راهکارهای جدید کسب درآمد پایدار برای شهر

کارشناس مدیریت شهری توضیحاتی درباره راهکارهای جدید کسب درآمد پایدار برای شهر ارائه داد.

به گزارش «تابناک»، هومان حسینی، کارشناس مدیریت شهری درباره راهکارهای درآمد پایدار برای شهر اظهارداشت: با یک بررسی ساده می‌توان دریافت که سهم بالایی از درآمدهای شهرداری در کشورهای پیشرفته از عوارض نوسازی است در حالی‌که برای کشور ما جریمه‌های مربوط به ساخت‌وسازها، تغییر کاربری و فروش تراکم بعضا تا 70 درصد درآمدهای شهرداری در کلان‌شهرهایی چون تهران را به خود اختصاص داده است.

وی افزود: ناگفته پیداست که تداوم این روند وضعیت زندگی مردم را مختل کرده به طوری که مناظری چون کوچه‌های تنگ و بن‌بست های بیقواره و ساختمان های چندطبقه به بخشی از فضای تاریک و خسته‌کننده شهرها بدل گشته است.

این کارشناس مدیریت شهری ادامه داد: این وضعیت پیامد تکیه بر درآمدهای ناپایدار برای مدیریت و نگهداشت شهرهاست. وضعیت درآمدی کنونی شهرداری، در بهترین حالت، تکافوی حقوق و دستمزد و نگهداشت شهر را با کیفیت کنونی می‌دهد. ظرفیت کالبدی شهر تهران در نتیجه پایه‌گذاری روش‌های مبتنی بر «شهر فروشی» و تشدید آن روش ها در ادوار مختلف، سالهاست که از مرز بهینه گذر کرده است. در نتیجه، امکان کسب درآمد از راه فروش آسمان و زمین شهر دیگر چندان مقدور نیست.

حسینی گفت: از سوی دیگر، عملا امکان گران‌تر کردن شهر به دلایل متعدد (زمینه اجتماعی و وضعیت فقر در میان توده‌های مردم) با افزایش نرخ عوارض و بهای خدمات نیست( گرچه قانون مالیات ارزش افزوده و سیاست‌های دولت نیز اجازه آن را هم نمی‌دهد).حال پرسش اینجاست که چه باید کرد و چگونه می‌توان بدون هزینه‌های جانبی چون فروش فضاهای شهری و افزایش عوارض عمومی به منابعی پایدار از درآمدهای شهری دسترسی پیدا کرد.

وی بیان داشت: صرفنظر از مدیریت هزینه که به عنوان یک اصل همیشگی در مدیریت است موضوع مهم درآمدهای پایدار در سایه بروز خلاقیت در کشف پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های پایدار شهری حاصل خواهد شد. به طور کلی پنج ویژگی را می توان ملاک پایدار بودن درآمد در نظر گرفت، منبع آن زایا بوده و از بین رفتنی نباشد یا با ازبین رفتن آن جایگزینی داشته باشد، به طور پیوسته قابل وصول باشد. درزمان های مختلف نوسان شدید نداشته باشد،همراه با افزایش هزینه ها قابل افزایش باشد و وصول آن موجب آسیب رساندن به توسعه پایدار بویژه محیط زیست شهری نشود.

این کارشناس مدیریت شهری ادامه داد: لذا ضرورت شناسایی و بهبود وصول این درآمدها کاملا مشخص می شود. برخی از راهکارهای ایجاد درآمد پایدار می تواند اینچنین باشد که درکشورهای پیشرفته دیگر خبری از دفن زباله نیست و به زباله به عنوان آشغال ومواد دور ریختنی نگاه نمی شود، بلکه از آن بعنوان منبع اقتصادی استفاده شده که می تواند باعث کسب درآمدهای سرشار شود.

وی گفت: لذا فرهنگ سازی در خصوص تفکیک زباله توسط شهروندان و بازیافت آن می تواند راهکار مؤثری باشد.شهرداری تهران از بخش اعظمی از ظرفیت نهفته در این مورد محروم است که با ایجاد زیرساختهای مدرن و آموزش لازم این ظرفیت را توسعه داد.از ظرفیتهای بانک جهانی و صندوق بین المللی توسعه نیز می توان بهره جست.

این کارشناس مدیریت شهری یادآور شد: استفاده بهینه تر از قابلیت های بصری شهر که ضمن ارتقای میزان درآمدهای پایدار هم می تواند به بهبود کسب و کار کمک کند و هم می تواند جاذبه های زیبایی شهر را ارتقا دهد. در اکثر شهرهای توسعه یافته سهم قابل توجهی از درآمد شهرداری از این طریق است.در شهرداری تهران درآمد ناشی از امکانات بصری شهر را می توان افزایش چشمگیری داد.

