قیمت مرغ از ۱۵دی متعادل خواهد شد/ آشفتگی بازار مرغ، به دلیل کم بودن تولید داخلی نیست/ واردات جوجه یکروزه یعنی سرکوب تولید داخل در فضای تحریم/ برآورد تولید ماهانه ۲۱۰ هزار تن گوشت مرغ در برابر ۱۸۵ هزار تن نیاز کشور/ دولت، سرمایه‌گذار داخلی را دلسرد نکند

در هفته‌های اخیر، بازار مرغ با افزایش قیمت کم سابقه‌ای مواجه شده است. دولت نیز برای آنکه بازار را به تعادل قیمت برساند ضمن آنکه قیمت مصوب را ۹۸۰۰ تومان مشخص کرده، به توزیع گوشت مرغ منجمد در بازار مصرفی مردم اقدام کرده است. هرچند در این بین، رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی در گفتگوی اظهار داشته است که شرکت پشتیبانی امور دام روزانه ۵۰۰ تا ۶۰۰ تن مرغ در کشور توزیع می‌کند که البته مردم خیلی استقبال چندانی نمی‌کنند، اما بی تاثیر هم نیست.  

اما در این میان، خبر‌هایی مبنی بر تصمیم دولت و مسئولین حوزه تنظیم بازار گوشت مرغ، مبنی بر واردات جوجه زنده و مرغ به کشور وجود دارد که به نظر می‌رسد این تصمیم در بلند مدت ضرر‌هایی به همراه خواهد داشت که جبران آن با هزینه بسیار زیادی برای صنعت مرغداری کشور همراه خواهد شد. بر این اساس، خبرنگار تابناک اقتصادی در گفتگویی اختصاصی با یکی از فعالین صنعت مرغداری ایران، به بررسی این تصمیم احتمالی پرداخته است.  

غلامعلی فارغی رییس هیات مدیره انجمن ملی طیور و انجمن جوجه یکروزه، در پاسخ به این موضوع که با توجه به بالا رفتن قیمت جوجه و گوشت مرغ شایعاتی مبنی بر واردات وجود دارد اظهار داشت: اولا در مورد جوجه، گرانی وجود ندارد، تازه بعد از ۹ ماه ضرر هنگفت واحد‌های مرغ مادر، جوجه به قیمت واقعی رسیده است.  

به گفته فارغی، قابل توجه مسئولین محترم وزارت جهاد و صمت و ستاد تنظیم بازار، اینکه قیمت جوجه یکروزه در سال ۱۳۹۵بر خلاف رویه‌های جاری و قانونی توسط ستاد تنظیم بازار ۱۷۰۰۰ ریال تعیین گردید و در طول این دو سال قیمت نهاده‌ها و هزینه‌های سربار و ... حداقل ۶۰ درصد افزایش یافته است و از آن تاریخ تاکنون با وجود پیگیری‌های مکرر تعیین قیمت جدید نشده است و امسال قیمت تمام شده بیش از ۲۱۰۰۰ ریال می‌باشد، در حالی که میانگین قیمت فروش نه ماهه ۱۳۳۶۰ریال میباشد به عبارتی تولید کننده جوجه یک روزه به ازای هر قطعه جوجه حداقل ۷۰۰۰ ریال متحمل ضرر شده است که با توجه به میزان تولید نه ماهه جوجه یکروزه حداقل ۷۰۰ میلیارد تومان ضرر و زیان متوجه تولید کننده جوجه یکروزه شده است، به نظر شما چه کسی غیر از تصمیم گیرندگان برای این حجم تولید و عوامل قیمت گذار باید این ضرر و زیان را جبران بکنند؟ متاسفانه در این مواقع کسی پاسخگو نیست، ولی شعار حمایت از تولید داخلی و ایجاد اشتغال گوش فلک را کر می‌کند.

رئیس انجمن صنایع طیور ایران معتقد است: در شرایطی فعلی و با این حجم تولید داخلی، واردات مرغ و جوجه یک‌روزه، مفهومی ندارد. چون دلیل گرانی در مقطع فعلی، ناشی از یک عارضه ثانویه به نام اعتصاب کامیونداران و عدم تامین به موقع مواد اولیه است نه ناشی از کبود تولید یا اشکال در برنامه‌ریزی تولید.

