بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: آغاز نشستهای غیر رسمی در وین با اعلام روسیه، موافقت سنای آمریکا با فروش ۶۵۰ میلیون دلار موشک پیشرفته به ریاض، هشدار ایران نسبت به سرقت نفت خود در دریا، تحریمهای جدید آمریکا علیه سوریه و امضای ۱۵ توافقنامه بین ترکیه و قطر، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
آغاز نشستهای غیر رسمی در وین با اعلام روسیه
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین اتریش، از آغاز نشستهای غیررسمی در وین اتریش برای از ادامه مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ خبر داد و در پیامی توییتری نوشت: «نشستهای غیررسمی در راستای آماده سازی ازسرگیری دور هفتم گفتوگوهای وین درباره برجام که پیشتر آغاز شده بود، از سر گرفته شد.»
اولیانوف در پیام توییتری دیگری به گفتوگوهای سهشنبه شب «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا اشاره کرد و گفت که پوتین و بایدن در گفتوگوی مجازی خود ابراز امیدواری کردند که گفتوگوهای وین درباره برجام که در پایان ماه نوامبر از سرگرفته شده، به نتایج قابل قبول برای همه منجر شود.
پیشتر نیز «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه، شامگاه سهشنبه خبر داده بود که ادامه مذاکرات با ایران در وین، روز پنجشنبه از سرگرفته خواهد شد.
دور جدید مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ برای رفع تحریمهای آمریکا علیه ایران، هفته گذشته در وین برگزار شد و ایران دو سند را به طرف مقابل در حوزه رفع تحریمها و موضوع هستهای ارائه داد و بنا به درخواست طرفهای اروپایی برای مشورت با پایتختهایشان درباره این دو سند، مقرر شد، تنفسی در گفتوگوها صورت بگیرد و دوباره این هفته از سر گرفته شود که براساس توافق باقری و مورا، روز پنجشنبه این گفتوگوها در شهر وین از سر گرفته خواهد شد.
موافقت سنای آمریکا با فروش ۶۵۰ میلیون دلار موشک پیشرفته به ریاض
مجلس سنای آمریکا با اکثریت آرا، قطعنامه ممنوعیت فروش ۲۸۰ موشک میان برد پیشرفته «هوا به هوا» به عربستان را رد کرد.
به گزارش روسیا الیوم، این قطعنامه که با ۶۲ رای مثبت و ۲۵ رای مخالف روبه رو شد، شامل ۲۸۰ موشک هوا به هوای پیشرفته میان برد از نوع (إی.آی.إم-۱۲۰سی-۷ / سی-۸) و ۵۹۶ راکت انداز (إل.إی.یو-۱۲۸) است.
علاوه بر این، لایحه مذکور شامل کانتینرها، تجهیزات پشتیبانی، قطعات یدکی و فنی مهندسی ارائه شده توسط دولت آمریکا و پیمانکاران است.
این طرح را رند پال و مایک لی، دو قانونگذار جمهوریخواه، به همراه برنی سندرز که بیشتر با دموکراتها همراه است، ارائه کردند. نشریه هیل نوشت، سناتور پال روز سهشنبه اعلام کرد که نقش عربستان در جنگ داخلی یمن، از جمله از طریق محاصره هوایی و دریایی یمن، «نفرت انگیز» است.
نوزدهم نوامبر گذشته، سه تن از اعضای سنا اعلام کردند، گروهی از اعضای این مجلس، با اولین معامله تسلیحاتی بزرگ به عربستان در دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا بخاطر دخالت ریاض در جنگ یمن، مخالف هستند.
کاخ سفید هم در بیانیهای اعلام کرد، به شدت با قطعنامه سنا در ممانعت از فروش ۲۸۰ موشک هوا به هوای میان برد به عربستان مخالف است، زیرا تصویب این قطعنامه توسط سنا، تعهد جو بایدن برای حمایت و دفاع از شریک خود در زمان افزایش حملات موشکی و پهپادی در عربستان را تضعیف میکند.
