«یکی از فعالان بازار مرغ مشهد هستم، از دستگاه های متولی می خواهیم روی آشفته بازار قیمت مرغ نظارت داشته باشند. عده ای که مدیریت بازار را در اختیار دارند از الان برای تغییر قیمت مرغ در ماه مبارک رمضان دور خیز کرده اند. در این میان برخی یک شبه میلیاردر می شوند و دود این ماجرا به چشم شهروندان می رود. با تمام تلاشی که شده وهرسال مسئولان دم از کنترل قیمت ها می زنند باز هم شاهد افزایش قیمت مرغ در ایامی مانند عید و ماه مبارک رمضان هستیم. لطفا ماجرا را قبل از آنکه دوباره مردم جور سودجویی برخی را بکشند پیگیری کنید.»
این اظهارات یکی از فعالان بازار مرغ است که نخواست نامی از وی درج شود. او در تماسی با تحریریه روزنامه «خراسان رضوی» مدعی وجود پشت پرده ای در تعیین قیمت مرغ در مناسبت های خاص همچون عید نوروز و ماه مبارک رمضان و خواستار پیگیری و بررسی در این زمینه می شود.
حال با توجه به اینکه در آستانه ماه مبارک رمضان قرار داریم و بازار مرغ یکی از مهمترین بخش های سبد غذایی خانوار در این ماه مبارک است به بررسی موضوع پرداختیم. ضمن این که روز گذشته نیز مهدی یوسف خانی رئیس اتحادیه پرنده و ماهی در گفت وگویی اعلام کرد «پیش بینی میشود که نرخ مرغ آماده به طبخ با افزایش ۷۰۰ تومانی در اواخر هفته روبرو شود.»در همین رابطه ابتدا به سراغ سازمان صنعت، معدن و تجارت استان می رویم و موضوع مورد ادعای این فعال بازار را با ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺌﻮل اداره ﻧﻈﺎرت و ﺑﺎزرﺳﯽ سازمان ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﻌﺪن در میان می گذاریم.
افزایش یک شبه قیمت منطقی نیست
مقدسی در این رابطه می گوید: گوشت مرغ یکی از کالاهای اساسی سبد خانوار می باشد اما ما در زمینه قیمت گذاری این ماده پروتئینی شاهد نوسانات متعدد و غیر منطقی هستیم.
وی تصریح می کند: با توجه به این که پروسه پرورش جوجه یک روزه تا زمان عرضه حدود 45 روز به طول می انجامد، منطقی نیست که قیمت مرغ در سطح بازار به صورت روزانه تعیین شود. برای ما قابل قبول نیست که قیمت مرغ امروز 5 هزار تومان باشد و فردا 6 هزار تومان! مگر چه اتفاقی در این یک روز برای مرغ و قیمت آن رخ داده که قیمت ها به این سرعت تغییر می کند؟ اگر هم قرار باشد قیمت ها با توجه به افزایش نهاده های مربوطه افزایشی داشته باشد یک شبه نخواهد بود و بازه زمانی آن طولانی تر خواهد بود.
احتمالا عده ای دنبال تکرار نوسانات قیمت مرغ در ماه رمضان هستند
وی می افزاید: به عنوان مثال شب عید شاهد نوسانات قیمتی بودیم که به احتمال زیاد افرادی به دنبال تکرار آن در ماه مبارک رمضان هم هستند. برای ما هم به هیچ وجه این نوسانات منطقی نیست و در این زمینه به شدت با متخلفان برخورد خواهیم کرد.
دست های پشت پرده افزایش قیمت ها
ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﻣﺴﺌﻮل اداره ﻧﻈﺎرت و ﺑﺎزرﺳﯽ سازمان ﺻﻨﻌﺖ و ﻣﻌﺪن استان با تائید وجود پشت پرده ای در ماجرای تعیین قیمت ها می گوید: طی بررسی و نظارت هایی که در سطح شهر انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که عمده تخلف و افزایش قیمت ها از سیستم توزیع نشأت می گیرد؛ جایی که بیشتر فروشنده ها باید در هر کیلو گوشت مرغ حدود 10 تا 12 درصد سود بگیرند و مشخص می شود که این گونه نیست و سود دریافتی فروشنده زیر معیار تعیین شده است، چرا که ماجرای افزایش قیمت ها به قبل از توزیع بر می گردد.
