اختصاصی «تابناک باتو» ـ گورستان شیروکورِچنسکو Shirokorechenskoe که در جنوب غربی شهر ییکاتیرینبرگ Yekaterinburg روسیه قرار گرفته، آخرین ایستگاه شماری از ساکنان آن منطقه از جمله هنرمندان فلکلور، دانشمندان و سران جنگ جهانی دوم است. این گورستان با مجسمهها و حکاکیهای عجیب و گرانقیمت تزیین شده است. سنگ قبرها شامل کتیبههای مختلف، سنگهای قیمتی و حکاکیهای لیزری از چهره مردگان در بالای سنگهای گرانیت است.
در یکی از بخشهای این قبرستان بزرگ، قبرهایی مرتب و با سامان یافتگی ترسناک وجود دارد. سنگ قبرهای گرانیتی بسیار بزرگند و عکسهایی بزرگتر از حدّ معمول روی آنها نصب شده است. آنها تصاویر مردان مخوف در لباسها و کتهای چرمی گرانقیمت با زنجیرها و گردنبندهای طلا و خالکوبیهای درشت هستند. برخی سیگار در دست دارند و یا کلید اتومبیلهای مرسدس در دستانشان به چشم میخورد. اغلب تصاویر اتومبیل هایشان در پشت زمینه سنگ قبر حکاکی شده است، حتی گاهی عکس دوست دخترهای صمیمی آنان نیز روی سنگ قبر وجود دارد.
اما ماجرای این گورستان چیست؟
بنا بر این گزارش، بلافاصله پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۰ و با انتقال سریع منطقه به یک اقتصاد بازار آزاد کل اردوگاه شوروی به طور کلی و به ویژه روسیه در گرداب آشوب افتاد و باعث ظهور برجسته و گسترده جنایات سازمان یافته شد. کشمکش برای قدرت در کرملین به عنوان مقر اتحاد جماهیر شوروی منجر به بسیاری از حوادث ترور، آدم ربایی و بسیاری از جنایات خشونت آمیز دیگر شده بود.
جیمز روت درباره انتقال از هرج و مرج به دمکراسی در روسیه و ظهور مافیا میگوید: میتوان بسیاری از فرصتهایی که منجر به رشد جرایم سازمان یافته در روسیه پس از سال ۱۹۹۱ شد ـ به طور ویژه ـ با انتقال فوری و ناگهانی دولت به اقتصاد بازار آزاد پیوند داد. در این دوره، دولت نتوانست هیچ تغییر ساختاری در رابطه با سیاستهایی که به شفافیت، مالیات و حقوق سهامداران بود، به وجود بیاورد و خط باریکی بین آنچه قانونی و غیرقانونی پدید آمد.
عدم شفافیت در تجارت به رهبران جرایم سازمان یافته اجازه میداد تا فعالیتهای غیرقانونی خود را در پس فعالیتهای قانونی پنهان کنند و در صورت کشف چیزی غیرقانونی، مجرم به راحتی دستگیر نمیشد. نبود حقوق سهامداران سبب میشد تا سود آنان در معرض سرقت قرار گرفته و خودشان نیز از طریق خشونت و ارعاب تهدید شوند.
شهر ییکاترینبرگ مرکز جنگهای چریکی بود و نام اورالماش The Uralmash برگرفته از استانی به همین نام که محل اجتماع آنان بود، به گروه هایشان اطلاق شد.
گفتنی است، این گروه در اواخر دهه هشتاد قرن گذشته تأسیس شده است که تأثیر خود را در بسیاری از مشاغل موجود در این شهر در دوره انتقال به یک اقتصاد بازار آزاد از جمله کارخانه معروف اورالماش تسرّی داد. در دهه نود این گروه وارد جنگهای داخلی و درگیریهای شدید میان اعضای خود شد و همین طور در جبهههای خارجی به ویژه با باند مرکزی Central Gang به مبارزه برخاست.
این نبردها باعث شد تا شمار زیادی از اعضای باند، راهی گورستان شوند و بخشی از گورستان شیروکورینچنسکو به آنها اختصاص داده شد. آنها گورها را تزئین میکردند، روی سنگ قبرهای گورستان تصاویر زیادی از اوباش با لباسهای دهه نود میلادی به چشم میخورد. نکته جالب در برخی قبرها این بود که به جای نام شخص، روی سنگ قبر نوشته شده بود: کارشناس پرتاب چاقو و یا دارای مهارتهای فوق العاده در مبارزه.
با پایان آن دهه خونین و شلوغ، بسیاری از رهبران مافیایی که از آن دوره جان سالم به در بردند، اقدامات خود را قانونی و به سمت مشاغل قانونی حرکت کردند و برخی حتی احزاب سیاسی تشکیل دادند. این صاحبان سابق مافیا در حال حاضر صاحب مراکز خرید، هتلها و کافهها در ییکاتیرینبرگ هستند، اما بنا بر یک برآورد، هنوز برخی از آنها درگیر فعالیتهای جنایی و اخاذی هستند و 30 درصد از اقتصاد روسیه در دست گانگسترهاست.