دستگاه سورتر پسته؛ برای اولین بار در ایران

سورتینگ محصولات؛ نیاز اساسی کشاورزی

امروزه اهمیت کیفیت و مرغوبیت محصولات غذایی بر سلامت افراد جامعه بر کسی پوشیده نیست و مصرف‌کنندگان همواره سعی در استفاده از بهترین، سالم‌ترین و باکیفیت‌ترین محصولات دارند. در برخی از محصولات غذایی مانند پسته، دقت در حفظ کیفیت محصول اهمیتی دوچندان دارد. علت این موضوع این است که در صورت عدم توجه کافی، احتمال ایجاد شرایط مناسب جهت رشد و تکثیر مواد سمی مثل آفلاتوکسین در محصول افزایش پیدا می‌کند.

حساسیت در مورد کیفیت مواد غذایی صادراتی مثل پسته از این هم بیشتر است و یکی از عواملی که عرصه را برای رقابت تولیدکنندگان و صادرکنندگان مواد غذایی ایرانی در بازارهای جهانی تنگ کرده است، عدم ارائه یک محصول باکیفیت و یک‌دست بوده است. یکی از مهمترین راهکارهای جداسازی محصولات باکیفیت و طبقه‌بندی کیفی آنها، استفاده از دستگاه سورتر است.

ضرورت سورت پسته

پسته یکی از محصولات استراتژیک ایران از نظر اقتصادی و صادراتی است. علاوه بر این پسته یک منبع غذایی بسیار ارزشمند و سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌ها است. شرایط تولید پسته موجب شده است تا افزایش کیفیت تولید این محصول بسیار مورد توجه قرار گیرد. یکی از مهمترین روش‌ها برای افزایش مرغوبیت محصولات کشاورزی، سورتینگ آنها به طرق مختلف می‌باشد. این کار که در واقع به معنی جداسازی محصولات خوب از بد است به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که جدیدترین و بهترین روش سورت پسته، استفاده از دستگاه سورتر پسته است. دستگاه سورتر هوشمند پسته یکی از جدیدترین و به‌صرفه‌ترین روش‌هایی بوده است که تاکنون ارائه شده است.

پسته به دلیل پیچیدگی ظاهری آن، عملاً امکان سورت به روش‌های ساده‌ای مانند کالر سورتر یا روش‌های مشابه را نداشته و در حال حاضر عمدتا به صورت دستی سورت و دسته‌بندی می‌شود. سورت پسته به صورت دستی علاوه بر اینکه هزینه زیادی بر تولیدکنندگان و صادرکنندگان تحمیل می‌کند، معمولاً فرایندی زمان‌بر است. این موضوع به تنهایی می‌تواند باعث افزایش قیمت نهایی محصولات شود. به کمک دستگاه سورتر هوشمند پسته، فرایند سورتینگ نه تنها با سرعت بالایی صورت می‌گیرد بلکه هزینه این کار نیز در درازمدت کاهش چشمگیری خواهد داشت.

آی سورتر؛ یک راهکار دانش‌بنیان ایرانی

گروه صنعتی آی‌سورتر (iSorter) از سال 1398 با همکاری هلدینگ کشاورزی مهندس امین فلاح به عنوان ایده‌پرداز، سرمایه‌گذار و مشاور فنی پروژه و شرکت رباتیک و هوش مصنوعی نوژان برای تولید یک محصول دانش‌بنیان، با اتکا به دانش و تجربه داخلی و استفاده از به‌روزترین روش‌ها و فناوری‌های موجود در دنیا شروع به کار کرد. در سال 1399، پس از حدود 2 سال تلاش بی‌وقفه مجموعه آی‌سورتر، همت دانشمندان ایرانی به بار نشست و اولین دستگاه سورتر هوشمند پسته در ایران با به‌کارگیری روش‌های هوش مصنوعی و فناوری‌های پیشرفته دیگر طراحی، تولید و تجاری‌سازی گردید.