مقدسی از همکاری سایر نهادهای مسئول در این زمینه می گوید و یادآور می شود: در همین رابطه مسئولان جهاد کشاورزی هم به موضوع ورود و پس از بررسی های مربوطه قیمت هرکیلو مرغ را اعلام کرده اند، اما افرادی در تلاش هستند تا به هر صورتی که شده قیمت ها را در زمان پیک تقاضا بالا نگه دارند.
وی می افزاید: چطور می شود که در یک زمان مشابه قیمت هرکیلو مرغ داخل استان ما با دیگر استان ها متفاوت است و مرغی که با یک نوع نهاده پرورش یافته است در مشهد گران تر عرضه می شود؟ بر همین اساس این قیمت گذاری برای ما جای ابهام دارد.
از گرانفروشی دلخورند اما گرانفروش را معرفی نمی کنند!
مقدسی تصریح می کند: در رابطه با این موضوع، افرادی را هم به سازمان صنعت، معدن و تجارت فراخوانده ایم و موضوع را پیگیری کردیم، اما جالب اینجاست وقتی از آن ها درباره این تخلف سوال کردیم پاسخ دادند جوجه یک روزه ای که قیمت مصوب آن 1700تومان اعلام شده را کسی به این قیمت به ما نمی دهد و ما هر عدد جوجه یک روزه را حدود 3 هزار و200 تومان می خریم. وی می افزاید: این توجیه افراد قابل قبول نبود و اعلام کردیم چرا تا به امروز افرادی را که دست به این گرانفروشی زده اند به ما معرفی و از آنها شکایت نکرده اید؟ با همه این ها تا به امروز هیچ اطلاعات و مدرکی را در زمینه خرید جوجه یک روزه گرانتر از قیمت مصوب به ما منعکس نکرده اند ونتیجه این می شود که افراد مذکور با این اقدام، به گرانفروشی دامن می زنند.وی تاکید می کند: اگر مستنداتی در راستای گرانفروشی جوجه یک روزه به ما ارائه و برای سازمان صنعت، معدن و تجارت استان این موضوع مسجل شود، با عاملان تخلف چه در داخل استان یا خارج استان با تمام توان برخورد خواهیم کرد؛ این که افرادی جوجه یک روزه را گرانتر از قیمت مصوب بخرند و بخواهند پس از دوره پرورش با گرانفروشی هزینه آن را از مصرف کننده جبران کنند برای ما قابل پذیرش نیست.
با متخلف در هر کجا که باشد برخورد خواهیم کرد
کارشناس مسئول اداره نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همچنین در زمینه برخورد با عاملان نوسان قیمت مرغ در سطح عرضه هم می گوید: در این زمینه با متخلفان در هر سمت و تشکلی که باشند برخورد قانونی خواهیم کرد و مقابل آنها خواهیم ایستاد ، ملاک تعیین قیمت برای ما همانی است که جهاد کشاورزی اعلام کرده و خواهد کرد، غیر از آن هیچ افزایش قیمتی پذیرفته نیست وبا متخلفان هم برخورد خواهیم کرد.وی همچنین در پاسخ به این ادعا که شنیده می شود در زمانی که قیمت مرغ در مشهد و استان رو به افزایش است، مجوز واردات مرغ از دیگر استان ها داده نمی شود، می گوید: ماقبول داریم که این اقدام می تواند در زمان پیک مصرف به پایین آمدن قیمت ها کمک کند اما در این زمینه متولی صدور مجوز واردات مرغ از دیگر استان ها دامپزشکی مشهد است و آنها باید پاسخگوی موضوع باشند.
