منتظر افزایش دوباره نرخ سود بانکی نباشید

به گزارش تابناک اقتصادی؛ نرخ سود سپرده‌های بانکی در ماه‌های پایانی سال گذشته با تصمیم شورای پول و اعتبار، حدود پنج درصد افزایش یافت و به سقف ۲۲.۵ درصد رسید. نرخی که بسیاری معتقد بودند؛ اگر برای تعدیل نرخ تورم در دستور کار قرار گرفته است، نتیجه مثبتی نخواهد داشت؛ چراکه با تورم حدود ۵۰ درصدی، بازهم جذابیت سپرده بانکی با سود حدود ۲۳ درصد، کمرنگ است.

اما آنچه تصمیم سیاست گذار پولی بود، اجازه رشد نرخ سود در بازه پنج درصدی بود. تصمیمی که انتظار می‌رفت از سوی تمامی بانک‌ها رعایت شود، اما با گذشت مدتی از ابلاغ بانک مرکزی، مشاهدات میدانی از شعب بانکی نشان از عدم رعایت این دستورالعمل دارد. به گونه‌ای که در برخی از شعب بانک‌های عامل، با ترفند‌های خاص جذب سپرده، پیشنهاد نرخ سود بالاتر از ابلاغ بانک مرکزی (حتی نرخ ۲۸ درصد) به مشتری داده می‌شود.

اقدامی که حتی با انتقاد رئیس کل بانک مرکزی نیز مواجه شد. فرزین در هفته‌های گذشته در جمع مدیران عامل بانک‌ها با تاکید بر اینکه نرخ ۲۲.۵ درصد، نرخ خوبی است، اظهار داشت: "متأسفانه بر اساس گزارش‌های دریافتی، برخی بانک‌ها به نرخ‌های مصوب پایبند نیستند و آن را رعایت نمی‌کنند؛ بنابراین، هر بانکی رعایت نکند حتما به هیات انتظامی بانکی معرفی و با آن‌ها برخورد می‌شود. "

اما برای بسیاری این سوال مطرح شد که آیا ممکن است در هفته‌ها و ماه‌های آتی، با توجه به تداوم نرخ تورم در ارقام بالا، شاهد تغییر دوباره نرخ سود سپرده بانکی باشیم؟ حتی برخی در فضای غیررسمی اعلام کرده اند که بانک‌ها منتظرند تا دوباره بانک مرکزی نرخ سود بالاتری را اعلام کند. گمانه زنی‌هایی که با صحبت اخیر رئیس کل بانک مرکزی، رنگ باخت.

بر اساس این گزارش، فرزین رئیس کل بانک مرکزی در روز‌های اخیر طی گفتگویی که داشته است در خصوص تصمیمات سیاست گذار برای نرخ سود، با اشاره به اینکه بایستی به اقتصاد ثبات دهیم گفته است: "در شرایط کنونی اقتصاد، نیاز است تا یک ثبات و تثبیت در بازار شکل بگیرد تا حبابی که در نرخ‌ها و قیمت‌ها وجود دارد، تخلیه شود تا به موضوعات اصلی بپردازیم. اما تمرکز ما روی ناترازی بانک هاست تا کاهش یابد. مساله دیگری که معمولا در علم اقتصاد، خیلی توصیه می‌شود که از آن استفاده شود، استفاده از نرخ سود برای کاهش تورم است. خب ما از این ابزار استفاده کردیم و حدود پنج درصدی نرخ سود افزایش پیدا کرد، ولی خب میدانید که توصیه می‌شود در کشوری که تورم آن ناشی از شوک هزینه است، خیلی از این ابزار استفاده نشود، حتی کشور‌های غربی که الان با مساله تورم ناشی از شوک بحران اوکراین مواجه شدند، اختلافات بسیاری دارند که تا چه اندازه از نرخ سود استفاده کنند. خب ما در کشورمان تا پنج درصد افزایش نرخ سود استفاده کردیم و بیشتر از این توصیه نمی‌شود و الان هم به دنبال استفاده از ابزار نرخ سود نیستیم. "

بنابراین همان طور که رئیس کل بانک مرکزی تاکید داشته است، سیاست گذار به دنبال استفاده دوباره از نرخ سود نیست و در نتیجه در شرایطی که تعدادی از بانک‌ها با راهکار‌های خاص، به دنبال نرخ سود بالاتر از نرخ مصوب هستند، نباید منتظر افزایش قانونی نرخ سود در شبکه بانکی باشیم. هرچند ضرورت دارد تا در راستای ثبات بخشی به نظام بانکی در حوزه سپرده و نرخ سود، بانک مرکزی با بانک‌های متخلف در این بخش برخورد کند.