دستگاه سورتر هوشمند پسته آی سورتر

در حال حاضر کوچکترین دستگاه iSorter توانایی تشخیص و جداسازی پسته با دقت بالای 90 درصد و با نرخ 400 کیلوگرم در ساعت را دارد. این دستگاه سورتر دارای نمایشگر بزرگ 13 اینچی لمسی و رابط کاربری ساده و جذاب بوده و نیاز به حضور افراد متخصص به همراه دستگاه وجود ندارد. بدنه محکم و مقاوم در برابر گرد و غبار دستگاه iSorter نیاز به تعمیر و نگهداری را به کمترین حد ممکن رسانده است. دستگاه های سورتر iSorter با ظرفیتهای 400, 800, 1200 و 1600 کیلوگرم در ساعت و بالاتر قابل ساخت میباشند.

این دستگاه با به کارگیری تجهیزات پیشرفته تصویربرداری، پسته‌های ورودی را بررسی و انواع عیوب ممکن در آنها را شناسایی کرده و محصولات قابل قبول را از سایر محصولات سورت می‌کند. دقت بالای دستگاه سورتر پسته iSorter در بین سایر دستگاه‌های سورتینگ موجود منحصر به فرد است. این موضوع به افزایش بازدهی و سود تولید کمک زیادی می‌کند که برای تولیدکنندگان پسته اهمیت بسیاری دارد. پسته دارای انواع بسیار متنوعی است که هر کدام بر حسب نوع پیوند، مشخصات ظاهری خاص خود را دارند. دستگاه سورتر iSorter می‌تواند به راحتی برای انواع مختلف پسته مورد استفاده قرار گیرد. همچنین به دلیل فعالیت و استقرار متخصصان R&D و مهندسان iSorter در ایران (برخلاف اغلب برندهای موجود), نیازهای خاص و تغییرات مورد نیاز هر کدام از مشتریان عزیز قابل بررسی و اجرا میباشد.

سیستم تشخیص پیشرفته

در دستگاه سورتینگ پسته پارامترهای مختلفی از جمله شکل، اندازه، رنگ و… در نظر گرفته شده است. برای پسته حالت‌های مختلفی مانند پوسته شکسته، باقی‌ماندن پوسته نرم (گو)، تیره شدگی پوست سخت، در بسته بودن و دِفُرمه بودن (نخودو) و … وجود دارد که کیفیت محصول را پایین می‌آورد. این گونه محصولات باید سورت شده و از محصول نهایی خارج شوند. تمام این حالت‌ها در دستگاه سورتر پسته آی سورتر تعریف شده و به صورت هوشمند از محصولات جدا می‌شوند.

سورتینگ بر اساس یادگیری ماشین

سایر دستگاه‌های سورتر موجود جداسازی را تنها بر اساس رنگ و مشخصات ظاهری ساده انجام می‌دهند. این روش خطای زیادی داشته و نمی‌تواند انواع پسته را با دقت از هم جدا کند. بر خلاف دستگاه‌های موجود، سورتر iSorter  جداسازی را به کمک الگوریتم‌های پردازش تصویر و یادگیری ماشین انجام می‌دهد که باعث می‌شود عملیات سورتینگ با دقت بسیار بالاتری انجام شود.

از جمله مزایای دیگر دستگاه سورتر iSorter می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سورتینگ با حجم بالا، تا چند صد کیلوگرم در ساعت
• سیستم خارج کننده هوشمند، با استفاده از ماژول‌های نیوماتیک و بدون دخالت دست
• رابط کاربری ساده و نمایشگر لمسی بزرگ
• بدنه محکم و عایق در برابر ذرات
• هزینه مناسب

مزایای سورتر پسته هوشمند

استفاده از دستگاه سورتر هوشمند در مقایسه با سایر روش‌های سورتینگ برتری‌های فراوانی دارد که در ادامه به بعضی از آنها اشاره می‌شود.

عدم نیاز به کالیبراسیون مداوم

بیشتر دستگاه های سورتینگ با تغییر شرایط نیاز به انجام تنظیمات (calibration) مجدد دارند. این تغییرات (یا تنظیمات) در بسیاری از موارد به صورت مکانیکی است. در چنین شرایطی دست یافتن به نتایج مشابه بسیار مشکل است. در سوی دیگر اما، در دستگاه های سورتینگ هوشمند، تمام تنظیمات در صورت نیاز درون محیط کاربری انجام شده و نیازی به تغییرات سخت‌افزاری و مکانیکی وجود ندارد. بنابراین با تغییر شرایط یا حتی تغییر نوع محصول، تنظیم دستگاه به سرعت و سهولت انجام می‌شود. از آنجا که دستگاه های سورتینگ هوشمند نیاز اندکی به نظارت و تنظیم دارند، کشاورزان یا کاربران دستگاه تنها کافی است چند دقیقه صرف راه‌اندازی دستگاه کرده و باقی زمان خود را به کارهای دیگر بپردازند.