600 میلیون جریمه برای گرانفروشان
مقدسی در ادامه به نمونه ای از برخورد با متخلفان هم اشاره می کند و یادآور می شود: در اواخر سال گذشته و همزمان با عید نوروز متوجه شدیم قیمت مرغ در سطح بازار از آنچه اعلام شده بود فراتر رفته است، زمانی که به برخی ازفروشندگان مراجعه و اسناد مربوطه را بررسی کردیم پی بردیم برخی از آن ها حتی سقف سود خود را هم در قیمت اعمال نکرده اند و کمتر از آنچه مجاز به دریافت سود بودند روی قیمت نهایی اعمال کرده بودند، بر همین اساس مشخص شد پشت پرده این گرانفروشی، ماجرای دیگری در جریان است. وی می افزاید: در ادامه با بررسی های انجام شده پی بردیم افرادی با درج قیمت لحظه ای در سایتی که وابسته به یکی از تشکل های فعال در زمینه فروش مرغ است به نوسان قیمت دامن زده اند و باعث ایجاد گرانفروشی در سطح بازار شده اند.در همین رابطه افراد دخیل در ماجرا به اداره بازرسی صنعت،معدن و تجارت استان فرا خوانده شدند وپس از اخذ توضیحات موردنیازدر این رابطه حدود 600 میلیون تومان پرونده معاونت درگرانفروشی برای آنها تنظیم شد.
تهدیدی که کارساز نشد
وی در مورد مانع تراشی برخی برسر راه عرضه مرغ منجمد درسطح شهر هم عنوان می کند: در این بین افرادی به دنبال سوء استفاده بودند و سال گذشته زمانی که مرغ منجمد برای متعادل سازی قیمت ها در سطح شهر عرضه شد با بداخلاقی و تهدید قصد داشتند جلوی این اقدام گرفته شود که موفق به این اقدام نشدند و ما همچنان زمانی که لازم باشد قیمت ها را متعادل سازی کنیم باز هم مرغ تنظیم بازار را در سطح شهر عرضه خواهیم کرد.
مقدسی تصریح می کند: توزیع مرغ منجمد به هیچ وجه در راستای ضربه زدن به تولید کننده نیست چراکه پشتیبانی امور دام همین مرغ ها را زمانی که تولید کننده از نظر قیمتی و ... در حال ضررکردن بوده از آن ها خریداری کرده است که هم کمکی به تولید کننده باشد و هم در زمان نیاز به تعادل بخشی به قیمت ها، درسطح بازار توزیع کند.
لابی های قیمت برای ماه رمضان نقشه ها دارند
در ادامه برای پیگیری بیشتر موضوع با یکی از فروشندگان بنام سطح شهر گفت و گو می کنیم. وی که تمایلی برای انتشار نامش ندارد در این زمینه می گوید: پشت پرده این ماجرا دست های فراوانی وجود دارد، فشار ها به حدی است که اگر فروشنده ای مقابل اقدامات سودجویانه آنها قراربگیرد آن ها با روش های متعددی مانند جلوگیری از فروش مرغ و... تلاش خواهند کرد او را از دور خارج کنند.
وی ادامه می دهد: لابی های قیمتی برای آن که قیمت را در دست خود نگه دارند در شهرستان ها هم گماشته دارند، افراد سودجو در حال حاضر برای بازار ماه رمضان نقشه ها کشیده اند، آن ها برای آن که مرغداران خرده پایی که مرغشان رسیده و باید آن را راهی بازار کنند، دچار زیان شوند، قیمت مرغ را به پایین ترین حد خود رسانده اندتاحدی که قیمت روز مرغ در مشهد از دیگر استان ها هم پایین تر است. این فروشنده تصریح می کند: این درحالی است که لابی های قیمت مرغ هیچ کدام در مرغداری ها جوجه ریزی نکرده اند، از طرفی مرغدار خرده پا، هم زمان جوجه ریزی برای ماه مبارک را از دست خواهد داد و هم با زیان روبه رو خواهد شد وهم دیگر جوجه ریزی به موقعی نخواهد داشت، این گونه می شود که سودجویان بازار مرغ، به موقع جوجه ریزی می کنند و بازار مرغ ماه مبارک در دست یک عده خاص خواهد ماند.
