معاون وزیر امور خارجه، با بیان اینکه "برخورد آمریکا با برجام و تحریم ایران نشانه خوبی از افول آمریکاست"، در مورد رابطه اقتصادی ایران و اروپا تامید کرد که «سازوکار ویژه مالی اروپا حتما عملی میشود».
به گزارش ایسنا، سیدعباس عراقی در برنامه تلویزیونی «تیتر امشب» گفت: آمریکا تلاش کرد جامعه بینالملل را با خود همراه کند اما جامعه بینالملل در مقابل آنها مقاومت کرد. دولت فعلی آمریکا یک شکست سیاسی و اخلاقی را برای خود رقم زده است.
وی ادامه داد سراغ ندارم رئیسجمهور یک کشور در مجمع عمومی سازمان ملل صحبت کند و همه به صحبت او بخندند. اینکه متحدان اروپا مقاومت میکنند، حاکی از شروع افول آمریکاست. اروپاییها گفتند موضوع فقط ایران نیست بلکه مساله حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی اروپا در مقابل آمریکاست. همه از سیطره سیستم مالی و اقتصادی آمریکا بر خود نگران و ناراحت هستند.
این مقام وزارت خارجه اظهار کرد: ترامپ با استفاده بیش از اندازه از اهرم تحریم و تحمیل خواستههای خود، قدرت آمریکا را تضعیف میکند، چراکه کشورهای دیگر در این شرایط سعی میکنند خود را از سیطره تحریمهای آمریکا خارج کنند. ما معتقدیم قدرت آمریکا در عرصه سیاسی، اقتصادی و نظامی رو به سراشیبی است و ترامپ به آن سرعت داده است. تجربه افغانستان، عراق، غرب آسیا و اکنون در سوریه نشان میدهد که سیاستهای نظامی، اقتصادی و سیاسی آمریکا رو به افول هستند.
عراقچی درباره استفاده آمریکا از اهرم تحریم گفت: باید از آنها پرسید چرا یک راه رفته و اشتباه را دوباره تکرار میکنند؟ تحریمها چیز جدیدی نیست. آنها معتقدند تحریمها سختتر شده است اما همین تحریمها را اوباما هم انجام داد و در نهایت مجبور به مذاکره با ایران شد. بنابراین نه تهدیدات نظامی و نه تحریمهای اقتصادی با توجه به توان بازدارندگی ایران و مقاومت مردم راه به جایی نخواهند برد.
تردید ندارم که ترامپ تجربه گذشته اوباما را تکرار میکند
وی تاکید کرد: تردید ندارم تجربه گذشته اوباما را ترامپ تکرار میکند و در نهایت به این نتیجه میرسد که با مردم ایران نه با زبان تهدید و تحریم بلکه با زبان تکریم باید صحبت کند.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه "در مرحله کنونی فقط تحریمهای یکجانبه آمریکا بازگردانده شده است، نه تحریمهای شورای امنیت و اتحادیه اروپا"، خاطرنشان کرد: تحریمهایی که بازگشته است در زمان خودش سنگین بود و الان هم میتواند همینطور باشد اما ما راههای کنار آمدن با تحریم و مقابله با آن را میدانیم. اتحادیه اروپا صراحتاً اعلام کرده است که در برابر تلاشهای آمریکا مقاومت میکند و حتی در این مسیر به ایران کمک میکند.
وی ادامه داد: آمریکا هر چه تلاش کرد کشورهای همسو با خود را همراه کند، جز رژیم اسرائیل و عربستان، کشور دیگری حاضر نشد از موضع آمریکا در برجام حمایت کند؛ حتی کشورهایی مثل ژاپن و کرهجنوبی ناچار از همراهی شدند اما مواضع سیاسیشان در حمایت از برجام تفاوتی نکرد. از این رو معتقدم سیاست آمریکا در تحریم مجدد شکستخورده است؛ همانطور که قبلا هم شکست خورده بود.
