در میان کشورهای اروپایی، آلمان کشوری است که بالاترین تعرفهها را برای انرژی برق در نظر گرفته است؛ سیاستی که گفته میشود یکی از دلایل اصلی آن حمایت از انرژیهای تجدیدپذیر است و البته موارد قابل تأملی دیگری را نیز شامل میشود.
به گزارش «تابناک»،رضا رحیمی؛ آلمان از جمله کشورهایی است در سالهای گذشته اهتمام ویژه به توسعه انرژیهای تجدیدپذیر داشته و در این مسیر ناگزیر به افزایش تعرفههای انرژی به ویژه انرژی برق برای شهروندانش بوده است؛ اتفاقی که به نظر میرسد علی رغم همه سختی از سوی شهروندان این کشور پذیرفته شده است و در این زمینه با اعتراض چندانی از سوی شهروندان آلمانی رو به رو نیستیم.
یکی از دلایل مهمی که وب سایت «energypost» برای عدم اعتراض آلمانیها نسبت به تعرفههای بالای برق مطرح میکند این است که به صورت میانگین هر خانوار آلمانی در ماه تنها چیزی حدود ۹ درصد از درآمد خود را باید به پرداخت هزینه انرژی اختصاص دهد و این در حالی است که در بسیاری از کشورهای اروپایی انرژی، بخش بیشتری از درآمد ماهانه خانوادهها را شامل میشود.
به طور مثال خانوادههای بلغارستانی باید ۲۵ درصد از درآمد ماهانه خود را به خرید انرژی اختصاص بدهند و یونانیها و مجارستانیها نیز به صورت میانگین ۲۰ درصد از درآمد خود را به خرید انرژی اختصاص میدهند.
علی رغم این تفاوتها که به نظر میرسد، به واسطه اقتصاد توانمند آلمان ایجاد شده است، دولت آلمان بالاترین تعرفهها را برای تأمین هزینه برق در اروپا وضع کرده است و از اهداف اصلی خود برای اجرای چنین کاری به توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و در نتیجه کمک به حفظ سلامت محیط زیست اشاره کرده است.
بر اساس تحلیل و ارزیابی انجمن صنایع انرژی و آب آلمان (BDEW) میانگین قیمت برق برای خانوارها و مشاغل کوچک در آلمان در سال ۲۰۲۱ به ۳۲.۱۶ سنت در هر کیلووات (حدوداً هر کیلووات ۸ هزار تومان) ساعت رسیده است و این در حالی است که بیش از نیمی از این قیمت به واسطه سیاستهای اجرایی در حوزه توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و دیگر ضروریات صنعت برق وضع شده است و از قیمت نهایی تولید و توزیع بیشتر است.
اطلاعات بیشتر در مورد نحوه وضع تعرفههای برق در آلمان حکایت از آن دارد که اگرچه دولت در تعیین بیش از نیمی از قیمت نهایی هر کیلووات ساعت برق نقش مستقیم دارد، اما تنها بخش اندکی از آن را به عنوان مالیات بر میدارد و بخش قابل توجهی از سود حاصل از فروش برق به شهروندان در اختیار تولیدکنندگان انرژیهای تجدیدپذیر قرار میگیرد تا هم به توسعه فعالیتهای خود بپردازند و هم به واسطه حاشیه سود مناسب به سرمایه گذاری در این حوزه تشویق شوند و در همین راستا دولت برق تولید شده توسط نیروگاههای تجدیدپذیر را به صورت خرید تضمینی از آنها خریداری میکند تا در فرایند تولید متضرر نشوند و از سویی نیز در تعرفههای نهایی در آلمان مالیاتی نیز تحت عنوان مالیات زیست محیطی اخذ میشود که به افزایش هزینه برق در این کشور کمک کرده است.
به صورت کلی از جمله فاکتورهای مهمی که در فرایند تعیین قیمت نهایی برق در آلمان موثر است، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۲۴ -درصد از مبلغ نهایی بابت تضمین حاشیه سود و هزینه تولید کننده برای خرید برق در بازار عمده
۲۴ -درصد از مبلغ بابت هزینههای تجهیز و نگهداری از شبکههای انتقال برق
۲۰ -درصد بابت تأمین مالی برای خرید تضمینی برق از انرژیهای تجدیدپذیر و حق بیمه تولیدکنندگان بزرگ
۱۹- درصد محاسبه مالیات بر فروش برق
۶ -درصد مالیات زیست محیطی
۵ -درصد مالیات استفاده از فضای عمومی برای خطوط انتقال برق که مصرف کنندگان باید پرداخت کنند
۰.۸- درصد بابت ما به التفاوت هزینه خرید تضمینی انرژی برق حاصل از نیروگاههای حرارتی با قیمت آن در بازار.
اگرچه دولت آلمان وعده داده بود تا در سالهای اخیر دیگر به افزایش قیمتها اقدام نکند و تا حد ممکن قیمتها را کاهش نیز بدهد، اما بررسیها نشان میدهد که در سال ۲۰۲۱ قیمت برق در آلمان در بخش مشترکین خانگی نسبت به سال قبل آن به طور میانگین ۲۵ درصد افزایش یافت و بر همین اساس در سال ۲۰۲۲ نیز آلمان بالاترین قیمت برق فروشی به مشترکین را در اروپا به خود اختصاص داد.
اتفاقی که گفته میشود یکی از دلایل اصلی آن ضربات سنگینی است که به واسطه همه گیری ویروس کرونا و همانند بسیاری از بازارهای جهانی بر اقتصاد و بازار آلمان وارد شد و دولت مردان این کشور را در اتخاذ سیاستهایی بابت کاهش حداقلی تعرفهها ناکام گذاشت و در نتیجه فشار بیشتری بر خانوادهها بابت مدیریت هزینههای انرژی به ویژه انرژی برق وارد شد.
به صورت کلی این رویه سبب شده است تا مشترکین برق خانگی در رعایت الگوهای مصرف برق خود به شدت حساس باشند و ضمن اینکه برای تأمین سیستمهای گرمایشی و سرمایشی خود از انرژیهای دیگری مثل گاز طبیعی نیز استفاده میکنند، همچنین تلاش کنند تا با بهبود کیفیت عایق بندی منازل و نیز پوشش لباس گرم در فصل سرد از مصرف بیشتر برق اجتناب کنند.