اکنون این ترکیه است که باید به دنبال ایران برود

به گزارش «تابناک»، روزنامه «تودی زمان» در مطلبی به تحلیل سفر رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه به تهران پرداخته که قرار است در چند روز آینده انجام شود؛ سفری که نخستین دیدار اردوغان با حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران از زمان انتخابات خرداد ماه ریاست جمهوری به شمار می‌رود.

به باور این روزنامه، مهم‌ترین جنبه این سفر، طرح یک قرارداد مهم همکاری راهبردی میان ایران و ترکیه است که قرار است در این سفر به امضای مقامات ارشد دو کشور برسد.

«بایرام سینکایا»، کار‌شناس مسائل ایران در این زمینه می‌گوید: «ترکیه با بیشتر همسایگان نزدیک خود قراردادهای همکاری راهبردی امضا کرده؛ اما پیش از این به امضای چنین قراردادی با ایران هرگز‌ ‌اشاره نشده ‌بود. این نشانه‌ای از گسترش روابط نزدیک‌تر میان دو کشور است».

وی می‌افزاید: «بی‌گمان برای ترکیه، اینکه ایران در حال بهبود بخشیدن به روابط خود با کشورهای غربی است و غرب هم تحریم‌ها علیه ایران کاهش داده، ‌به معنای گشایش راهی برای روابط بهتر و نزدیک‌تر با این کشور است».
 
به باور سینکایا، روابط ایران و ترکیه از زمان انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران شاهد بهبودی بوده است. از این زمان، لحن دو کشور نسبت به یکدیگر، به ویژه در مواردی چون اختلاف نظر بر سر مسأله سوریه، بهتر شده است؛ هرچند ترکیه و ایران از طرف‌های متفاوتی در سوریه حمایت می‌کنند، ‌هر دو نگرانی مشترکی درباره ظهور دوباره فرقه‌گرایی در منطقه داشته و توافق دارند که علیه تهدیدات فرقه‌ای با یکدیگر ‌همکاری کنند.

اما نکته مهم دیگری که کار‌شناسان ترک به آن اشاره می‌کنند، این است که تا پیش از این، به واسطه وجود تحریم‌های شدید جهانی علیه ایران، این ایران بود که به ترکیه نیاز داشت، ولی با روی کار آمدن روحانی و ‌توافق هسته‌ای میان ایران و غرب، نیاز ایران به ترکیه به عنوان کانالی برای برقراری ارتباطات بین‌المللی به شدت کاهش یافته است.
 
ماه گذشته، احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، از عزم ترکیه برای توسعه روابط نزدیک با ایران، از جمله انجام دیدارهای متعدد میان مقامات ارشد دو کشور سخن گفت. وزارت خارجه ترکیه همچنین اعلام کرد، ‌قرار است روحانی در ماه فوریه و بلافاصله پس از آمدن اردوغان به تهران، سفری به آنکارا داشته باشد.

دیدار اردوغان از تهران در ۲۸ ژانویه، نخستین دیدار میان وی و روحانی خواهد بود. زمانی که داو‌داوغلو در اواخر نوامبر سال گذشته به تهران سفر کرد، اعلام نمود که روحانی در ماه دسامبر به ترکیه سفر خواهد کرد تا در مراسم بزرگداشت سالگرد درگذشت مولانا شرکت کند.
اما اندکی بعد اعلام شد که به جای رئیس جمهور، وزیر خارجه ایران در این مراسم شرکت خواهد کرد، ولی این دیدار نیز به واسطه فشردگی برنامه‌های محمد جواد ظریف لغو شد. پس از آن، ایران با فرستادن دعوت‌نامه‌ای رسمی، از اردوغان دعوت کرد تا پیش از سفر روحانی به آنکارا‌ به ایران سفر کند. ظریف روز چهارم دسامبر اعلام کرد: «رئیس جمهور ما از اردوغان دعوت کرده تا وی اول به ایران سفر کند».

‌«گوکهان باچیک»، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه «ایپک» آنکارا تأکید می‌کند که تغییر برنامه سفر‌ها از سوی روحانی و درخواست از اردوغان برای اینکه اول وی به ایران سفر کند، موضوعی بسیار جالب توجه است.

باچیک می‌گوید: «این موضوع از نظر من بسیار معنادار است». البته وی توضیح بیشتری در این زمینه نمی‌دهد و بر این باور است که موضوع بسیار روشن است و نیاز به توضیح ندارد.
اما سینکایا نظر متفاوتی در این زمینه دارد و بر این باور است که مشکل خاصی در اینکه اردوغان اول به تهران سفر کند، نیست.

وی می‌گوید: «همتای روحانی در ترکیه، عبدالله گل است، نه اردوغان. گل در سال ۲۰۱۱ به ایران سفر کرد. سفر روحانی همچنان در دستور کار است. بنا بر پروتکل‌های دیپلماتیک، آن‌ها از اردوغان خواستند که اول سفر کند. من مشکلی در این زمینه نمی‌بینم».
 
به باور وی، هم‌اکنون مهم‌ترین موضوع‌، بهبود روابط ایران و ترکیه و رسیدن آن به سطحی است که از امضای قرارداد همکاری راهبردی سخن به میان می‌آید. وی اظهار می‌دارد که این موضوع، یعنی امضای چنین قراردادی از سوی دو کشور، ‌تحولی بسیار مهم به شمار می‌رود.