راز دود موتور جت چیست؟

به گزارش تابناک، موتور‌های جت برای عملکرد صحیح و طول عمر بالا، نیازمند روانکاری دقیق قطعات متحرک هستند. روغن موتور، این وظیفه حیاتی را بر عهده دارد. در حین کارکرد موتور، روغن در مخازن مخصوصی به نام "مخزن روغن" (sump) جمع می‌شود. به دلیل ماهیت عملکرد موتور و فرآیند‌های داخلی، هوای مخلوط با بخارات روغن نیز در این مخازن جمع می‌شود. تجمع این هوا و بخارات می‌تواند منجر به افزایش فشار و مشکلات دیگر در سیستم روغن‌کاری شود.

برای رفع این مسئله، موتور‌های جت به سیستم‌های تهویه روغن مجهز هستند. در موتور GEnx،  لوله تهویه مرکزی (CVT)   نقش کلیدی را ایفا می‌کند. این لوله، مانند یک مسیر خروجی، هوای جمع شده در مخزن روغن را به بیرون از موتور هدایت می‌کند. اصطلاح تخصصی برای این خروج هوا، "overboard" است که در صنعت هوانوردی به معنای تخلیه به فضای آزاد بیرون از بدنه موتور یا هواپیما به کار می‌رود.

نکته جالب در مورد سیستم CVT موتور GEnx، وجود قطعه‌ای به نام  اجکتور (eductor)   در داخل این لوله است. اجکتور با ایجاد  فشار منفی  (مکندگی)، به خروج موثرتر هوای تهویه از مخزن روغن کمک می‌کند. تصور کنید یک جاروبرقی کوچک در داخل لوله تعبیه شده باشد که هوا را با قدرت بیشتری به بیرون می‌کشد! این مکانیزم، تخلیه کامل و کارآمد هوای مخزن را تضمین می‌کند و از تجمع بخارات روغن جلوگیری می‌نماید.

اما سیستم تهویه روغن موتور GEnx به همین جا ختم نمی‌شود. قبل از خروج هوا از طریق لوله CVT، مخلوط روغن و هوا از **سیستم پایش ذرات (DMS)   و  هواگیر (deaerator)   عبور می‌کند. این دو بخش حیاتی، وظیفه جداسازی روغن از هوا را بر عهده دارند.

جداکننده هوا/روغن DMS  در مرحله اول، بخش عمده روغن را از هوا جدا می‌کند. سپس،  هواگیر (deaerator)   با دقت بیشتر، باقیمانده هوا را از روغن جدا می‌کند. روغن جدا شده، دوباره به چرخه سیستم روغن‌کاری موتور باز می‌گردد و هوای خالص‌تر، از طریق لوله CVT به بیرون تخلیه می‌شود.

بنابراین، دودی که گاهی اوقات در انتهای موتور GEnx مشاهده می‌شود، به احتمال زیاد همان هوای تهویه مخزن روغن است که به طور طبیعی از طریق سیستم CVT خارج می‌شود. این سیستم هوشمندانه طراحی شده است تا هوای آلوده به روغن را به شکلی ایمن و کنترل شده از موتور خارج کند و از بروز مشکلات ناشی از تجمع بخارات روغن جلوگیری نماید. البته، توجه داشته باشید که مقدار غیرعادی و بیش از حد دود خروجی از موتور، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات احتمالی در سیستم روغن‌کاری یا سیستم تهویه باشد و در این صورت، بررسی دقیق‌تر توسط متخصصان ضروری خواهد بود.

به طور خلاصه، سیستم تهویه روغن موتور GEnx با استفاده از لوله CVT، اجکتور، سیستم DMS و هواگیر، به طور موثر و کارآمد، وظیفه خروج هوای مخلوط با روغن از موتور را انجام می‌دهد. این سیستم پیچیده، اما حیاتی، نقش مهمی در عملکرد صحیح، ایمنی و طول عمر موتور‌های جت ایفا می‌کند و دود مشاهده شده در انتهای موتور، اغلب بخشی طبیعی و قابل انتظار از این فرایند است.