به گزارش تابناک اقتصادی، سابقه فعالیت های بانکداری الکترونیک در ایران به اوایل دهه 50 باز می گردد. درآن زمان بانک تهران توانست برای اولین بار با در اختیار گرفتن 7 تا 10 دستگاه خودپرداز پرداخت اتوماتیک پول را تجربه کند. از اواخر دهه 1360 با ورود کامپیوترهای شخصی بانک ها به فکر آن افتادند که عملیات های بانکی را به سمت رایانه ای شدن پیش ببرند.
با ورود سامانه شتاب به بانکداری کشور در سال 1381، بانکداری الکترونیکی گام تازه ای را برداشت و برای اولین بار سه بانک کشاورزی، توسعه صادرات و صادرات ایران توانستند بین خودپردازهای خود ارتباط برقرار کنند.
با تصویب و اجرای راهبرد نظام جامع پرداخت در سال 1383، بانک مرکزی با مشارکت شبکه بانکی توانست گام های بیشتری را در راستای تعمیق پرداخت ها و نظام بانکداری الکترونیکی بردارد.
همان گونه که عنوان شد شبکه تبادل اطلاعات بانکی (شتاب) در سال 1381 آغاز به کار نمود و دو سامانه الکترونیکی تسویه ناخالص آنی (ساتنا) و پایاپای الکترونیکی (پایا) به ترتیب در سال های 1385 و 1388 شروع به کار نمودند.
اما باید عنوان نمود که کارکرد هر یک از سه مورد مذکور با یکدیگر متفاوت بوده و پرداخت های خرد اشخاص به یکدیگر با شتاب صورت می پذیرد، سامانه ساتنا پرداخت های کلان و تسویه بین بانکی را پوشش می دهد، و سامانه پایا پرداخت های انبوه بین بانکی را انجام می دهد.
تقریباً همگان با این سامانه های فوق الذکر آشنایی دارند اما کمتر کسی با ساپتا آشنایی دارد و بعضاً این سئوال برای بسیاری ایجاد می شود که ساپتا چیست؟ در ادامه توضیحاتی در مورد سامانه ساپتا ارائه می گردد.
ساپتا چیست؟
سرویس ساپتا مخفف سامانه پیام کوتاه از طریق سیستم متمرکز می باشد. این سامانه در راستای توسعه بانکداری الکترونیکی و افزایش کیفیت و کمیت خدمات رسانی به مشتریان در بانک ملی ایران در سال 1391 راه اندازی گردید.
خدمات ارائه شده در سرویس ساپتا چیست؟
همان گونه که عنوان شد سرویس ساپتا یک سامانه پیام کوتاه است. یکی از کارکردهای این سامانه که همگان نیز با آن آشنایی دارند این است که این سامانه پس از انجام هر تراکنش مالی از قبیل واریز، برداشت و پرداخت اقساط یک پیام کوتاه به صاحب حساب ارسال و اطلاعرسانی لازم را انجام می دهد.
نحوه فعالسازی ساپتا چگونه است و هزینه فعالسازی آن چقدر است؟
نحوه راه اندازی و استفاده از قابلیت این سرویس این گونه است که مشتریان با مراجعه به شعب و تکمیل فرم فعال سازی می توانند از خدمات این سامانه بهره ببرند. عملیات فعال سازی ساپتا در همان روز ارائه درخواست انجام می گیرد و هزینه فعالسازی آن برای یک سال 6 هزار تومان می باشد.
چگونه ساپتا را غیرفعال کنید؟
اگر چنانچه مشتریان به هر دلیلی خواهان غیرفعالسازی این سرویس باشند می توانند به شعب بانک مراجعه کنند و نسبت به تکمیل فرم غیر فعال سازی ارسال پیام کوتاه اقدام نمایند. عملیات غیرفعال سازی یک روز پس از ارائه درخواست انجام می گیرد.
برای درخواست تغییر شماره تلفن همراه در سامانه چه کنید؟
درصورتی که مشتریان عضو سامانه ارسال پیام کوتاه (ساپتا) تقاضای تغییر شماره تلفن همراه خود را در سامانه مذکور داشته باشد، می بایست با مراجعه به شعب بانک، مجدداً اقدام به تکمیل و پر نمودن فرم درخواست فعال سازی سرویس ارسال پیام کوتاه نمایند.
هر سوال و انتقادی درباره سامانه ساپتا و اخذ آبونمان ساپتا دارید به سایت بانک ملی در نشانی: bmi.ir مراجعه کنید. بخش انتقادات و پیشنهادات بانک مرکزی ایران نیز در نشانی: CBI.ir در دسترس است.
آبونمان ساپتا از سال ۱۳۹۱ راه اندازی شده و قیمتش در سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است. کلا از اول آذر ۹۹، کارمزد خدماتی که شبکه بانکی کشور ارائه می دهد (از صدور موجودی توسط ATM تا کارت به کارت)، بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است که با انتقاداتی نیز همراه شده است.
در سال ۱۳۸۵ سامانه الکترونیکی تسویه ناخالص آنی (ساتنا) راه اندازی شد و در سال ۱۳۸۱ نیز سامانه شبکه تبادل اطلاعات بانکی (شتاب) و در سال ۱۳۸۸ نیز سامانه پایاپای الکترونیکی (پایا). آبونمان ساپتا بانک ملی ایران از سرشماره ۹۸۲۰۰۰۴۰۰۰ ارسال می شود.
بانک مرکزی می گوید که کارمزد خدمات بانکی از جمله ساپتا پس از ۱۰ سال افزایش یافته است و به دلیل افزایش هزینه های بانکداری، این افزایش اعمال شده است و از اول آذر ۹۹ اجرایی شده است. اگر حساب فعال در بانک ملی ایران دارید و قصد استفاده از آن و پرداخت ساپتا را ندارید، می توانید نسبت به بستن حساب اقدام کنید. هر حساب فعال که داشته باشید، برای دریافت خدمات پیامکی،بایستی کارمزد سالانه پرداخت کنید.