جنگ یمن که سازمان ملل از آن به عنوان بدترین بحران انسانی در جهان یاد میکند، فروش تسلیحات به عربستان را که رهبری ائتلاف عربی را عهده دار است، زیر ذره بین برده است.
روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال سه شنبه به نقل از مقامات آمریکایی و سعودی نوشت، مهمات عربستان برای دفاع از خود در برابر حملات پهپادی و موشکی انصارالله رو به اتمام است و عربستان از ایالات متحده و متحدانش در خلیج فارس و اروپا برای تامین مجدد این مهمات درخواست کمک کرده است.
هشدار ایران نسبت به سرقت نفت خود در دریا
زهرا ارشادی، سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد با بیان اینکه از سال گذشته شاهد پدیده سرقت نفت ایران در دریا هستیم، نسبت به تداوم چنین اقدامات خطرناکی که به دلیل سیاستهای یکجانبه استکباری موجب وخامت بیشازپیش اوضاع شده است، هشدار داد.
دکتر زهرا ارشادی سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، روز سه شنبه به وقت محلی در سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل درباره اقیانوس ها و حقوق دریاها، به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در مورد تعدادی از موضوعات مرتبط با دستور جلسه پرداخت.
وی تصریح کرد: ضمن یادآوری اهمیت کنوانسیون ۱۹۸۲ سازمان ملل متحد در مورد حقوق دریاها بهعنوان چارچوب حقوقی کلی برای فعالیت در اقیانوسها و دریاها و همچنین با اذعان به جایگاه جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور امضاکننده برجام این کنوانسیون (و نه عضو آن)، دولت ایران معتقد است چنین کنوانسیونی نمیتواند تنها چارچوب موجود قانونی حاکم بر فعالیتهای انجام شده در اقیانوسها و دریاها تلقی شود.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران افزود: بنابراین، انتظار میرود هرگونه مذاکره درمورد قطعنامههای مرتبط با اقیانوسها و دریاها، دربردارنده موضع و ملاحظات طرفهای غیرعضو کنوانسیون صدرالاشاره نیز باشد.
وی اضافه کرد: چنین چشمانداز فراگیری میتواند به تعامل سازنده بین تعداد بیشتری از کشورها در حمایت از قطعنامههای مزبور منجر شود. با وجود این، هرگونه تعامل سازنده توسط کشورم در طول مذاکرات و پیوستن به اجماع، نباید بهعنوان پذیرش این کنوانسیون توسط جمهوری اسلامی ایران بهعنوان سند قانونی الزامآور تلقی شود.
ارشادی اظهار داشت: پایبندی و فعالیتهای ایران در محیط زیست حوزه دریایی کاملاً و صرفاً منطبق با اسناد بینالمللی است که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران صریحا پذیرفته شده است.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفت: با این حال، در میان دیگر موارد، اعتقاد قوی به حفاظت از دریا و منابع آن و همچنین تضمین ایمنی و امنیت فعالیتهای دریایی، ایران را ترغیب کرده تا با روحیه و رویکردی سازنده با سایر کشورها وارد همکاری شود.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشوری ساحلی که در امتداد خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد، متعهد به تحقق هدف ۱۴ توسعه پایدار است.
وی اضافه کرد: بهمنظور دستیابی به هدف مذکور و همچنین در راستای برنامه سازمان ملل متحد تحت عنوان «دهه علوم اقیانوسی برای توسعه پایدار از سال ۲۰۲۱ لغایت ۲۰۳۰»، جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد که تلاشهای بیشتری باید توسط دولتها و سایر ذینفعان صورت پذیرد. این تلاشها شامل همکاری و هماهنگی بینالمللی و همچنین حرکت بهسوی ظرفیتسازی و انتقال فناوری و دانش دریایی به کشورهای در حال توسعه است.
