بین الملل تابناک: روز گذشته، دو رادیوی اسرائیلی گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این کشور برای دیدار با مقامهای عربستان سعودی و وزیر خارجه امریکا، مخفیانه به عربستان سعودی سفر کرده است. مناسبات میان دو کشور اخیراً گرمتر شده است. بر اساس این گزارش، نتانیاهو در این سفر با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا دیدار کرده است.
بنا بر این گزارشها یوسی کوهن، رئیس موساد، سازمان اطلاعات و امنیت اسرائیل، هم در این دیدار حضور داشته است اما بنی گانتز، وزیر دفاع و گابی اشکنازی، وزیر خارجه اسرائیل در جریان این سفر نبودهاند.
روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال به نقل از مقامهای سعودی گزارش داده است که بنیامین نتانیاهو و محمد بن سلمان در این دیدار درباره عادی سازی روابط و همین طور مساله ایران صحبت کردهاند، ولی توافقی بین دو طرف صورت نگرفته است.
با این حال، وزیر خارجه عربستان گزارشهای متعدد رسانهها درباره دیدار "مخفیانه" بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در حضور مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا را تکذیب کرده است.
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در توییتی نوشت: من گزارش رسانهها درباره دیدار ادعایی ولیعهد با مقامهای اسرائیلی در جریان سفر مایک پومپئو (وزیر خارجه آمریکا) را دیدهام. چنین دیداری رخ نداده است. تنها مقامهای رسمی حاضر آمریکایی و سعودی بودند.
بنیامین نتانیاهو این گزارشها را تایید یا رد نکرده و گفته است: سالهاست من در قبال چنین مسائلی سکوت میکنم و الان هم قصد ندارم سکوتم را بشکنم. سالهاست من از هیچ تلاشی برای تقویت اسرائیل و توسعه حلقه صلح فروگذار نکردهام.
پرواز از تلابیب
براساس معلومات وبسایت (FlightRadar24.com)، جت خصوصی «گلفاستریم ۴» روز یک شنبه در ساعت ۱۷:۴۰ به وقت هماهنگ جهانی از میدان هوایی بن گوریون در نزدیکی تلابیب پرواز کرد.
اطلاعات این سایت نشان میدهد، این جت ابتدا به سمت جنوب در امتداد کناره شرقی شبه جزیره سینای پرواز کرده و سپس به سمت شهر نیوم عربستان سعودی تغییر مسیر داده و در ساعت ۱۸:۳۰ به وقت هماهنگ جهانی نشست کرده است.
بر اساس معلومات منتشره در این وبسایت، این جت خصوصی در سال ۲۱:۵۰ از شهر نیوم پرواز کرده و از همان مسیر قبلی به تلابیب برگشته است.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در همین زمان برای دیدار با مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در شهر نیوم بوده است.
پشت پرده چیست؟
به نظر می رسد انتشار خبر سفر نتانیاهو به عربستان و دیدار با محمد بن سلمان- فارغ از اینکه چنین سفری انجام شده است یا نه- در راستای سنجش واکنش افکار عمومی و آماده سازی اجتماعی و سیاسی در عربستان برای پیشبرد روند نهایی عادی سازی روابط میان ریاض و تل آویو انجام شده است. لذا، اکنون مساله زمان عادی سازی و پذیرش یا عدم پذیرش جامعه عربستان و جهان اسلام مطرح است.
در همین راستا، آیه البطراوری در گزارشی در روزنامه واشنگتن معتقد است، آنچه برای سعودیها مطرح است، طرح عادی سازی نیست، بلکه مساله «زمان» این عادی سازی است.
حسین ایبش، پژوهشگر برجسته اندیشکده دولتهای عربی خلیج فارس در واشنگتن میگوید: «عربستان به دنبال گشودن باب روابط رسمی با اسرائیل بوده و آماده است تا در آینده در این باره فکر کند، چون معتقد است این اقدام برای سعودیها مفید است. با این حال، سعودیها سعی دارند، این ارتباط نشان دهنده ضعف آنها نبوده و بیانگر قدرتشان باشد».
علاوه بر این، راغده درغام، دیگر تحلیلگر برجسته عرب بر این باور است که نسلهای جوان در خاورمیانه، به جای رویاپردازی، به دنبال زندگی طبیعی هستند و به بیان دیگر، جوانان در پی راه حل هستند، نه ادامه درگیریها و اختلافات».
مروا راشد و عزیز الیعقوبی در گزارشی مشترک برای خبرگزاری رویترز درباره سخنرانی اخیر عبدالرحمن السدیس، امامجمعه سرشناس مسجد الحرام، مینویسند: وقتی یکی از سرشناس ترین روحانیون عربستان سعودی به مسلمین توصیه کرد که از "احساسات تند و غضب آلود" علیه یهودیان پرهیز کنند، سخنان او نشانه تغییر لحن در کسی بود که پیشتر به هنگام حرف زدن درباره وضعیت فلسطینیها اشک میریخت.
السدیس کسی است که قبلا برای پیروزی فلسطینیان بر یهودیان که او "اشغالگر و متجاوز" خوانده بود، به حالت گریان دعا میکرد؛ اما در نمازجمعه ۵سپتامبر به نمازگزارانی که پای منبر او نشسته بودند، از مهربانی حضرت محمد با همسایگان یهودی خود مثال آورد و این بحث را پیش کشید که احتمالا پیامبر اسلام بهترین راه برای مسلمان کردن یهودیان را "خوب رفتار کردن" با آنها میدانسته است.
خطبههای نمازجمعه، پنجم سپتامبر مسجدالحرام واکنشهای متفاوتی برانگیخته است. در حالی که بعضی با دفاع از السدیس گفتهاند او فقط به آموزههای اسلام اشاره کرده است، اما عربستانی هایی که عمدتا خارج از این کشور هستند و منتقد حکومت، در شبکههای اجتماعی این خطبه را "خطبه برقراری رابطه با اسراییل" خواندهاند.