به گزارش تابناک به نقل از فارس، ویروس کویید 19 (کرونا) مدتی است که بسیاری از کشورهای دنیا را درگیر خود کرده و از جمله ایران نیز از آن در امان نمانده است به همین دلیل نیز هشدارهای زیادی برای پیشگیری و همینطور مقابله با آن از سوی کارشناسان و متخصصان داده می شود هرچند که تاکنون درمانی برای آن به دلیل جهش یافتگی که داشته مشخص نشده اما متخصصان معتقد هستند که رعایت موارد بهداشتی می تواند در زمینه عدم مبتلا بدان موثر باشد.
این روزها شاهد هستیم که خیلی افراد به دلیل اضطراب ناشی از گرفتن این ویروس در جامعه دست به رفتارهای عجیب و غریب تری می زنند که بیشتر آنها را به بیماری جسمی و روانی نزدیک می کند. از جمله حضور در بیمارستان ها برای تست کرونا، حضور زیاد در داروخانه ها برای انبار کردن ماسک، دست کش و سایر شوینده ها و ضد عفونی کننده ها و ...
در شماره های قبلی در ارتباط با اضطراب و تأثیر آن بر روند تسریع بیماری (اینجا) و وسواس و آزار خود و دیگران زیاد (اینجا) نگاشتیم اما در این گزارش قرار است درباره تنظیم هیجان راهکارهایی را ارائه دهیم. با توجه به اینکه مسئولان و کارشناسان این هفته جاری را پیک شیوع کرونا در کشور اعلام کرده اند نیاز است که موارد تنظیم هیجان را با هم مرور کنیم.
*تنظیم هیجان چیست
احساسی که انسان نسبت به اتفاقات گذشته و اتفاقات آینده خواهد داشت، حالت های هیجانی او را تشکیل می دهند. با توجه به اینکه فایل های هیجانی هر فرد در زندگی اش زیاد می باشد می بایست توجه داشته باشیم که چگونه این فایل ها را در ذهن دسته بندی کنیم تا تنظیمشان به هم نریزد مثل یک رایانه که همه فایل ها را در فولدرهای مختلف مرتب چیدمان می کند.
خیلی وقت ها ما به جای واژه تنظیم هیجان از کلماتی چون تسلط بر خود، خویشتن داری، کنترل خود یا اراده نیز استفاده می کنیم.
اراده در واقع اصل تنظیم هیجان است جذاب ترین ویژگی یک انسان قدرت اراده او است اما هر چه که در زمان جلوتر می رویم اراده در هیجان نقشش کمرنگ تر می شود چرا که علم نیز جزئی تر می شود. ما هر لحظه در حال هیجان هستیم و اینکه چطور با هیجاناتمان کنار بیایم ، اصل است.
*3 ویژگی هیجان ها
هیجان ها دارای سه ویژگی بنیادین هستند. 1- هیجان ها زمانی ظاهر می شوند که فرد در معرض شرایط یا موقعیت هایی قرار می گیرد که با اهداف وی مرتبط است بنابراین هر شرایطی ما را هیجانی نمی کند.
2-هیجان ها پدیده های چند بعدی را در بر می گیرند و تغییراتی در احساس های درونی ـ رفتار و فیزیولوژی ما ایجاد می کنند.
3-تغییرات هیجانی کاملا غیر ارادی یا اجباری نیستند.
بنابراین این ویژگی ها تعریفی که می توانیم از هیجان ارائه دهیم: تعدیل یا کم و زیاد کردن یا حفظ یک هیجان با توجه به اهداف خاص خود است.
این روزها شاهد هیجان عجیب منفی بر علیه ویروس کرونا در کشورمان هستیم، مردم در فضاهای مجازی مدام در حال گشت و گذار درباره این ویروس هستند، اخبار مرتبط فیک را در حال انتقال به یکدیگر اند و همین ها رفتارهای هیجانی شان را زیاد می کند و خود عاملی برای ضعیف کردن سیستم ایمنی بدنشان می شوند روان شناسان در این ایام مدام در حال هشدار دادن دراین رابطه هستند که استرس و اضطراب، وسواس نامعقول و عدم تنظیم هیجان خود عامل ضعف دستگاه بدنی و دریافت بیماری است.
چرا شاهد هستیم که خیلی از مردم در ایامی که برای عدم شیوع ویروس کرونا مدارس و دانشگاه ها و مراکز را تعطیل کرده اند به خرید، بازار یا حتی مسافرت می روند به طوریکه جاده های شمال ترافیک می شود؟ خود این امر نشانه عدم تنظیم هیجان مناسب در جامعه است.
در یک جاهایی ما مجبور هستیم نسبت به هیجاناتمان افسار زده و آن را براساس اهدافمان پیش ببریم اما چرا می بییم که خیلی از مردم در ایامی که برای عدم شیوع ویروس کرونا مدارس و دانشگاه ها و مراکز را تعطیل کرده اند به خرید، بازار یا حتی مسافرت می روند به طوریکه جاده های شمال ترافیک می شود؟ خود این امر نشانه عدم تنظیم هیجان مناسب در جامعه است.
