جمهوری بلاروس، جمهوری خلق چین، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری نیکاراگوئه، فدراسیون روسیه، جمهوری عربی سوریه، جمهوری زیمبابوه و جمهوری بولیواری ونزوئلا در بیانیه‌ای مشترک در مورد بند اف پنج «موافقتنامه پادمان عدم اشاعه سلاح هسته‌ای با جمهوری اسلامی ایران» در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همزمان با احتمال صدور قطعنامه‌ای ضدایرانی به پیشنهاد سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان و آمریکا بیانیه‌ای مشترک منتشر کردند.
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، در بخشی از این بیانیه آمده است: «از همکاری ادامه یافته بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس‌بین المللی انرژی اتمی پیرامون همه مسائل مربوط به اجرای توافق عدم اشاعه سلاح هسته‌ای (ان پی تی) موافقتنامه پادمان در ایران شامل مسائل باقی مانده استقبال می‌کنیم.»
در بخش دیگر این بیانیه، ضمن اشاره به سفر اخیر «رافائل گروسی» دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران و دیدار او با مقامات ایران از جمله «مسعود پزشکیان» رئیس جمهور ایران، از این تحول قدردانی شده است.
هشت کشور مذکور در بیانیه مشترک خود اظهار داشتند: «سفر گروسی به ایران اجازه داد تا مدیرکل آژانس، رابطه‌ای با دولت جدید ایران، از جمله رئیس جمهور ایران، یعنی مسعود پزشکیان ایجاد کند. توافق طرفین برای حفظ ارتباط و اجرای بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ آژانس و ایران بسیار مهم است. این سفر، به افزایش همکاری‌ها برای حل و فصل ۲ مسئله کلیدی باقی‌مانده کمک خواهد کرد.»
در بخش دیگر بیانیه آمده است: «از تصمیم ایران و اقدام سازنده این کشور برای بررسی انتصاب بازرسان تازه آژانس و دیدار دبیرکل آژانس از تأسیسات هسته‌ای نطنز و فوردو استقبال می‌کنیم. همه این اقدامات، در با نیتی خالص و داوطلبانه صورت گرفته است تا آژانس بتواند به فعالیت‌های خود ادامه دهد.»
هشت کشور مذکور در بیانیه مشترک خود همچنین روی گفتمان صورت گرفته در طول دیدار گروسی با مقامات ایران درباره ذرات اورانیوم کشف شده در ورامین تأکید و از همکاری ادامه یافته بین آژانس و ایران استقبال شده است.
در بخش دیگر بیانیه آمده است: «قطعنامه ۲۲۳۱ و مقدمه آن به صراحت بر اهمیت سیاسی تأکید دارد و تلاش های دیپلماتیک با هدف دستیابی به راه‌حلی از طریق مذاکره که ایران را تضمین کند برنامه هسته ای آن منحصراً برای اهداف صلح آمیز باقی می‌ماند. متاسفانه، برخی از کشورهای عضو نتوانسته اند به تعهدات خود در این زمینه عمل کنند. برجام نشان می‌دهد که فقط گفت‌وگو و توافق دیپلماتیک سازنده می‌تواند به نتایجی سازنده برای همه طرفین بیانجامد.»
در ادامه آمده است: «با این وجود، پس از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۸ و اعمال تحریم‌های یکجانبه و اتخاذ سیاست فشار حداکثری علیه ایران، فقط شاهد تشدید تنش از سوی آمریکا، تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا تشدید تنش بودیم.»
دولت کنونی آمریکا به وعده‌های خود عمل نکرد
هشت کشور مذکور در بیانیه مشترک خود تصریح کردند: «دولت کنونی آمریکا در وعده خود پیرامون بازگشت به برجام شکست خورد، به سیاست فشار حداکثری دولت قبلی آمریکا علیه ایران ادامه داد و برای حل بحران کنونی که آمریکا باعث شکل گرفتن آن است، تلاشی نکرد. دولت بعدی آمریکا موظف است تا اشتباه این کشور در سال ۲۰۱۸ را تصحیح و براساس تعهدات خود نسبت به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بدون هیچ پیش شرطی به برجام بازگردد.»
در بخش دیگر بیانیه آمده است: «همه اعضا باید به تعهدات خود در راستای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت عمل کنند. حمایت ما از برجام تغییری نکرده است. تأکید می‌کنیم؛ پس از به اتمام رسیدن بازه زمانی ذکر شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، با برنامه هسته‌ای ایران باید مشابه برنامه هسته‌ای دیگر کشورهای عضو ان پی تی برخورد شود.»
اکنون، برجام در سال هشتم یعنی ۲۰۲۵، سال سرنوشت‌سازی برای ایران قرار دارد؛ چرا که ۶ قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه ایران در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ لغو خواهد شد.
با این وجود سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان از ماه‌های گذشته فشار به ایران را در دستور کار قرار داده‌اند و با تفسیری منحصر به خود درخواست همکاری‌های فراپادمانی و برجامی از ایران دارند که طبعا از سوی ایران پذیرفته نیست و از طرفی، تروئیکای اروپایی و آمریکا به‌دنبال صدور قطعنامه‌ای علیه ایران در شورای حکام هستند.
در همین راستا، در بیانیه هشت کشور مذکور آمده است: «اولویت کنونی شورای حکام، حمایت و استقبال از روابط سازنده آژانس و ایران است. تقابل و تشدید تنش هرگز به نتیجه‌ای سازنده و حل مسائل منجر نشده است. از تصمیم برخی کشورها برای ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای جدید به شورای حکام متأسفیم. رویکرد مخرب و غیرسازنده این کشورها نشان دهنده اراده آن‌ها برای سوءاستفاده از ساختار آژانس است. ما چنین رفتاری را محکوم می‌کنیم و تصویب چنین قطعنامه‌ای، اشتباهی تازه خواهد بود که به تشدید تنش و تقابل منجر خواهد شد. این پیش‌نویش روابط سازنده دوجانبه بین آژانس و ایران را نادیده گرفته است.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «این پیش‌نویش توسط برخی کشورهای مدعی اقدامات حرفه‌ای آژانس و در زمانی که دبیرکل آژانس در تهران حضور داشت نگاشته شده است. این رویکرد، آشکارا نشان می‌دهد که این کشورها هیچ اهمیتی به توسعه یافتن همکاری ایران و اژانس نمی‌دهند. آلمان، فرانسه، انگلیس و آمریکا اقدامات غیرمسئولانه خود را با کناره‌گیری از تلاش‌ها برای بازیابی برجام و خروج از گفت‌وگوهای وین در سال ۲۰۲۲ به نمایش گذاشتند.»
در بخش دیگر این بیانیه آمده است: «از کشورهای نگارنده پیش‌نویس قطعنامه مذکور می‌خواهیم تا اقدام سیاسی خود را رها کرده و با منطق به آینده مسئله برنامه هسته‌ای ایران نگاه کنند. از همه اعضای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌خواهیم تا نقشی سازنده ایفا و از هرگونه سیاسی سازی از مسائل پادمانی دوری کنند.»
