مسأله مهمی که ذهن بسیاری از تحلیلگران و سیاستمداران را به خود مشغول کرده، این است که پس از نابودی داعش در عراق و سوریه و خروج این دو کشور از بحران، سرنوشت کردها چه خواهد شد؟ در این میان، رویکرد آمریکا نسبت به کردها و خواسته های آن ها اهمیت اساسی، هم برای خود کردها و هم برخی از کشورهای منطقه (از جمله ترکیه) و همچنین نظم امنیتی آینده خاورمیانه دارد.
به گزارش «تابناک»، بسیاری از بر این باورند که آمریکا به انجام اعمالی پلید پس از پایان جنگ ها اشتهار دارد. ایالات متحده تا حدود زیادی عراقی ها و افغان هایی را که جانشان را در راه همکاری با ایالات متحده طی پانزده سال گذشته به خطر انداخته اند رها کرده است؛ بنابراین، از نظر آن ها آمریکایی یک بار دیگر این بدعهدی را نیز در قبال کردها دنبال خواهند کرد و در مقابل دولت های ملی در عراق، سوریه و ترکیه آنها را تنها خواهند گذاشت.
در مقابل برخی دیگر از تحلیلگران بر این عقیده اند که باید منتظر تغییر رویه غیر منتظره آمریکایی ها باشیم و این کشور ممکن است با حمایت از تشکیل دولت کردی، نظم امنیتی خاورمیانه را دچار تحول جدی کند.
در همین زمینه، «جنگیز تومار» استاد انستیتو تحقیقات خاورمیانه (ODE) دانشگاه در مطلب خود در پایگاه خبری «الجزیره» اظهار داشت: تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا درباره عملیات آزادسازی رقه، سناریوی آمریکا درباره منطقه را آشکار خواهد کرد. اگر ترامپ بخواهد با استفاده از نیروی PYD و YPG رقه را آزاد کند ـ که تحولات موجود چنین سیاستی را نشان می دهد ـ در آن صورت آمریکا در شمال سوریه، طرحی مانند طرح اجرایی «نیروی چکشی در شمال عراق» را پیاده خواهد کرد. پس از آن نیز آمریکا تلاش خواهد کرد بخشی از خاک ترکیه و ایران را نیز جدا کرده و دولت سکولار کردستان وابسته به آمریکا را تأسیس خواهد کرد.»
چندی پیش نیز «آمیتای اتزیونی» استاد روابط بین الملل در دانشگاه جورج واشنگتن نیز گفته بود: «آمریکا باید از ایجاد دولتی کردی حمایت کند. البته چنین کاری با مخالفت حکومت های بغداد و آنکارا مواجه می شود. با این حال، کردها از حق استقلال برخوردارند. به علاوه، چنان حمایتی، اطمینان بخشی به دیگر متحدین ایالات متحده در منطقه، اروپا و جنوب شرق آسیا را به همراه خواهد داشت و بدان معنا خواهد بود که ایالات متحده در کنارشان خواهد ماند، نه آنچنان که قبلاً بارها کردها را رها کرده است».
وی ادامه داد: اگر جنگ در سوریه پایان یابد، به یقین برخی واقع گرایان خواهند گفت که ایالات متحده باید در کنار حکومت های عراق و ترکیه بماند، زیرا آنها هستند که می توانند در آینده با ایالات متحده همکاری کنند و در نتیجه باید کردها را نادیده گرفت. این نه تنها شکستی اخلاقی است، بلکه سیاستگذاری غیر عاقلانه ای نیز خواهد بود. متحدان ایالات متحده در سراسر جهان در حال نظاره هستند و هنگامی که دیگر جنگجویان مورد نیاز نباشند، آنها شیوه برخورد واشنگتن با کردها را مدنظر قرار خواهند داد. آنها رفتار واشنگتن در برابر کردها را مانند آزمایش راستی آزمایی خواهند دید و بنا به آن تصمیم خواهند گرفت که اگر خطرات زیادی را در راستای حمایت از سیاست های آمریکا در برابر روسیه، چین و ... متحمل شوند، می توانند به ماندن ایالات متحده در کنارشان اعتماد کنند؟
بنابراین به تازگی بسیاری بر این باورند که آمریکایی ها پس از حل بحران در عراق و سوریه از دولت کردی در عراق و سوریه حمایت خواهند کرد. با این حال، به نظر می رسد، پذیرش این دیدگاه چندان آسان نباشد. بدون شک ایجاد دولت کردی در منطقه بیش از آنکه امنیت زا باشد امنیت زداست و بیش از آنکه نظام امنیتی جدیدی در خاورمیانه ایجاد کند بی نظمی جدیدی را به ارمغان خواهد آورد.
به نظر می رسد، آمریکایی ها به خوبی از مخاطرات طرح تشکیل دولت کردی در منطقه آگاه هستند؛ لذا اگر واشنگتن خواسته باشد منافع کردها را در کشوری مانند سوریه تأمین کند نمی تواند ایده دولت مستقل کرد را محقق کند؛ بنابراین، شاید تنها راهکار آن ها ایجاد یک منطقه خودمختار با اختیارات محدود برای کردها در شمال سوریه باشد که این خود نیز با چالش ها و محدودیت های زیادی روبه روست.