نقشه ای که همه ساله تکرار می شود
وی می افزاید: همان افرادی که پشت پرده قیمت گذاری غیر منطقی مرغ هستند زمانی که مرغ های خودشان می رسید، اگرکاهش قیمت مرغ در کار بود شروع به جوسازی های مختلف می کردند تا قیمت ها کاهش پیدا نکند، اما امروز که مرغدار خرده پا درحال زیان دادن است صدای آن ها هم در نمی آید، این همان نقشه ای است که همه ساله اجرا می کنند، جالب است در زمان هایی که لابی های تعیین قیمت، مرغ هایشان می رسد قیمت مرغ هم بالا می رود و واردات مرغ هم از دیگر استان ها کاهش یافته یا ممنوع می شود! این اقدام به افزایش قیمت ها کمک می کرد چرا که همان مرغ تولید شده در استان های شمالی از مسیر مشهد به خراسان جنوبی منتقل می شد و در آنجا به فروش می رسید اما ما به بهانه وجود آلودگی و ...اجازه ورود بار مرغ به مشهد را نداشتیم.
دامپزشکی: عدم صدور مجوز ورود مرغ در ایام خاص را تکذیب می کنیم
در ادامه با مدیرشبکه دامپزشکی مشهد گفت و گو می کنیم. خسروی نیا که ادعای عدم صدور مجوز واردات مرغ در ایام خاص را تکذیب می کند در این زمینه می گوید: شبکه دامپزشکی طبق شرح وظایف خود اجازه ورود به ماجرای قیمت گذاری مرغ را ندارد چراکه متولی قیمت گذاری سازمان جهاد کشاورزی می باشد، اما در مورد ممانعت از ورود مرغ در ایام عید به هیچ عنوان این گفته صحیح نیست و ما در تاریخ 29 اسفند و روز اول فروردین هر روز حدود 50 تا 60 تن مرغ از استان های شمالی وارد مشهد کرده ایم. آمار واردات مرغ از استان های شمالی هم موجود است.وی تصریح می کند: این موضوع که شبکه دامپزشکی در زمانی که مرغ برخی مرغداری ها می رسد مجوز واردات مرغ از دیگراستان ها را لغو می کند تا مرغ آن ها به فروش برسد به شدت تکذیب می کنیم چراکه این موضوع صحت ندارد.
حمایت اشتباه دولت از تولید کنندگان جوجه یک روزه
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی مرغداران گوشتی خراسان رضوی یکی دیگر از مسئولانی است که برای بررسی پشت پرده افزایش قیمت مرغ در برخی مناسبت های خاص به سراغ او می رویم. جمشیدی مدعی می شود: اطلاعاتی که به شما در زمینه خرید و فروش جوجه توسط انجمن داده شده است اشتباه است ما نه جوجه می خریم و نه می فروشیم. وی ادامه می دهد: دولت باید قیمت نهاده ها را کنترل کند تا ارزان بشود، ما جوجه یک روزه را حدود 2 هزار وسیصد تا 2هزارو چهارصد تومان می خریم که چهارصد تومان هم برای حمل هر جوجه کرایه پرداخت می کنیم.
