کشف اسکلت بانوی اشکانی در تپه اشرف اصفهان

به گزارش «تابناک» به نقل از ایرنا، یک اسکلت بانوی اشکانی به قدمت دو هزار سال در عملیات نجات‌بخشی آثار تاریخی شمال تپه تاریخی اشرف اصفهان کشف شد.

علیرضا جعفری‌زند، سرپرست هیأت باستان‌شناسی تپه اشرف گفت: گرچه هنوز اسکلت‌شناس، جنسیت این اسکلت را تعیین نکرده اما به احتمال، این اسکلت متعلق به یک زن باشد و از این‌رو آن‌را "بانوی اشکانی " با تدفین مهری دانست.

در حالی‌که یافته‌ها یکی پس از دیگری در عملیات نجات‌بخشی آثار تپه اشرف در مسیر لوله‌گذاری، شواهد رسیدن به گورستان اشکانی را به یقین نزدیک کرده است، جعفری‌زند از توجه نداشتن مسئولان و متولیان اصلی به لزوم گسترده‌کردن کاوش‌ها و نجات شواهد تاریخی دوران ناشناخته اشکانی در اصفهان و در قلب فلات مرکزی ایران انتقاد کرد.

گرچه مسئولان میراث فرهنگی و مدیران شهری اصفهان بر اهمیت یافته‌های اخیر و شواهد باستانی در تپه اشرف اصفهان اذعان می‌کنند اما بنا به گفته‌های سرپرست هیأت باستان‌شناسی با توجه به اهمیت شواهد تاریخی به‌دست‌آمده تاکنون هیچ اقدامی جهت حمایت از گسترش کاوش‌ها در خیابان مشتاق انجام نشده است.

جعفری‌زند گفت: میراث فرهنگی بسیار مؤثرتر می‌توانست به این موضوع ورود کند اما متأسفانه من هیچ حمایتی در این‌باره احساس نکردم و تاکنون هیچ اقدامی جهت گسترش گمانه‌ها به‌صورت ترانشه صورت نگرفته است. به میراث فرهنگی اعلام کردم که نیاز به یک کاوش گسترده وجود دارد، زیرا گمانه‌زنی‌ها موقعیت مناسبی را جهت کاوش فراهم کرده و در عین حال بخش‌هایی از آثار به‌دست آمده زیر خیابان است و نجات این شواهد تاریخی در گرو گسترده‌کردن کاوش‌ها است. حساسیت موضوع را بار‌ها گوشزد و نامه‌نگاری کردم و دیگر نمی‌دانم از چه راهی باید وارد شوم و چه کوتاهی کرده‌ام که مسئولان نیم‌نگاهی هم به این‌جا نداشتند و اشکال کار در کجاست؟!

سرپرست هیأت کاوش، اسکلت تازه پیدا شده در تپه اشرف را بانوی اشکانی نام‌گذاری کرد که در کنار آن یک کوزه سفالی کامل نیز پیدا شده است.

شواهد به‌دست آمده در عملیات نجات‌بخشی آثار تپه اشرف، احتمال وجود گورستان اشکانی در یکی از کهن‌ترین نقاط شهری اصفهان را تأیید کرد اما بنا به گفته جعفری‌زند، بخشی از تدفین قربانی اسب، زیر خیابان است و هیأت کاوش به‌دلیل امکانات مالی و مسأله خیابان مشتاق نمی‌تواند کاوش این تدفین آیینی را ادامه بدهد.

تدفین اسکلت تازه پیدا شده نیز از زانو به پایین زیر پیاده‌رو قرار گرفته و در عمل نجات‌بخشی کامل این شواهد و آثاری که به احتمال قریب به یقین در مجاورت آن‌ها قرار گرفته، مشکل شده است. در این تدفین صورت به طرف شرق روی کتف چپ گردانده شده و همین نشان‌دهنده این است که با یک تدفین مهرپرستی روبرو هستیم.

او توضیح داد: قسمت بیشتر امپراطوری اشکانی پیرو آیین مهرپرستی بودند؛ در دوره‌های تاریخی پیش از اشکانی، تدفین صورت به طرف طلوع خورشید دیده شده اما مسأله این است که چون همراه این اسکلت و در کنار آن لایه سفال‌های اشکانی وجود دارد به احتمال، این اسکلت مربوط به دوره اشکانی است.

تپه تاریخی اشرف در شرق اصفهان و کرانه زاینده‌رود قرار دارد. یافته‌های این تپه تاریخی در شهر اصفهان مربوط به دوران هخامنشی تا قرن دوازدهم هجری قمری است و از این جهت این تپه باستانی اهمیت بسیاری در روشن‌شدن ابعاد تاریخی شهر اصفهان دارد.

در شش فصل گذشته کاوش تپه اشرف، یک سکه ساسانی و سفال‌های مربوط به قرن سوم پیش از میلاد (سلوکی و اشکانی) به‌دست آمد.

هیأت باستان‌شناسی در این کاوش‌ها به حوض‌خانه و بنای نیمه‌تمام کاخ اشرف متعلق به قرن دوازدهم هجری قمری رسیدند.

مهم‌ترین دستاورد کاوش‌های پیشین تپه اشرف، شناسایی بخش‌هایی از قلعه ساسانی بود که اکنون کنار خیابان مشتاق دوم مشهود است.

همچنین در فصل ششم کاوش تپه اشرف، بخش‌هایی از یک سازه هخامنشی یافت شد که به دلیل نبود بودجه‌های لازم، زیر خاک و با رعایت اصول باستان‌شناسی مدفون شد!