش کازینوداری و تجارت جنسی و بردهداری زنان بدکاره بوده، تعیین و ابلاغ کند و آنها هم بیچون و چرا پذیرای آن باشند.
میماند نقش کشورهای تولیدکننده نفت غیر اوپک در شرایط کنونی که آنها نیز بعضاً رفتاری غیرقابل درک و پذیرش از خود نشان داده و میدهند. روسیه در صدر این فهرست در مقاطع مختلف رفتاری سینوسی و نامتعادل از خود نشان داده و در عین ادعای همراهی با تولید کنندگان نفت اوپک، با همدستی سعودیها بازار نفت جهانی و حیثیت اوپک و تولید کنندگان نفت را یکجا به گروگان گرفته است. در چنین شرایطی رفتار غیراصولی روسیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت غیراوپک در جهت اشباع بازار نفت جهانی و سرازیر کردن نفت بیشتر به بازار برای شکستن قیمتها کاملاً سوال برانگیز تلقی میشود و در واقع مسکو به تمامی تولید کنندگان نفت در مقیاس جهانی از پشت خنجر میزند تا بلکه شاهد کرشمه ترامپ باشد. گویا رهبران کرملین فراموش کردهاند که در ماجرای کریمه با آنها چگونه رفتار شد و حتی بده بستان چین و روسیه را هم غرب و به ویژه ترامپ تحمل نمیکند. این برای پوتین و دستیارانش بسیار تحقیرآمیز است که وزیر انرژی آمریکا در مسکو آنها را تهدید کند که اگر با سیاستهای ابلهانه ترامپ همراهی نکنند، با تحریمهای بیشتری مواجه خواهند شد. همراهی پوتین با ترامپ از این پس جز این معنای دیگری ندارد که آنها از تهدیدات واشنگتن ترسیدهاند و جا زدهاند. تصمیمات اوپک و غیراوپک هرچه باشد، این روزها میگذرد، ولی در تاریخ و در ذهن ملتها ثبت و ضبط خواهد شد که استقلال این کشورها چقدر میارزیده است؟
عدد حیرت انگیز رانت در دلارهای پتروشیمی
محمدصادق جنان صفت در سرمقاله امروز ابتکار با عنوان روایت نوروززاده از قرعه کشی رانبرای دلارهای پتروشیمی نوشت: هر روزی که از تصمیم بزرگ و فرمان کبیر تولید رانت و فساد با حراج دلارهای گرانبها به قیمت هردلار برابر ۴۲۰۰ تومان سپری میشود رانت و فساد و تباه کاری بیشتری در اعماق مناسبات ناروشن جامعه ایرانی رخ میدهد. این رانت و فساد چنان گسترده و ژرف است و البته چنان پیچیده و پنهان که برخی اوقات یک تلنگر از سوی یک مدیر ارشد راه را برای عمومی شدن اخبار این رانت و فساد بازمی کند. مجموعه رخدادهایی که در اقتصاد پتروشیمی ایران صورت میگیرد و هر روز گوشهای از اخبار آن به دلایلی به بیرون درز میکند یکی از جلوههای رانت در تلخترین و اندوه بارترین اکال است. این رانت به این دلیل که درباره ۱۲ میلیارددلار صادرات این صنعت است اندازه و ابعاد سترگ و پیچیدهای دارد. حالا روایت رضا نوروززاده مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران را دراین باره بخوانید. او در گفتگو با روزنامه اعتماد میگوید شرکتهای پتروشیمی الان هردلار خود را برابر با ۷۵۰۰ تومان میفروشند و در برخی اوقات نیز بین خریداران این دلارهای ۷۵۰۰ تومانی قرعه کشی میشود. اومعتقد است که پتروشیمیها امسال حدود ۷.۵ میلیارد دلار باید در شکل فعلی دلار عرضه کنند. برای اینکه ابعاد این بخش از رانت زایی و فسادسازی روشن شود کافی است رقم ۷.۵ میلیارد دلار را در عدد ۷ هزار تومان فاصله دلار آزاد و دلار ۷۵۰۰ تومانی دلار پتروشیمی که رانت به حساب میآید ضرب کنید.