وی انتقادی هم از دولت می کند و اظهار می دارد: دولت از تولید کنندگان جوجه یک روزه حمایت غلطی انجام داده است، چندروز پیش در جلسه ای حضور داشتیم که یکی از مسئولان از قول دکتر رکنی معاون امور دام کشور اعلام کرد قیمت تمام شده جوجه یک روزه 1218 تومان است، 1218 تومان با فرض سود 10 تا 15 درصدی می شود 1500 تومان، پس چرا دولت قیمت مصوب جوجه یک روزه را 1700 تومان اعلام کرده است؟ این ها به کنار قیمت فروش آن 1700 تومان هم نیست و برای هر مرغدار حدود 2700 تومان هزینه در بر دارد، قیمت سایر نهاده ها هم که سر به فلک می گذارد.رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی مرغداران گوشتی خراسان رضوی ادامه می دهد: قبل از اینکه جوجه تبدیل به مرغ بشود هیچ کس روی ماجرا نظارت نمی کند اما همین که جوجه تبدیل به مرغ شد همه از تعزیرات و صنعت و معدن، استانداری و... به موضوع ورود پیدا می کنند تا آرامش را برای مردم فراهم کنند که این اقدام درست است و ما هم از آن حمایت می کنیم اما باید روی نهاده ها ودیگر موارد هم کنترلی صورت پذیرد ولی در این جا کنترلی در کارنیست.
قیمت جوجه یک روزه را قبول نداریم
جمشیدی در زمینه قیمت مصوب جوجه یک روزه هم عنوان می کند: ما نه تنها قیمت 1700 تومان جوجه یک روزه را قبول نداریم بلکه اعتقاد داریم قیمت جوجه یک روزه 1200 تومان است در این رابطه نامه نگاری های مربوطه را هم انجام داده ایم.
گرانفروشی را قبول نداریم، زیان هم دیده ایم!
وی درپاسخ به اینکه ماجرای گرانفروشی و جریمه سایت انجمن مربوطه، چه بوده است، می گوید: در این رابطه سازمان صنعت، معدن و تجارت باید پاسخ گو باشد، به جز سازمان صنعت و معدن متولی دیگری هم داریم به نام معاونت امور دام، معاونت امور دام اعلام کند قیمتی که روی سایت اعلام کرده بودیم بالاتر از قیمت تمام شده برای مرغدار است؟ اصلا این گونه نیست چون قیمت های ما همیشه زیر قیمت تمام شده بوده است.
وی می افزاید: متاسفانه سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده، وظیفه اش را انجام نمی دهد، سازمان نظارت و بازرسی وظیفه اش را انجام نمی دهد، ستاد تنظیم بازار هم وظیفه اش را انجام نمی دهد. در این زمینه کارشناسان ما که باتجربه هستند قیمت تمام شده مرغ را اعلام می کنند اما متاسفانه قیمت اعلامی دستگاه های مربوطه کارشناسی شده نیست، همچنین ما ماجرای گرانفروشی را به هیچ عنوان قبول نداریم و معتقد هستیم زیان هم دیده ایم.
روش دولت به نابودی تولید کننده می انجامد
وی در مورد خالی بودن برخی سالن های مرغداری در این ایام و ادعای مطرح شده در این زمینه که مرغداری ها برای جوجه ریزی و آماده سازی مرغ در ماه مبارک رمضان خالی شده است، هم می گوید: این منطقی است که برخی از مرغداران با برنامه اقدام به جوجه ریزی کنند اما باید در کشور به نوعی برنامه ریزی شود که زمانی که پیک مصرف فرا می رسد جوجه ریزی بیشتر و زمانی که مصرف کم می شود جوجه ریزی کمتر شود یا اینکه مازاد تولید ذخیره سازی شود و در زمان نیاز برای تعادل بازار عرضه شود؛ روشی که دولت درپیش گرفته است صددرصد تولید کننده را نابود خواهد کرد و این می شود که در ماه رمضان و غیر آن، هم تولید کننده و هم مردم ناراضی هستند.
تعیین قیمت مرغ ظالمانه است
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی مرغداران گوشتی خراسان رضوی می افزاید: ما بازهم اعلام می کنیم این قیمتی که پشتیبانی اموردام یا معاون اموردام استان و یا کشور تعیین کرده است ظالمانه است وکارشناسی شده نیست؛ قیمت تمام شده بیشتر از 6400 تومان است و باید قیمت آن 6800 تومان باشد. اگر مرغ را 6800 تومان بخرند ما با کشتارگاه ها تفاهم خواهیم کرد تا مرغ تحویل دولت شود و در شب های ماه رمضان افزایش قیمت به وجود نیاید و باهمان قیمت، مرغ به دست مردم برسد.