مواضع سیاسی اروپا تاکنون بسیار خوب و مثبت بوده است
عراقچی در رابطه با واکنش اتحادیه اروپا به بازگشت کامل تحریمهای آمریکا، با بیان اینکه "مواضع سیاسی اروپا تاکنون بسیار خوب و مثبت بوده است"، تصریح کرد: اروپاییها به صراحت از ایستادگیشان مقابل آمریکا صحبت کردهاند. در رایزنیها و جلسات مشترک و سخنرانیها و موضعگیریها این مطلب به خوبی دیده میشود. آنها تاکید کردند حفظ برجام منوط به تامین خواستههای ایران است و در آخرین بیانیه خود در نیویورک یک قدم جلوتر آمدند و گفتند که سازوکار ویژه مالی را ایجاد خواهند کرد. این سازوکار دریافتها و پرداختهای ایران و اروپا را انجام میدهد بدون آنکه با سیستم مالی آمریکا سروکار داشته باشد. همچنین در مرحله بعد کشورهای ثالث میتوانند از این سازوکار استفاده کنند.
معاون وزیر امور خارجه افزود: البته این یک سیستم پیچیده است. ما انتظار داشتیم زودتر به سرانجام برسد و در حال حاضر مراحل پایانی را طی میکند. به نظر، مسائل عدیده حقوقی و سیاسی دارد؛ از جمله اینکه باید در اتحادیه اروپا ثبت شود.
نشست کارشناسی ایران و ۱+۴ چهارشنبه در اروپا برگزار میشود
معاون وزیر امور خارجه از برگزاری نشست مجدد کارشناسی در روز چهارشنبه در اروپا خبر داد و گفت: در این جلسه تمامی کارشناسان حقوقی، بانکی، انرژی و غیره از سوی همه طرفها حضور دارند.
وی افزود: ممکن است عملیاتی شدن سازوکار مالی مدتی دیگر طول بکشد اما مطمئن هستیم که این سازوکار عملی میشود.
عراقچی در ادامه درباره معافیت هشت کشور از تحریمهای آمریکا گفت: این مساله هم نشانه دیگری از شکست هیمنه سیاسی آمریکاست. ترامپ وقتی از برجام خارج شد موضع صریح در این رابطه گرفت که فروش نفت ایران را به صفر خواهند رساند و این سیاست علنیشان بود اما در شش روز گذشته با مقاومتی که کشورها انجام دادند و مذاکراتی که صورت گرفت آمریکا مجبور شد هشت کشور را مستثنی کند که چهار کشور (چین، هند، کرهجنوبی و ژاپن) از این تعداد خریداران اصلی نفت ایران هستند. همچنین کشورهای ترکیه، تایوان، ایتالیا و یونان مجوز معافیت دریافت کردند. البته ممکن است آمریکا برای این کشورها شرط و شروطهایی گذاشته باشد اما مهم است که سیاست به صفر رساندن فروش نفت ایران شکست خورد. این در حالی است که هشت کشور در این مدت ما را در جریان گفتوگوهایی خود با آمریکا قرار میدادند و همکاری کاملی با ما داشتند.
عراقچی در ادامه در رابطه با سیاست آمریکا برای تغییر رژیم ایران گفت: افرادی در تیم ترامپ هستند که در توهم تغییر رژیم و فروپاشی ایران زندگی میکنند. آمریکا سیاست فشار حداکثری را انتخاب کرد تا علیه ایران به کار ببرد اما مگر این سیاست قبلا امتحان نشده بود؟ مگر آنها از این سیاست نتیجهای گرفتند؟ ترامپ تصور میکند ایران مثل برخی کشورها با فشار کوتاه میآید و پای میز مذاکره برای یک توافق دیگر مینشیند که این کمال سادهاندیشی و یک امید واهی است که فکر کنند ایران را به مسیر سخت خواهند کشاند. ما با سیاستهایی که داریم با تحریمها کنار خواهیم آمد. ما پیشبینیهای لازم را در رابطه با این تحریمها انجام دادهایم. تحریم نفت و بانک تحریمهای اصلی آمریکاست که قبلا هم تجربه شدهاند و با وجود همین تحریمها ما مسیر را ادامه دادیم. اما الان به مراتب وضعیت ما بهتر است چراکه کشورهای اروپایی، چین و روسیه در موقعیت بهتری از ایران حمایت میکنند.