این عددبرابر با ۵۲۵۰۰ میلیاردتومان میشود که عددحیرت انگیزی است. این میزان رانت و فساد در صنعت پتروشیمی برای سال ۱۳۹۷ چرا پدیدار شده است؟ چرا هیچ نوری براین تاریکخانه رانت و فساد افسانهای تابانده نمیشود. از آقای نوروززاده باید قدردانی کرد که با هر هدفی این اطلاعات را از مسیر گفت: وگوی مطبوعاتی به اطلاع علاقمندان به اقتصادسیاسی ایران رساند. حالا باید دنبال این باشیم که سازوکار حضور در قرعه کشی رانت افسانهای چگونه ممکن میشود و تا امروز کدام بنگاهها و افرادحقیقی و حقوقی از این رانت استفاده کرده اند. واقعیت تلخ فساد عجیب پدیدار شده درسال ۱۳۹۷ که یادآور این داستان شگفت انگیز اوایل دهه ۱۳۹۰ است نشان میدهد باید ساختار اقتصاد ایران را برای اصلاح بنیادین به سوی روشنایی و شفافیت کشاند. پیامدهای این رانتهای افسانهای در سطح جامعه دیر یا زود آشکار میشود و نوکیسههای تازهای در ایران قد برافراشته و به میدان شکاف طبقاتی میآیند و شهروندان تهیدست را با حسرت مواجه میکنند. از نظر اقتصادی چه میتوان کرد؟ به نظر میرسد آزاد سازی صنعت پتروشیمی از گام نخست که تامین خوراک رانتی است تا آزاد سازی قیمت فروش محصولات و آزاد سازی بازار ارز در سطحی بالاتر چاره کار است. این داستان را باید با زبانهای گوناگون و بارها و بارها بر زبان آورد و نوشت تا اتفاق آزاد سازی رخ دهد. اگرقصد داریم رانت و فساد را نابود کنیم این راهی است که باید رفت ویک بار برای همیشه به این داستان خاتمه داد.
چرا طرح بهبودبخش معیشت فرهنگیان در مجلس گیر کرده است؟
علی قربانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی طی یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: فرهنگیان دغدغههایی جدی در خصوص معیشت، عدم همترازی با سایر کارکنان وزارتخانهها، عدم ارایه خدمات رفاهی و درمانی مطلوب و... دارند ولی فرهنگیان ضمن پیگیری مطالبات قانونیشان، صبورانه و مصمم، بسیاری از این ناملایمات را تاب آوردهاند که دولت و مجلس باید برای رفع تبعیض و امید و اعتماد بخشی بیشتر به فرهنگیان بیش از پیش اهتمام ورزند. مهرماه برای معلمان و دانشآموزان ما آغاز مبارکی است که فرزندان ما مهر و مدارا، علم و اندیشه، تفکر و خلاقیت، خردورزی و پرسشگری، ایمان و اخلاص، راستگویی و صداقت، شهامت و میهندوستی، تعهد و عمل را در این مکتب بزرگ فراگیرند. چیزی که امروز بیش از هر زمان دیگری سخت به آن محتاجیم. مهر که از راه میرسد قلمفرسایی و صحبت و سخنرانی درباره اهمیت آموزش و پرورش و شأن و مقام و منزلت معلمان به یک اصل تکراری تبدیل شده است و پس از آن فرهنگیان به فراموشی سپرده میشوند. فرهنگیان با دغدغههای بزرگشان تنها میمانند و بیتوجهی به این دغدغهها میتواند آموزش و پرورش ما را با چالش جدی روبرو کند که وجود آسیبهای اجتماعی، یأس و دلمردگی در بین معلمان و دانشآموزان، میتواند امیدسوز و خطرناک باشد. نمیتوان از معلمی که خودش دغدغه «نان» دارد انتظار داشت به دانشآموزان قناعت بیاموزد، نمیتوان از معلمی که شاهد بیعدالتی در پرداخت حقوق و مزایای خود با دیگر کارکنان دولت است انتظار داشت از «عدالت» سخن گوید.
امروز رسالت و وظیفه دولت و مجلس این است که به دور از خطابههای تکراری و بیثمر با ارایه لایحه و طرحهایی به بیعدالتی و تبعیض بین معلمان و دیگر کارمندان پایان دهند چرا که فرهنگیان با جمعیت میلیونیشان از ارکان توسعه به شمار میروند که میتوانند بر ذهن و زبان میلونها دانشآموز اثرگذار باشند.
مجلس شورای اسلامی در راستای تقویت منابع مالی آموزش و پرورش و توانمندسازی مالی این وزارتخانه طرحی یک فوریتی تحت عنوان: «طرح پشتیبانی اداری و مالی وزارت آموزش و پرورش» را بیش از ۲ سال است که در صحن به تصویب رسانده ولی هنوز از کمیسیون به صحن برنگشته که بر اساس یکی از مهمترین بندهای این طرح یک درصد از درآمد بانکها، شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت علاوه بر بودجه سالانه به وزارت آموزش و پرورش اختصاص یابد. این طرح که در ۹ بند و ۶ تبصره ارایه شده است میتواند در این شرایط سخت مالی معلمان نوید روشنی برای رفع بخشی از دغدغه فرهنگیان عزیز باشد که امید است به زودی در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد.
باید این حقیقت را بپذیریم که فرهنگیان همواره مورد بیمهریهای بزرگی قرار گرفتهاند و ضرورت دارد ضمن تاکید بر اسناد فرادستی نظیر سند تحول بنیادین، سند جامع علمی کشور، چشمانداز جمهوری اسلامی در افق ۱۴۰۴، برنامه ششم توسعه، با اجماع بین همه ارکان نظام زمینه تحقق مطالبات فرهنگیان فراهم شود.