متأسفانه در کشور ما به دلیل اقتصاد رانتی و نفتی که وجود دارد، مالیات نقش کمتری در تأمین هزینههای اداره کشور دارد، از این روی، مطلبی که رئیس سازمان امور مالیاتی گفته است درست بود. متأسفانه برخی نهادها، بنگاه ها، مؤسسات، خیریهها و مناطق آزاد و استانها با وجود درآمد بالا، هیچ مالیاتی به دولت نمیدهند.
به گزارش «تابناک»؛ در حالی که درآمدهای مالیاتی، منبع پایدار درآمدی در کشورهای توسعه یافته محسوب میشود و مؤلفههای اقتصاد مقاومتی نیز بر توجه به بخش مالیاتها تأکید دارد، بنا بر اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، سالانه ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار میلیارد تومان به واسطه فرار مالیاتی از جیب دولت میرود؛ این در حالی است که کل بودجه عملیاتی دولت، چیزی حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومان است.
بنا بر این گزارش، اگر اکنون همین موضوع را در کنار معافیتهای مالیاتی و کاهش درآمدهای دولت از فروش نفت و تحریمهای کمرشکن اقتصادی که در سالهای اخیر رخ داده است قرار دهیم، خواهیم دید چه منابع عظیمی از کشور هدر رفته است.
بر پایه گفته امید علی پارسا، رئیس سازمان مالیاتی کشور، سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی در ایران به نسبت کشورهای دیگر، به ویژه کشورهای توسعه یافته پایین است، به گونه ای که این نسبت در کشورهای توسعه یافته، حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد و در کشورهای در حال توسعه، حدود ۱۵ تا ۱۸ درصد است که البته این رقم در ایران حدود ۸ درصد است.
وی با بیان اینکه پایین بودن این نسبت به وضوح نشان میدهد، میزان فرار مالیاتی و معافیتهای مالیاتی در ایران بالاست، گفت: حدود ۴۰ درصد اقتصاد کشور از مالیات معاف است و این امر، در کنار پایین بودن نرخهای مالیاتی و فرارهای مالیاتی گسترده، باعث شده، میزان درآمدهای مالیاتی در کشور به نسبت حجم اقتصاد، پایین باشد.
پارسا اظهار داشت: هرچند شاخص نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی، رقم پایینی را نشان میدهد، قشرهای گوناگون جامعه احساس میکنند که مالیات بالایی میپردازند.
محمدرضا تابش، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با تابناک اظهار داشت: امروزه کشورهایی که از سوختهای فسیلی استفاده نمیکنند، اتکای درآمدیشان بر عایدیهای مالیاتی است و زمانی که اتکا به درآمد مالیاتی باشد، حکمرانی هم معنا پیدا میکند؛ یعنی باید حکمرانها آنقدر تصمیمات خوب و سنجیدهای بگیرند تا رضایتمندی مردم را جلب کنند و در سایه همین رضایتمندی، بتوانند مقررات و ضوابط مالی را بر سراسر کشور جاری سازند و از همین طریق، درآمدهای دولت را افزایش دهند و هزینههای اداره کشور را تأمین کنند.
وی گفت: متأسفانه در کشور ما به دلیل اقتصاد رانتی و نفتی، مالیات نقش کمتری در تأمین هزینههای اداره کشور دارد؛ بنابراین، مطلبی که رئیس سازمان امور مالیاتی گفته است درست بود. متأسفانه برخی نهادها، بنگاه ها، مؤسسات، خیریهها و مناطق آزاد و استانها با وجود درآمد بالا، هیچ مالیاتی به دولت نمیدهند. جالب آن که در برخی مقاطع نیز رهبر انقلاب قاطعانه اعلام کردند که باید به دولت، پرداخت شود، به ویژه جاهایی که پیشینه دینی و مذهبی داشته و فعالیت اقتصادی دارند، باید معافیتهای مالیاتی آنها ملغی شود؛ در این صورت، با مشکلی روبه رو نخواهیم بود.
تابش در ادامه یادآور شد: هم اکنون نیز هم فرمان رهبری درباره ملغی شدن مالیات در حوزههایی که زیر نظر رهبری است و هم اینکه در شرایط کنونی با توجه به تنگناهای اقتصادی که در چند وقت اخیر ایجاد شده است، ضرورت اداره کشور بر پایه مالیاتها را ضروری کرده است؛ اما باید پیش از اجرای این کار، برخی برنامهها با دقت اجرا شود؛ نکته نخست اینکه باید فرهنگ سازی شود که افراد و مسئولان این نهادها از آن پیروی کنند؛ هم اینکه قانون مالیاتی جامع و کاملی باشد که نتواند فرار مالیاتی اتفاق افتد، نباید به گونهای هم باشد که بار مالیات تنها بر دوش مردم بدبخت و بیچاره و افراد حقوق بگیر جامعه باشد.
وی افزود: متأسفانه در ایران فرار مالیاتی بسیار عظیمی رخ می دهد و رانتهای بسیاری به افراد در این زمینه داده میشود. معاملات کلان در بحث واردات و صادرات صورت میگیرد که هیچ یک مالیات نمیدهند و فرار مالیاتی دارند، که باید مانع از فرار مالیاتی آنها شد تا شاهد این پدیده فسادزا نباشیم.
تابش در پاسخ به این که مجلس برنامهای برای این کار ندارد، گفت: مجلس یک نهاد قانونگذار است، اما اینکه معافیتها اعمال شود، در دست دولت و سطوح بالای حاکمیتی است و با توجه به اذن رهبری، دولت میتواند معافیتهای مالیاتی را ملغی کند و اگر جایی نیاز به قانون باشد، ما میتوانیم آن را اعمال کنیم.