ارشادی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران تلاشهای صورت پذیرفته در زمینه مدیریت پایدار شیلات را که نقش برجستهای در حمایت از فعالیتهای اقتصادی برخی از کشورهای در حال توسعه، حفظ منابع دریایی، اکوسیستمهای دریایی سالم و تضمین امنیت غذایی برای همه دارد، بسیار ارزشمند ارزیابی میکند.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد افزود: با توجه به کاهش منابع دریایی در سالهای اخیر، برنامهریزی برای مدیریت مسئولانه شیلات، استفاده از روش صید انتخابی و مبارزه با صید غیرقانونیِ گزارشنشده و بیضابطه باید در دستور کار تمامی کشورها، سازمانهای مدیریت شیلات منطقهای و نهادهای بینالمللی ذیربط قرار گیرد.
وی تاکید کرد: در این راستا لازم است کشورها در قالب برنامههای ملّی و همکاریهای بینالمللی به منظور ظرفیتسازی و ارتقای دانش و آگاهی صیادان و بهرهبرداران از منابع دریایی اقدام عاجل کنند.
ارشادی اظهار داشت: رشد سریع جمعیت، صنعتی شدن، شهرنشینی، افزایش تقاضای ماهیگیری، خشکسالی و سایر بلایای طبیعی ناشی از اثرات تغییرات اقلیمی و سیاستهای ناکارآمد توسعهای، موجب تخریب منابع طبیعی با سرعت نگرانکنندهای شده و در نتیجه به عنوان تهدیدی جدی برای توسعه پایدار در منطقه ما به شمار میرود.
وی افزود: بالا آمدن سطح دریا، از بین رفتن تنوع زیستی و کاهش جمعیت جانوران و گیاهان منطقه از دیگر مسائلی است که با آن مواجه هستیم.
دیپلمات ارشد ایران در سازمان ملل ادامه داد: با توجه به افزایش آسیبها و تخریب اکوسیستمهای ضروری و اقتصادیِ ساحلی از قبیل جنگلهای حرا، صخرههای مرجانی و وضعیت شیلات در خلیج فارس و دریای عمان، اکیدا توصیه میشود، اقدامات لازم با هدف حفاظت از اینگونه اکوسیستمها از طریق همکاری مشترک فیمابین کشورهای ساحلی منطقه صورت پذیرد.
ارشادی اظهار داشت: در حوزه حیات دریایی و نگهداری از آن، ساخت غیرمسئولانه جزایر مصنوعی در خلیج فارس بیتردید به زیستگاه گونههای کمیاب دریایی آسیب میزند و حیات طبیعی منابع دریایی منحصربفرد آن را به خطر میاندازد. استقرار و حضور مستمر ناوگان نظامی از کشورهای خارج از منطقه در خلیج فارس، نه تنها امنیت کشورهای ساحلی و همچنین فعالیت و حرکت آزادانه کشتیها در این پهنه آبی را شدیداً تحت تأثیر قرار داده، بلکه موجب تشدید آلودگی دریایی و کاهش منابع دریایی نیز شده است.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران از تمامی کشورها میخواهد برای حفاظت از محیط زیستِ این مجموعه آبیِ مشترک همکاری کرده و از اقدامات یکجانبهای که ممکن است محیط زیست دریایی را به خطر بیندازد خودداری کنند.
وی گفت: افزایش سطح دریا یکی از شناختهشدهترین پیامدهای گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی است که ایران بهعنوان یک کشور ساحلی با آن روبه روست.
وی تصریح کرد: کشورهای توسعه یافته در راستای مقابله با چنین معضلاتی، باید به تعهدات خود ذیل چارچوب پیماننامه سازمان ملل درباره تغییرات اقلیمی و توافقنامه پاریس از جمله تأمین منابع مالی، ظرفیتسازی و انتقال فناوری عمل کنند.
