سهم فارغ التحصیلان آموزش عالی بیکار از کل بیکاران افزایش یافته است

چند روزی است که مرکز آمار ایران نتایج آمارگیری از نیروی کار در پاییز 1397 را منتشر نموده است. این نتایج علیرغم آن که نشان می دهد وضعیت نرخ بیکاری در پاییز سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بدون تغییر بوده است اما در دل خود نکات منفی را نیز پیرامون نیروی کار جای داده است. از جمله نکات منفی این گزارش افزایش نرخ بیکاری در 16 استان از 31 استان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته می باشد.

به گزارش تابناک اقتصادی، اشتغال و بیکاری از جمله موضوع های اساسی اقتصاد هر کشور محسوب می شود، به گونه ای که  افزایش یا کاهش جمعیت بیکاران، به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تلقی می گردد. نرخ بیکاری یکی از شاخص هایی است که برای ارزیابی شرایط اقتصادی کشور مورد استفاده قرار می گیرد. در چند سال اخیر به دلیل افزایش تعداد متقاضیان کار از یک سو و کاهش عرضه کار از سوی دیگر، نرخ بیکاری همواره رو به افزایش بوده است.

به تازگی نتایج آمارگیری از نیروی کار در پاییز 1397 توسط مرکز آمار ایران منتشر شده است. این نتایج نشان می دهند که نرخ بیکاری در پاییز 1397، 11.7 درصد بوده است. این نرخ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ثابت مانده است. این ثبات نرخ بیکاری در مقایسه با سال گذشته در حالی اتفاق افتاده است که نرخ مشارکت اقتصادی (نسبت جمعیت فعال (بیکار یا شاغل) به جمعیت در سن کار ضربدر 100) افزایش یافته است و از 39.9 درصد به 40.5 درصد رسیده است (0.6 درصد رشد) اما مسئولین تلاش نموده اند تا این افزایش را به سمت جمعیت شاغل هدایت کنند چرا که تعداد شاغلین در پاییز سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 0.5 درصد رشد داشته است و تقریباً برابر را رشد نرخ مشارکت اقتصادی بوده است.

از دیگر نکات مثبت این گزارش کاهش نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله و 15 تا 29 ساله می باشد که به ترتیب در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 1.3 و 0.5 درصد کاهش داشته است.

نرخ بیکاری فارغ التحصیلان آموزش عالی نیز در پاییز 1397 با اینکه نرخ بالایی گزارش شده است اما در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بر روی نرخ 18.3 درصد ثابت مانده است.

در کنار این نکات مثبت، نکات منفی هم در این گزارش وجود دارد. به عنوان نمونه سهم فارغ التحصیلان آموزش عالی بیکار از کل بیکاران با افزایشی 3.4 درصد از 37.1 درصد در پاییز 1396 به 40.5 درصد در پاییز 1397 رسیده است.

همچنین نرخ بیکاری در پاییز 97 در استان های مختلف متفاوت بوده است و در 16 استان از 31 استان کشور نرخ بیکاری در مقایسه با پاییز 1396 افزایش یافته است که خود به هر حال نکته منفی محسوب می شود.

بیشترین افزایش نرخ بیکاری متعلق به استان البرز بوده است که این نرخ در این استان 5.5 درصد رشد داشته است. استان کرمانشاه نیز در ادامه کاهش نرخ بیکاری خود در سال جاری توانسته است بیشترین کاهش نرخ بیکاری را در فصل پاییز 1397 در مقایسه با پاییز 1396 به نام خود ثبت کند و نرخ بیکاری را 6.9 درصد کاهش دهد.

نمودار زیر وضعیت نرخ بیکاری در 31 استان کشور در پاییز 97 را نشان می دهد. همان گونه که ملاحظه می شود کمترین نرخ بیکاری در پاییز 97 مربوط به استان سمنان با نرخ بیکاری 6.6 درصد بوده است. بعد از استان سمنان، در رتبه دوم کمترین نرخ بیکاری استان ها، دو استان مرکزی و همدان به ترتیب با نرخ بیکاری 6.9 درصد و 7.3 درصد ایستاده اند. بیشترین نرخ بیکاری در پاییز 97 هم به استان کرمانشاه با نرخ بیکاری 18.2 درصد تعلق گرفته است. بعد از این استان، دو استان چهارمحال و بختیاری و البرز به ترتیب با نرخ های بیکاری 17 درصد و 15.8 درصد قرار دارند. نرخ بیکاری در 12 استان کشور از میانگین نرخ بیکاری در کل کشور بالاتر و در 19 استان کشور از میانگین نرخ بیکاری در کل کشور پایین تر بوده است.

در پایان باید به این نکته اشاره نمود که طبق جداول قانون برنامه ششم توسعه، نرخ بیکاری در کشور در پایان سال 1400 باید به 8.6 درصد برسد که لازمه رسیدن به این نرخ بیکاری ایجاد یک میلیون شغل در هر سال توسط دولت می باشد. همان گونه که ملاحظه گردید رقم فعلی نرخ بیکاری یعنی 11.7 درصد با نرخ تعیین شده در برنامه ششم توسعه فاصله بسیاری را دارد. در حال حاضر تنها نرخ بیکاری 5 استان سمنان، مرکزی، همدان، زنجان و خراسان جنوبی از نرخ بیکاری تعیین شده برای کشور در سال 1400 پایین تر می باشد.