سایه نشینانی که یک شبه میلیاردر می شوند
در همین زمینه مدیر کل تعزیرات حکومتی استان در گفت و گو با «خراسان رضوی» درباره مبارزه با آن چه «مافیای افزایش قیمت مرغ» خوانده می شود می گوید: من همیشه اعلام کرده ام کشوری که در زمینه های بسیار پیشرفته و دشوار به سکوهای برتر دنیا دست یافته است چطور می شود که نمی تواند قیمت مرغ را کنترل کند؟ این که معادله چرا حل نمی شود ما هم متعجب هستیم.حمیدرضا کریم تصریح می کند: امسال هم مانند سنوات گذشته شخصا به موضوع افزایش قیمت مرغ ورود پیدا کرده ام، در ایام عید به چندین فروشگاه در میدان استقلال مراجعه کردم که با قیمت های واقعا کاذبی رو به رو شدم و همچنان در حال افزایش بود، همان جا جلوی افزایش را گرفتیم چرا که هیچ دلیلی برای افزایش نبود ولی شاهد آن بودیم که قیمت هر کیلو مرغ یک باره 500 تومان افزایش می یافت!وی می افزاید: شما تصور کنید در کشتار یک روز این عدد برای افرادی که در سایه نشسته اند چه سودی به همراه خواهد داشت و یک شبه میلیاردر می شوند.
چاره کار در دست مردم
مدیر کل تعزیرات حکومتی استان که نقش شهروندان را در کاهش قیمت ها اساسی می داند در این رابطه می گوید: شهروندان هم باید فرهنگ خرید را تغییر دهند و هر خانواده در ایام خاص به اندازه برطرف کردن نیاز، مرغ خریداری کند نه این که شاهد هجوم تقاضا باشیم، چرا که مرغدار مجبور است پس از آن که زمان کشتار مرغ فرا می رسد آن را به بازار عرضه کند و اگر تقاضاکاهش یابد قیمت ها هم صد درصد کاهش خواهد یافت. وی می افزاید: سیستم های نظارتی مانند جهاد کشاورزی و سازمان صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف و... هم باید روی ماجرای نوسان کاذب قیمت مرغ نظارت داشته باشند.
کریم یادآور می شود: چند سال است که مسئولان مربوطه برنامه های خود را در زمینه کنترل قیمت ها اعلام می کنند اما عملا شاهد اتفاق خاصی در این زمینه نبوده ایم و افرادی که پشت پرده این افزایش قیمت ها هستند بازهم اقدامات خود را انجام می دهند، جالب است اتحادیه مربوطه وجهاد هم اعلام می کنند ما در این مقوله زیان دیده ایم پس سود را چه کسانی می برند؟ افرادی که هیچ کس آنها را نمی بیند!
سایه نشینانی که کم وبیش به اتحادیه وصل هستند
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان می گوید: یک عده افراد صاحب سرمایه وجود دارند که کشتار برخی مرغداری ها را یک جا می خرند،کافی است مرغ خریداری شده را یک یا دو روز دیرتر به کشتارگاه تحویل دهند یا دیرتر به سطح عرضه برسانند، همین امرخود به خود باعث افزایش قیمت مرغ خواهد شد.وی تصریح می کند: در جلساتی که در این رابطه شرکت می کنیم همیشه مواردی را می شنویم اما اسم از متخلفی به میان نمی آید، افرادی که در سایه قرار دارند و کم و بیش به اتحادیه وصل هستند قیمت ها را تعیین می کنند، اما بدانند که تعزیرات حکومتی هم مانند همیشه با متخلفان طبق قانون و با قاطعیت برخورد خواهد کرد.