پس از گذشت چند روز از پایان ناآرامی ها در ایران، رسانه ها و تحلیل گران آمریکایی همچنان به واکاوی این موضوع می پردازند و تحلیل های زیادی حول محور این ناآرامی ها منتشر کرده اند.
به گزارش تابناک، یکی از سوالاتی که از ابتدای وقوع ناآرامی ها به آن پرداخته شد این بود که چه عواملی باعث ایجاد ناآرامی در ایران شد؟ آیا صرفا نارضایتی مردم موثر بوده یا اینکه عوامل خارجی نیز به این اعتراضات دامن زدند؟
این سوالی بود که از ابتدا در داخل کشور در مورد آن بحث شد؛ در اینجا سه دیدگاه قابل مشاهده است: یک دیدگاه معتقد است که اعتراضات منشا داخلی داشت و ناشی از عمق نارضایتی مردم بوده است. گروه دیگر، صرفا عامل خارجی را دخیل دانستند و معتقد هستند که اول تا آخر این ناآرامی ها با تحریک بیگانگان حادث شد. گروه سومی نیز هستند که معتقدند در شروع و تصاعد نآرامی ها هم مسائل داخلی و هم مداخله خارجی نقش داشته اند.
در چند روز اخیر نیز رسانه های خارجی و به ویژه رسانه های آمریکایی به این موضوع پرداختند. در همین زمینه، وبگاه آمریکایی «استراتژیک کالچر» در مطلبی تحت عنوان «چه کسی یا چه چیزی ناآرامی ها در ایران را تغذیه کرد؟» به این موضوع پرداخته و نوشته است:
دو تئوری در مورد ناآرامی ها حادث شده در ایران وجود دارد: تئوری اول عدم اعتماد به دولت و نارضایتی گسترده از سوء مدیریت اقتصادی است. تئوری دوم، دست های پنهان خارجی است که می تواند تکرار سناریوی کودتای 1953 در ایران و سقوط دولت دکتر محمد مصدق باشد که توسط سازمان(CIA) و MI-6 بریتانیا طراحی و اجرا شده بود.
توقع و انتظار مردم ایران از اینکه توافق هسته ای موجب بهبود وضعیت اقتصادی و معیشت شان می شود با اقداماتی که ترامپ علیه برجام انجام داد و تحریم های جدیدی که علیه ایران وضع کرد، از بین رفت. همه مشاروان ترامپ رویکرد خصمانه ای نسبت به ایران دارند و گزارش ها حاکی از آن است که ترامپ یک تعهد شخصی به شلدون آدلسون میلیاردر اسرائیلی (طراح اصلی انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس) برای مقابله با ایران و توافق هسته ای دارد.
در مورد ناآرامی های ایران، بدون شک ترامپ غم معترضان و یا دموکراسی را ندارد؛ در عوض او قصد داشت از نآرامی ها در ایران برای از بین بردن و یا حداقل تضعیف توافق هسته ای استفاده کند.
ترامپ در طول مدت ناآرامی ها، پنج بار از معترضان حمایت کرد؛ حمایتی که به بهانه حمایت از دموکراسی در ایران اما برای تحت فشار قرار دادن حکومت ایران و تضعیف موقعیت بین المللی آن انجام شد.
حال با توجه به تاریخ مداخلات خارجی در خاورمیانه، آیا ایالات متحده یا اسرائیل به طور قابل ملاحظه ای در ناآرامی های ایران مداخله داشته اند؟ پاسخ به این سوال هم بله است و هم خیر.
شواهد قابل توجهی وجود دارد که ایالات متحده و احتمالا اسرائیل با همکاری عربستان سعودی، چندین مرکز فرماندهی در عراق و افغانستان برای پشتیبانی از اعتراضات ایران ایجاد کرده اند. آنها از شبکه های اجتماعی و برنامه های رادیویی استفاده کرده اند تا مردم را تشویق کنند که به خیابان ها سرازیر شوند و علیه حکومت اعتراض کنند.
در همین زمینه، عذرا کوهن واتنیک ، مدیر سابق برنامه های اطلاعاتی شورای امنیت ملی آمریکا اظهار داشت که کاخ سفید قصد دارد از جاسوسان آمریکایی برای «تغییر رژیم» در ایران استفاده کند.
با توجه به این هدف، در ماه ژوئن، مایک پمپئو، مدیر جدید سازمان سیا، دستور تشکیل یک نیروی ضد ایران در این سازمان زیر نظر مایکل دی آندریا مشهور به «آیت الله مایک» یا «شاهزاده تاریکی» که متخصص برجسته امور خاورمیانه است و به دین اسلام نیز گرویده است را صادر کرد.
بنابراین و در نهایت می توان گفت که علاوه بر نارضایتی مردم ایران از وضعیت اقتصادی شان، عوامل خارجی نیز نقشه برجسته ای در تصاعد ناآرامی ها ایفا کردند و ترامپ نیز قصد داشت با دامن زدن به این ناآرامی ها و افزایش فشار بین المللی بر ایران، توافق هسته ای را ساقط کند.