حسینی بیان داشت: معافیت شهرداری ها و سازمان ها و شرکت های وابسته از پرداخت مالیات باید جزو سیاست‌های راهبردی مدیریت شهری باشد که در تعامل با دولت و مجلس و با ایجاد بستر قانونی امکان دستیابی و بهره مندی از آن فراهم خواهد بود.

وی افزود: به طور کل افزایش سهم شهرداریها از درآمدهای پایدار دولت یکی از راهکارها خواهد بود که اتفاقا از طریق قانون درآمدهای پایدار و قانون جامع مدیریت شهری باید درپی افزایش سهم شهرداری ها بود و شهرداری تهران به علت میزبانی از دوایر دولت مرکزی مثل وزارتخانه ها می بایست سهم ویژه تری از این درآمدها داشته باشد.

این کارشناس مدیریت شهری گفت: با توجه به خدماتی که شهرداری در جهت سالم سازی و ایمنی فضاهای شهری ارائه می‌دهند، شرکت های بیمه می توانند درصدی از سود سالیانه خودرا به این موضوع اختصاص دهند. بطور مثال هرچه سطح آسفالت و گشایش و تعریض معابر توسط شهرداری ها افزایش یابد، از آن طرف غرامت جانی مالی بیمه های شخص ثالث و بدنه که به عهده شرکت ها است کاهش می یابد و در نتیجه سود آنها افزوده می گردد بجاست درصدی از آن را جهت تامین بخشی از هزینه های ترافیکی شهرداری ها پرداخت کنند.

وی تصریح کرد: مشارکت در احداث مجتمع های توریستی تفریحی در مناطق دارای استعداد و پتانسیل گردشگری هستند. استفاده از تنوع فرهنگی و قومیتی موجود در شهر تهران می تواند یکی از زمینه های توسعه گردشگری باشد. همچنین با توجه با جایگاه ممتاز جامعه پزشکی کشورمان در منطقه توسعه استفاده مؤثر از این ویژگی می تواند قابل اعتنا باشد.

حسینی گفت: افزایش درآمد از طریق مشارکت در احداث کارخانجات تولیدی متناسب با وظایف شهرداری و فروش کالاها و مصالح تولیدی ، هم در کسب درآمد و هم در کاهش هزینه ها مؤثر خواهند بود.

این کارشناس مدیریت شهری ادامه داد: ایجاد پارک‌های علم و فناوری نیز می‌تواند منبع درآمد مناسبی باشد که شهرداری تهران می تواند با حمیت از آنها هم در رونق تولید و کسب و کار کمک کند و هم از ظرفیت آنها در کاهش قیمت خدمات استفاده کند.

وی گفت: ایجاد شهر هوشمند و توسعه ظرفیتهای آن.این موضوع می تواند سفرهای غیرضروری را کاهش داده و بستر لازم برای افزایش کیفیت خدمات و سرعت بخشی به آن را ایجاد نماید و این موضوع در رونق کسب و کارهای با کیفیت و ارزان اینترنتی و حتی در ورود به کانال های جهانی مؤثر خواهد بود.

وی بیان داشت:ساماندهی املاک موجود در شهر تهران و شناسایی دقیق ظرفیتهای سرمایه گذاری موجود در شهر تهران و ایجاد و ارتقای ظرفیت های اجاره داری.در برخی از شهرداری های کشورهای توسعه یافته بخش بزرگی از درآمدهای پایدار شهرداریها از این راه بدست می آید.

این کارشناس مدیریت شهری خاطرنشان کرد: می دانیم که هر روشی را که برای کسب درآمد درنظر بگیریم و هر طور تاسیساتی را برای بهره برداری و کسب درآمد در شهر ایجاد کنیم و یا اینکه در فکر ایجاد و توسعه بستر هوشمند شهر باشیم در نهایت همه آنها در پرتو توسعه منابع انسانی شهر که همان شهروندان هستند مفهوم پیدا می کند.

وی گفت: لذا باید ضمن توجه ویژه به جایگاه شهروندان و نگاه انسان محور در برنامه ها از طریق گسترش برنامه های آموزشی و ترویجی و ایجاد زمینه تفاهم و همکاری بین مردم و شهرداری ها در راستای جلب مشارکت عمومی برای اجرایی کردن این روش ها و کارآمدی آنها اقدام نمود.همچنین می توان با بازنگری در اسناد توسعه شهر تهران مثل طرح جامع و تصویب قانون جامع مدیریت شهری بستر قانونی این اقدامات را فراهم کرده و دورنمای شایسته تری برای شهر تهران متصور شد.