*خودآگاهی رمز تنظیم هیجان
اولین نکته ای که تمرین تنظیم هیجان باید به یاد داشته باشیم خودآگاهی است زمانی که ما خود آگاهی مان را در زمینه بیماری و ویروس کرونا با منابع صحیح بالا می بریم دیگر هیجاناتمان رفتارهای عجیب و غریب را رقم نمیزند. زمانی که ما بدون آگاهی از روند، پیشگیری، نحوه درمان و مسائل دیگر یک بیماری تصوراتی داریم ناخواسته نسبت به آن هیجان منفی پیدا میکنیم. البته منظور این نیست که نسبت به بیماری مثبت فکر کنیم و رعایت موارد مختلف را نداشته باشیم بلکه می بایست اطلاعاتمان را از منابع صحیح کسب کرده و در این زمینه معقول فکر کنیم.
***راهکارهای تنظیم هیجان
1-قرار گرفتن در موقعیت ها و شرایط مناسب : اگر بخواهیم درباره کرونا مثال بزنیم باید بگوییم که مثلا قرار گرفتن در محیط های شلوغ و پرازدحام برای عدم دریافت این ویروس تأیید شده است حال ممکن است ما با بی اهمیتی به این موضوع هم سلامت جسم خود را از دست بدهیم و هم هیجانات منفی مان افزایش پیدا کند.
2-دستکاری شرایط: به معنای برگرداندن حواس از شرایط نامساعد است این به معنای فکر منفی ممنوع است.
3-تمرکز کردن: اینکه روی مسائل مختلف دیگر زندگی مان تمرکز کنیم تا اینکه بر ویروس کرونا کل روزهایمان را متمرکز باشیم. این روزها اگر در خانه هستیم بر مسائل دیگر زندگی کارهای عقب مانده، مطالعه، فیلم دیدن و ... می توانیم تمرکز داشته باشیم.
این نکته را باید تأکید کنیم که در مواقع بحرانی هیچگاه هیجان از بین نمی رود بلکه ما می توانیم آن را تعدیل کنیم هیجان ها برای زندگی ما لازم هستند از جمله غم و شادی.
انسان هایی که تنظیم هیجان مناسب دارند خوب می دانند در مواقع بحرانی و موقعیت های بد و عجیب چطور رفتار کنند تنظیم هیجان را می توانیم به کودکانمان آموزش دهیم به جای اینکه در موقعیت های بحرانی ندانم کاری کنیم، درباره مسائل فکر و سپس تصمیم گیری کنیم.
طی تحقیقی که والتر میشل با بچه ها انجام داده بود و در یک اتاق یکی یکی بچه ها را با خوراکی مارش مالو تنها گذاشت و به آنها مطرح کرد که اگر الان این را نخورید بعدا مارش مالوهای بیشتری دریافت می کنید، سی سال بعد مشخص شد آنهایی که توانستند خودکنترلی داشته باشند بعدها در موقعیت های اجتماعی ، کنترل تکانه هایشان بهتر بود و زندگی موفق تری داشتند.
افرادی که در این ایام تنظیم هیجان مناسبی در جامعه داشتند به راحتی با مسائل کنار آمدند از لوازم بهداشتی هر کدام چند عدد تهیه کردند، یک نوع شوینده و ضد عفونی کننده تهیه کردند و در منازل یا مغازه هایشان آنها را احتکار نکردند!
طبق تحقیقات روان شناسان 75 درصد بیماری ها به دلیل مشکل تنظیم هیجان ایجاد می شود خیلی از اختلالات از جمله اختلالات اضطرابی، خلقی، بیش فعالی، مصرف مواد و اختلال کنترل تکانه ای به دلیل عدم تنظیم هیجان است.
افرادی که در این ایام تنظیم هیجان مناسبی در جامعه داشتند به راحتی با مسائل کنار آمدند از لوازم بهداشتی هر کدام چند عدد تهیه کردند، یک نوع شوینده و ضد عفونی کننده تهیه کردند و در منازل یا مغازههایشان آنها را احتکار نکردند!
دیر یا زود واکسن بیماری کرونا در کشور و در دیگر کشورها کشف می شود و مشکل کویید 19 نیز حل خواهد شد پس از آن باید خود را ارزیابی کنیم و بینیم در این شرایط سخت چطور رفتار کردیم و چگونه خود و اطرافیانمان را مدیریت کردیم.
بهترین راهکارها برای هیجاناتمان این روزها استمرار در کار و تلاشمان در زندگی، با دقت و تمرکز لازم، مقاومت در برابر مشکلات، کنترل تکانه ها در برابر اخبار کذب و زرد، انسجام امور زندگی، دوری از شتاب و قضاوت سطحی و در نهایت توجه آگاهی با تمرکز است.
نکته پایانی اینکه نباید جلوی هیجاناتمان را بگیریم، بلکه باید آنها را با روش هایی که مطرح شد، مدیریت کنیم.
افرادی که در این ایام تنظیم هیجان مناسبی در جامعه داشتند به راحتی با مسائل کنار آمدند از لوازم بهداشتی هر کدام چند عدد تهیه کردند، یک نوع شوینده و ضد عفونی کننده تهیه کردند و در منازل یا مغازههایشان آنها را احتکار نکردند!