وی گفت: تحریمهایی که امروز از سوی آمریکا اعلام شد چند ماه است که خود را نشان داده است و اثرات روانیاش از قبل شروع شده و شرکتها از ایران خارج شدند و اینها از نظر ما مهم هم نیست. همچنین تحریم گروهها و افراد جدید از نظر ما یک شوی تبلیغاتی است و اثری ندارد.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان در رابطه با تلاشهای دیپلماتیک ایران با توجه به تحریمهای آمریکا، با روسیه و چین گفت: ارتباطات ما با این دو کشور به لحاظ سیاسی، اقتصادی و راهبردی گسترده است. ما در دور گذشته تحریمها ارتباطات خوبی با آنها داشتیم و به ما خیلی کمک کردند. رابطه ما با چین هیچ وقت قطع نشد و در زمان اجرای برجام بسیار شکوفا شد. الان هم در مذاکرات روال مثل گذشته خواهد بود. آنها اعلام کردند که از تحریمهای آمریکا تبعیت نخواهند کرد. ممکن است برخی شرکتهای چینی مرتبط با آمریکا تعاملشان را قطع کنند اما چینیها مسیرهای بانکی خاصی را در دوره قبل باز کردند و الان هم این مسیرها احیا میشود. همچنین با روسیه سازوکار مالی ویژهای را تنظیم کردهایم و با چین در حال مذاکره هستیم. در همین چارچوب با هند براساس ارز ملی در حال مذاکره هستیم.
ممکن است فشار اقتصادی آمریکا اثراتی بگذارد اما به لحاظ سیاسی وضع ما مساعد است
عراقچی بر پایبندی ایران بر برجام تاکید کرد و گفت: گزارشهای آژانس در تایید اجرای برجام از سوی ایران باعث شد یک مشروعیت بینالمللی گسترده به نفع ایران و علیه آمریکا ایجاد شود. ممکن است فشار اقتصادی آمریکا اثراتی را بر کشورها بگذارد اما به لحاظ سیاسی وضع ما مساعد است. ما سعی داریم با کشورهای دیگر هم برای ایجاد سازوکار مالی صحبت کنیم.
وی بر فعالیتهای دیپلماتیک ایران برای مقابله با فشارهای آمریکا تاکید کرد و در همین رابطه به نامه نمایندگی ایران به دبیرکل سازمان ملل اشاره کرد که دوشنبه نامه تحویل به دبیرکل شد و افزود: در این نامه مواضع ایران در رابطه با تحریمهای آمریکا تشریح شده است. همچنین تماسهای دیپلماتیکی در روزهای آتی انجام خواهد شد. آقای ظریف با خانم موگرینی و وزیران خارجه انگلیس و آلمان صحبت کردند و با چین و روسیه ما در تماس مداوم هستیم.
عراقچی همچنین گفت: احتمالا جلسه وزیران خارجه ایران و ۱+۴ را در آینده خواهیم داشت که در حال بحث روی آن هستیم.
معاون ظریف همچنین از برگزاری نشست همکاریهای هستهای ایران و اروپا در اواخر نوامبر خبر داد و گفت: برگزاری این نشست در این شرایط به لحاظ فنی و سیاسی بسیار مهم است و پیام محکمی را به آمریکاییها میرساند. در این نشست آقای صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و نیز مقامات اروپایی شرکت دارند.
این مقام وزارت خارجه همچنین تصریح کرد: برنامه هستهای ایران با در نظر گرفتن چرخه سوخت هستهای در چارچوب برجام مسیر خوبی را طی میکند و هیچ چیز در این مسیر از جمله تحقیق و توسعه و غنیسازی تعطیل نشده است. ما در تولید ماشین IR-8 و ماشینهای دیگر فعال هستیم و همچنین مسیر بازطراحی راکتور اراک به خوبی در حال پیشرفت است.