ارشادی گفت: کشورهای توسعهیافته با توجه به مسئولیت تاریخی خود در انتشار گازهای گلخانهای باید نقش پیشگام را در اقدامات اقلیمی ایفا کنند. پیشی گرفتن در اتخاذ اقدامات اقلیمی و ارائه ابزارها و راهحلهای اجرایی برای کشورهای در حال توسعه میتواند راه را برای دستیابی به توسعه پایدار برای همگان هموار کند.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با اذعان به اهمیت حفاظت از محیط زیست، حمایت خود را از استفاده پایدار و به اشتراکگذاری عادلانه منابع زیستی دریایی در مناطقی فراتر از صلاحیت ملّی، از توسعه یک ابزار مؤثر، جامع و الزامآورِ قانونی بهمنظور حفاظت و استفاده پایدار از تنوع زیستی دریایی مناطق فراتر از صلاحیت قضایی ملّی، مطابق با قوانین بینالمللی دریا اعلام میدارد.
دیپلمات ارشد ایران در سازمان ملل گفت: با در نظر داشتن تنوع زیستی در مناطق فراتر از صلاحیت ملّی بهعنوان میراث مشترک بشری، جمهوری اسلامی ایران مشتاقانه در انتظار شرکت در چهارمین نشست کنفرانس بینالدولی تنوع زیستی دریایی مناطق فراتر از صلاحیت ملّی موسوم به BBNJ در سال ۲۰۲۲ است.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل ادامه داد: کشور من بار دیگر تعهد خود را نسبت به نظم دریاییِ قاعده مند برای تأمین حقوق و منافع دریایی برای همگان و همچنین تضمین انجام فعالیتهای دریایی عاری از هرگونه مشکل و منطبق با قوانین بینالمللی دریاها، اعلام میدارد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران بر اساس چنین تعهدات و باتوجه به این نکته که تطوّل منازعات و تشدید تنشها بین کشورهای ساحلی خلیج فارس نهتنها موجب بیثباتی بیشتر منطقه میشود، بلکه توسعه و شکوفایی مردم منطقه را بهشدت به خطر میاندازد، مبادرت به ارائه طرح و راهحلی پیشنهادی مبتنی بر گفتگو، همکاری و احترام متقابل در هفتادوچهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد کرده است. ارشادی افزود: ایران همچنان بر این باور است که همکاریهای منطقهای بر اساس طرح مزبور، موجب تضمین امنیت و نظم بینالمللی در دریا به ویژه در خلیج فارس و دریای عمان میشود.
وی تصریح کرد: نقش جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با دزدی دریایی و همکاری با سایر کشورها در این مهم، که توسط دبیرکل در گزارشهای متوالی ایشان منعکس شده و شورای امنیت در قطعنامههای متعدد خود از آن تقدیر کرده است، از همین احساس و درک ناشی میشود.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد خاطرنشان کرد: همانگونه که در بیانیه سال گذشته جمهوری اسلامی ایران آمد، شیوع همهگیری کرونا علاوه بر اقدامات قهرآمیز یکجانبه که پیش از بحران کرونا بهدلیل سیاست فشار حداکثری ایالات متحده آمریکا بر کشور من و مردم ایران وجود داشت، موجب شده تا زندگی روزمره مردم عادی ایران تحت تأثیر شدید قرار گیرد.
ارشادی تاکید کرد: تأمین نیازهای اولیه مردم از قبیل غذا، دارو، تجهیزات پزشکی و زنجیره تأمین کالا بهدلیل اختلال در آزادی تردد خطوط کشتیرانی ایران در نتیجه تحریمهای شومِ ایالات متحده آمریکا، بهشدت تحت تأثیر قرار گرفته است. علاوه بر چنین اقدامات غیرقانونی، از سال گذشته شاهد پدیده سرقت نفت ایران در دریا هستیم.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفت: جمهوری اسلامی ایران نسبت به تداوم چنین سیاستهای خطرناکی که بهدلیل سیاستهای یکجانبه استکباری، موجب وخامت بیشازپیش اوضاع شده است، هشدار میدهد.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: همچنین از جامعه جهانی خواسته میشود تا این اقدامات غیرقانونی را که تهدیدی برای تجارت آزاد در دریا و آزادی دریاها به شمار میآید و موجب نادیدهگرفتهشدنِ تحریمهای غیرانسانی شده است، محکوم کند.