هر تصمیمی باید بجا باشد. یعنی هر تصمیم باید به زمان مناسب و بر اساس اطلاعات واقعی باشد. امروز که دولت به بهانه افزایش تولید و تامین ذخایر استراتژیک به دنبال واردات است، در شرایطی است که حداقل ۳۵ درصد ظرفیت تولید کشور خالی است. بهترین گزینه برای حل مشکل اصلاح قیمت گوشت مرغ و قیمت خرید شرکت پشتیبانی است تا انبار شرکت پشتیبانی به جای اینکه با محصولات خارجی پر شود با محصولات داخلی پر شود. اثرات تصمیم امروز برای واردات گوشتی خواهد شد که دو ماه بعد در بازار خودنمایی می‌کند. این در حالی است که کارگروه تولید برای سه ماه پیش رو، برنامه ریزی افزایش ۱۴ درصدی در تولید گوشت مرغ دیده است یعنی دی‌ماه سال ۹۷ نسبت به دی‌ماه ۹۶، با ۱۴درصد افزایش جوجه ریزی همراه است. در نتیجه دو ماه دیگر با ورود این تولید داخلی و همچنین با ورود محصول وارداتی، فاجعه غیر قابل کنترل در تولید مرغ کشور رخ خواهد داد که دود این تصمیم نابجا در چشم تولید کننده خواهد رفت. اثرات تصمیمات در این صنعت آنی نیست، وقتی جوجه ریزی مادر را بالا می‌بریم، اثرات این تصمیم را هفت ماه آینده می‌بینیم. وقتی جوجه ریزی گوشتی را بالا می‌بریم، اثرات این تصمیم را ۶۰-۴۵ روز بعد می‌بینیم.

 

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران در ادامه این گفتگو اظهار داشت: الآن ما برای این موضوع، یک ماه پیش تصمیم به افزایش جوجه ریزی گرفتیم و اثرات تصمیم یک ماه پیش، از ۱۵ دی‌ماه در بازار نشان داده خواهد شد. پس بایستی ۱۵ روز صبر کرد تا اثرات جوجه ریزی یک ماه پیش را ببینیم. قیمت مرغ از ۱۵دی متعادل خواهد شد.

به گفته فارغی، یک اشتباه دیگر هم وجود دارد؛ مسئولین با قیمت گذاری غیرواقعی به بازار و مردم کد غلط می‌دهند، قیمت‌گذاری که در ستاد تنظیم بازار گذاشتند، بر اساس قیمت‌های تمام شده چند ماه پیش و غیرواقعی است، حال وقتی چنین کدی را می‌دهند، مصرف‌کننده احساس می‌کند در حقش زیاد اجحاف می‌شود و محصول را ۴۰ درصد گران‌تر خریداری می‌کند، اگر این قیمت‌گذاری واقعی شود، به مصرف‌کننده نیز احساس بدی دست نمی‌دهد.

خوشبختانه کارشناسان وزارت صنعت، سازمان حمایت و وزارت جهاد کشاورزی، این موضوع را قبول دارند و معتقد هستند که بایستی این روند اصلاح شود، ولی اینکه چرا این نوع قیمت‌گذاری اصلاح نمی‌شود، درد تولیدکننده داخلی است و اینکه مسئولین چرا از واقعی شدن قیمت‌ها هراس دارند؟

میانگین قیمت فروش هر قطعه جوجه از اول سال ۹۷ تا به الآن، ۱۳۳۶ تومان است. درحالی که امسال میانگین قیمت تمام‌شده، بالای ۲ هزار تومان است، که نسبت به پارسال ۳۱ درصد کاهش قیمت داریم. یعنی قیمت جوجه یک روزه امسال نسبت به سال گذشته با ۳۱ درصد کاهش قیمت فروخته‌شده است.

میانگین قیمت مرغ زنده در سال گذشته ۴۹۰۰ تومان بود، ولی امسال میانگین ۹ ماه، به رقم ۶۱۸۷ تومان رسیده است. یعنی افزایش ۲۶ درصدی داشته‌ایم. این افزایش ۲۶ درصدی در مقابل افزایش ۵۰ درصدی قیمت نهاده، بیان‌گر این هست که تولیدکننده ضرر کرده است. پس این نشان می‌دهد که میانگین قیمت تولیدکننده در شرایط فعلی در محدوده ضرر قرار دارد.

قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم هم که مصرف‌کننده در حال حاضر می‌خرد، به‌طور میانگین در این ۹ ماه امسال، ۸۸۳۰ تومان بوده است، که نسبت به پارسال ۲۵ درصد افزایش داشته است. پس تولیدکننده در حال حاضر در محدوده ضرر قرار دارد. آشفتگی این یک ماه اخیر در بازار مرغ، به دلیل کم بودن تولید داخلی نیست، بلکه به دلیل عدم حمل نهاده بوده است که این شرایط خاص را به وجود آورده است. اما در حال حاضر دولت با تصمیم غیر کارشناسی و خلق‌الساعه به فکر واردات جوجه یکروزه به کشور است. به‌راستی واردات چه معنایی می‌تواند داشته باشد. جز کمک به اقتصاد کشور بیگانه و سرکوب تولید داخلی، آن هم در شرایطی که تولیدکننده در نه ماه اخیر هنوز سود نبرده است.

پارسال در دی‌ماه تولید ۱۰۳ میلیون جوجه یکروزه داشتیم و امسال تولید دی‌ماه ۱۱۹ میلیون خواهد بود. یعنی بالای ۱۶ درصد افزایش و در بهمن ماه ۱۲۶ میلیون جوجه خواهیم داشت که نسبت به ۱۱۱ میلیون پارسال افزایش قابل توجه است.

دولت به جای سرکوب تولید به فکر رفع موانع و حل مشکلات حواله ارز باشد تا نهاده و دارو و واکسن به موقع تامین شود.

واردات جوجه دو عارضه منفی برای صنعت کشور خواهد داشت: اول اینکه ما به‌عنوان تولیدکننده در راستای سیاست‌های دولت با همکاری معاونت محترم اموردام برای تولید برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا با رشد ۱۴ درصدی در تولید جوجه یکروزه و با تولید مناسب گوشت مرغ به جامعه آرامش بدهیم. حال سؤال اساسی این است که وقتی ما با چنین افزایش تولیدی روبرو هستیم، واردات چه معنا و توجیهی دارد؟

رییس هیات مدیره انجمن ملی طیور و انجمن جوجه یکروزه در پاسخ به این سوال که دولت ممکن است به دلیل نگرانی از تولید در ماه‌های پایانی سال به دنبال واردات باشد، به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: ما به‌عنوان تولیدکننده داخلی اطمینان می‌دهیم که تا پایان سال، هر ماه ۲۰۰ تا ۲۱۰ هزار تن تولید گوشت مرغ داشته باشیم درحالی‌که نیاز کشور ۱۸۵ هزار تن هست.

وقتی این‌گونه تولیدکننده با برنامه‌ریزی در جهت حمایت از مصرف‌کننده اقدام به افزایش تولید برای سه ماه پایانی سال گرفته است، این‌گونه تصمیمات تنها موجب ایجاد تنش در تولید و دلسردی سرمایه‌گذار داخلی و سرکوب تولید خواهد شد. همه این موارد در حالی رقم خورده است که کشور در شرایط تحریم‌های یک‌جانبه قرار دارد و تنها راه حمایت از اقتصاد، افزایش تولید داخلی و حمایت همه‌جانبه از تولیدکننده داخلی است.

آنچه مشخص است، تصمیم برای واردات جوجه به کشور، تنها باعث نابودی صنعت تولید مرغ کشور و افزایش بیکاری خواهد شد.

مشکل دوم اینکه احتمال دارد که یک آلودگی جدید به محیط مرغداری‌ها وارد شود. آن‌هم در شرایط که نمی‌دانیم کشور‌های بیگانه چه نوع برخوردی با ما در این زمینه خواهند داشت. زیرا می‌توانند یک نوع ویروس ناشناخته را از طریق همین موجود زنده به کشور وارد کنند. در کل با تصمیم بر ورود جوجه زنده به کشور، احتمال ورود آلودگی‌های ویروسی و میکروبی جدید و ناشناخته به کشور وجود دارد.

فارغی در پایان این گفتگو اظهار داشت: با وجود چهل سال تجربه هنوز شاهد تصمیمات احساسی هستیم و هنوز هزینه سهل انگاری بعضی سازمان‌ها و تصمیمات ناکارامد را تولید باید پرداخت کند.