دستگاه سورتینگ؛ همیشه آماده به کار

برخلاف اینکه پیدا کردن نیروی کار مناسب و ماهر کار دشوار و هزینه‌بری است، استفاده از دستگاه سورتینگ به طور معمول باعث صرفه‌جویی 80 درصدی در هزینه‌ها می‌شود. دستگاه سورتینگ همواره آماده کار با دقت و سرعت یکسان است. برای مثال یک دستگاه سورتینگ سنتی به حداقل پنج نفر نیروی انسانی نیاز دارد در صورتی که دستگاه سورتینگ هوشمند حداکثر به یک یا دو نفر نیاز دارد که این افراد هم لزومی به حضور و مراقبت دائمی از دستگاه ندارند. بنابراین استفاده از این دستگاه می‌تواند کاهش چشمگیری در هزینه‌ها را موجب شود.

صرفه جویی در زمان

میزان صرفه‌جویی زمانی که دستگاه سورتینگ ایجاد می‌کند در شرایط مختلف متفاوت است. با این وجود به طور معمول می‌توان آن را در حدود 30 درصد در نظر گرفت. اگر یک کشاورز یا باغدار روزانه 10 ساعت را صرف برداشت و بسته‌بندی کند، با وجود این دستگاه این میزان می‌تواند به 8 ساعت برسد. این دستگاه را می‌توان در هنگام ورود محصول به انبار یا خروج از آن استفاده کرد.

افزایش کیفیت و بهره‌وری محصول پسته

وجود اشیای خارجی، زائد و محصولات نامرغوب می‌تواند باعث از بین رفتن و کاهش کیفیت محصولات شود. دستگاه سورتینگ با جدا کردن به موقع این موارد، باعث افزایش کیفیت محصول می‌شود. از طرف دیگر وجود موارد زائد هزینه نگهداری محصول را نیز افزایش می‌دهد. برای مثال در صورتی که وزن کل محصول 1000 تن بوده و 5 درصد آن خرابی باشد، با استفاده از دستگاه سورتر و جداسازی این خرابی‌ها، هزینه انبارداری، نگهداری (مثلا خنک نگهداشتن برای بعضی محصولات) و حمل و نقل 50 تن ماده از مخارج کم خواهد شد.

رابط کاربری گرافیکی دستگاه سورتینگ هوشمند پسته

دستگاه های سورتینگ معمولا دارای اجزا و سنسورهای زیادی بوده و هر تغییر یا تنظیم کوچک می‌تواند بر روی میزان خروجی نهایی آن و هزینه سورت اثرگذار باشد. برای کنترل پارامترهای موثر و نظارت بر آنها، دستگاه سورتر iSorter از یک رابط کاربری گرافیکی استفاده کرده است که در آن درصد محصول سالم و خراب، میزان تناژ لحظه‌ای دستگاه، مقادیر سنسورها و بسیاری از اطلاعات دیگر مربوط به دستگاه در دسترس و قابل کنترل است.

عدم آسیب به پسته

دستگاه های سورتینگ سنتی تماس زیادی با محصولات دارند. هر گونه تماس محصولات خوراکی با اجسام خارجی می‌تواند باعث کاهش کیفیت یا خراب شدن آن شود. بنابراین کاهش تماس با محصول مخصوصا تماس‌های مخرب، یکی از مسائل مهم و از اولویت‌های صنعت غذایی محسوب می‌شود. دستگاه های سورتینگ هوشمند می‌توانند بدون هرگونه تماس با محصول، فرایند تشخیص محصول سالم و همچنین جداسازی آنها از ضایعات را انجام دهند. این مسئله همچنین هزینه تجهیزات و قطعات متحرک را نیز کاهش داده و سرعت عملکرد دستگاه را افزایش می‌دهد.

انتهای رپرتاژ آگهی/