تحریمهای جدید آمریکا علیه سوریه
وزارت خزانهداری آمریکا از اعمال تحریمهای جدید علیه سوریه خبر داد.
به گزارش رویترز، وزارت خزانه داری آمریکا در تازهترین اقدام خود علیه سوریه، پنج افسر نیروهای ارتش سوریه را تحریم کرده است.
این وزارتخانه در بیانیهای در این باره مدعی شده که از میان این پنج تن، دو تن از آنها مسئول حملات شیمیایی علیه غیرنظامیان در سوریه هستند و سه افسر دیگر از مقامات ارشد اطلاعاتی دمشق محسوب می شوند.
بر اساس بیانیه این وزارتخانه که شامگاه سه شنبه هفتم دسامبر منتشر شد، هدف از اعمال تحریمها، افزایش پاسخگویی دمشق در قبال آنچه آمریکا مدعی است نظام سوریه علیه مردمش انجام داده، است.
تحریمهای تازه اعلام شده از سوی وزارت خزانه درای آمریکا همچنین شامل افراد غیر سوری و دیگر نهادها (ایرانی و اوگاندا) است.
امضای ۱۵ توافقنامه میان ترکیه و قطر
امیر قطر و رئیس جمهوری ترکیه در دوحه ریاست هفتمین نشست کمیته عالی راهبردی مشترک را بر عهده گرفته و بر عزم خود برای تقویت روابط تأکید کردند.
در چارچوب هفتمین نشست کمیته عالی راهبردی قطر-ترکیه، دو طرف قطری و ترکیه، نشستهای مشترکی را برگزار کردند که با امضای ۱۵ توافقنامه در زمینههای مختلف، زیر نظر سران دو کشور به پایان رسید.
خبرگزاری دولتی قطر (قنا) اعلام کرد که تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر و رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه در این دیدار راههای تحکیم و توسعه روابط همکاری راهبردی بین قطر و ترکیه و چشمانداز ارتقای آن در سطوح مختلف بهویژه اقتصاد، سرمایهگذاری، صنعت، دفاع، امنیت، موقوفات، رسانه، فرهنگ و ورزش را بررسی کردند.
این خبرگزاری افزود: امیر قطر با تأکید بر اهمیت نشستهای کمیته عالی و نشستهای مقامات دو کشور به منظور دستیابی به اهداف خود در تحکیم مشارکت راهبردی قطر و ترکیه، خواستار دستیابی به توافقات جدید در زمینههای مختلف شدند.
خبرگزاری قطری همچنین اعلام کرد که تمیم و اردوغان دیداری دوجانبه داشتند و در آن درباره آخرین تحولات منطقهای و بینالمللی مربوط به کشورهایشان تبادل نظر کردند.
بنا بر این گزارش، دو طرف یادداشت تفاهم در زمینه اداره حوادث غیر مترقبه، پروتکل اجرای تعهدنامه مربوط با همکاری در اجرای رویدادهای مهم، بیانیه مشترک مربوط به ایجاد همکاری نهادی بین مجمع دیپلماتیک آنتالیا و مجمع دوحه، یادداشت تفاهم همکاری در زمینه پروتکلها و هفتمین نشست کمیته عالی استراتژیک امضا کردند.
بین دو طرف قطری و ترکیهای همچنین تفاهم نامه دیگری بین مؤسسه استاندارد ترکیه و اداره استانداردهای عمومی قطر، توافقنامه برنامهای برای همکاری در زمینههای بهداشتی و علوم پزشکی بین دو کشور و یادداشت تفاهم همکاری بین ریاست امور دینی ترکیه و وزارت اوقاف و امور اسلامی قطر به امضا رسید.
دو طرف همچنین در مورد دومین برنامه اجرایی در حوزه فرهنگ برای سالهای ۲۰۲۲-۲۰۲۳ بین وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه و وزارت فرهنگ و ورزش قطر و همچنین اولین برنامه اجرایی در حوزه ورزش و جوانان بین دو کشور برای سالهای ۲۰۲۲-۲۰۲۴ به توافق رسیدند.