همسایگان ما در اولویت تعاملات سیاسی و اقتصادی هستند
عراقچی در ادامه نسبت به همکاری با همسایگان ایران خاطرنشان کرد: همسایگان ما در اولویت تعاملات سیاسی و اقتصادی هستند و ما با بیشتر آنها ارتباط ویژه داریم از جمله مسیر همکاری ما با ترکیه خوب و باز است. همچنین با عراق و افغانستان تعاملات بسیار مثبتی داریم و باید بگویم تحریمها این ظرفیتها را چندبرابر خواهد کرد. آمریکا به زانو درآوردن ایران را در خواب باید ببیند. البته همسایگانی (برخی کشورهای عربی منطقه) هستند که در توهماتی به سر میبرند و من امیدوارم با شکستهایی که خوردهاند به نقطهای برسند که تعاملات منطقیتری در منطقه ایجاد کند.
معاون ظریف در وحدت میان مردم و مسئولان تاکید کرد و افزود: توان نظامی و دفاعی ما واقعیتی برخواسته از درون ماست و اطمینان داریم تا وقتی وحدت ملی پشتسر نظام و دولت است به سلامت از همه مشکلات عبور میکنیم. معتقدم وضع خارجی ما به مراتب بهتر از گذشته است. امروز ایران مشروعیت و مقبولیت بینالمللی خوبی دارد که اگر با وفاق ملی در داخل ترکیب شود نتیجه مثبتی خواهد داشت.
وی تاکید کرد: به لحاظ داخلی باید بیشتر به سمت وحدت حرکت کنیم. اکنون بسیاری از بحثها درباره برجام و مسائل دیگر حل شده و کاملا مشخص است که ایران با قدرت وارد مذاکره شده و نتیجه مورد نظرش را به دست آورده است. ما علاوه بر قدرت سخت، قدرت نرم زیادی در اختیار داریم که شامل گفتمان انقلاب اسلامی، فرهنگ شهدا و توان دیپلماسیمان است و حتما به سلامت میتوانیم از این مسیر بگذریم هرچند که مسیر سخت باشد.
عراقچی از جناحهای مختلف و اقشار مردم خواست پشتسر دولت و نظام، نیروهای مسلح و رهبری و فرزندان دیپلماسی خود باشند تا این مسیر را به خوبی بگذرانیم.
معاون ظریف در رابطه با تمایل آمریکا به پایان دادن جنگ یمن گفت: واقعیت میدانی آمریکا را به این نتیجه رساند از یک طرف سبوعیت ائتلاف عربستان و امارات متحده عربی در حمله به یمن که با استفاده از سلاحهای آمریکایی و غربی انجام شد و از طرف دیگر مقاومت مردم یمن موجب شد که صحنه جنگ به ضرر آنها تغییر کند. مشخص است عربستان سعودی مسیر غلطی را رفت که جز شکست و بیآبرویی برای او و متحدانش و مصیبت برای مردم یمن چیزی در بر نداشت. همچنین افزایش تلفات انسانی در یمن و بسیج افکار عمومی نسبت به آن در این مساله موثر بود تا جایی که ترامپ گفت از سلاحهای آمریکا در یمن به درستی استفاده نشد و آنها به این نتیجه رسیدهاند که این روند نمیتواند ادامه یابد.
وی در پایان در پاسخ به اینکه رئیسجمهور قتل خاشقجی را مایه بیآبرویی آمریکا دانست، اظهار کرد: قتل خاشقجی توسط عزیردُردانه آمریکا صورت گرفت و هر چه خواستند آن را توجیه کنند و روی آن را بپوشانند، نتوانستند. ما متاسفیم که عربستان به عنوان یک کشور بزرگ اسلامی به این وضع درآمده است و متاسفانه به بیآبرویی مطلق رسیده که ناشی از سیاستهای اشتباه در منطقه است.