چرا مصر عبور نفت ایران از کانال سوئز را متوقف کرد؟!

چند روز پس از آنکه مصری ها از ائتلاف ضد ایرانی تحت رهبری آمریکا و عربستان خارج شدند و اعلام کردند حاضر به مشارکت در این ائتلاف نیستند، خبرها و تحلیل هایی زیادی پیرامون این تصمیم عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر ارائه شد.

به گزارش «تابناک»؛ برخی تحلیلگران این اقدام دولت مصر را در راستای سیاست دوری از محور عربستان و نزدیک شدن به محور ایران ارزیابی کرده اند. با این حال، به نظر می رسد رویکرد مصر در قبال تحولات منطقه و دوستان و رقبایش، پیچیده تر از برخی تحلیل ها و گمانه زنی هاست.

در همین راستا، باید به اقدام اخیر مصر اشاره کرد. روز دوشنبه در خبر‌ها آمد که دولت مصر، در اقدامی ناگهانی، از عبور محموله‌های نفتی ایران از کانال سوئز به سمت سوریه جلوگیری کرده است؛ امری که باعث شد، ایران از طریق خاک عراق، نفت خود را با تانکر به سوریه صادر کند.

روزنامه «السعودیه الآن» مدعی شد: ایران در هفته گذشته از طریق عراق ۱۲۰۰ تانکر نفتکش به سوریه صادر کرده است. سخنگوی ارتش آمریکا در منطقه التنف درباره صادرات نفت ایران به سوریه اظهارنظر نکرده، ولی گفته که نیرو‌های آمریکایی در التنف، از انتقال موشک‌های ایران از طریق سوریه و عراق به حزب الله لبنان جلوگیری می‌کنند. منطقه التنف دقیقا در مرز سوریه و عراق واقع است و تحلیلگران بر این باورند که هدف نیرو‌های آمریکایی در آنجا، قطع ارتباط زمینی ایران با سوریه است.

سوریه به نفت نیاز دارد و با بحران سوخت روبه روست. گویا عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر ـ که هفته گذشته با همتای آمریکایی خود، دونالد ترامپ، دیدار کرده ـ تصمیم گرفته است از صادرات نفت ایران از کانال سوئز به سوریه جلوگیری کند.

روزنامه السعودیه الان مدعی شد، دولت سوریه ۴۰ درصد قیمت اصلی نفت ایران را پرداخت خواهد کرد، چون ایران به این درآمد‌ها نیاز دارد.

بیشتر بخوانید

• در مورد مصر چه می دانید؟
• در مورد کانال سوئز بیشتر بخوانید

در همین رابطه، خبرگزاری عراق اعلام کرد، صادرات نفت ایران با تانکر‌های نفتکش از راه عراق به سوریه ادامه خواهد یافت. بیش از ۱۵۰۰ تانکر نفت صادر خواهد شد تا اینکه نیاز‌های بازار‌های سوریه مرتفع شوند و سپس تعداد تانکر‌ها به ۵۰۰ عدد کاهش خواهد یافت.

عماد خمیس، نخست‌وزیر سوریه، گفته است: مذاکرات با مصر برای استمرار صادرات نفت به سوریه از طریق کانال سوئز به جایی نرسیده است. در ماه‌های اخیر، همزمان با انتشار گزارش‌هایی درباره جلوگیری مصر از عبور نفتکش‌های ایرانی از کانال سوئز، سوریه با بحران سوخت مواجه بوده است.

در مقابل، مصر ممانعت از عبور نفتکش‌های ایرانی از کانال سوئز را رد کرده است و بحث و جدل درباره عبور نفتکش‌های ایرانی از آبراه مصری به سمت سوریه از چند ماه پیش در جریان بوده است. از یک طرف مقامات سوریه می‌گویند، مصر برای پایبندی به تحریم‌های آمریکایی علیه ایران، از صادرات نفت ایران به سوریه از طریق کانال سوئز جلوگیری می‌کند، ولی از سوی دیگر مقامات مصری این امر را تکذیب می‌کنند.

چند روز پیش، خمیس در دیدار با روزنامه‌نگاران سوری، گفته: از شش ماه پیش تاکنون، مصر از عبور نفت صادراتی ایران به سوریه از کانال سوئز ممانعت می‌کرده است. به گفته خمیس، تمام تلاش‌های دولت سوریه برای متقاعد کردن مقامات مصری به استمرار صادرات نفت ایران به سوریه شکست خورده و برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که ایران ماهیانه حدود دو میلیون بشکه نفت به سوریه صادر می‌کند.

یک منبع ایرانی در گفت وگو با روزنامه الاخبار، جلوگیری مقامات مصری از عبور نفتکش‌های ایران از کانال سوئر را تأیید کرد. میثم صادقی، مشاور وزارت اقتصاد ایران، به این روزنامه گفت: «مصر از چند وقت پیش، به خاطر پایبندی به تحریم‌های آمریکایی، با عبور نفتکش‌های (ایرانی) مخالفت می‌کند.»

به نظر می رسد، مصری ها یک راهبرد کم مخاطره ای برای همراهی با سیاست های آمریکا در قبال ایران در پیش گرفته اند که بر اساس آن قاهره به دنبال آن است که تعهد و مسئولیتی را در زمینه سیاست های نظامی و امنیتی آمریکا در برابر ایران نپذیرد و در مقابل با یک رویکرد کم مخاطره تر و صرفا با تحریم های آمریکا علیه ایران و به ویژه تحریم های نفتی همراهی کنند.

گویا مصر از یک سو با درک مخاطرات رویارویی ایران در حوزه امنیتی و نظامی از همراهی با ائتلاف ضد ایرانی خارج شده است و از سوی دیگر، با درک حساسیت های آمریکا به تعهد متحدانش در قبال تحریم های آمریکا، از صادرات نفت ایران به سوریه از طریق کانال سوئز جلوگیری کرده است.

فارغ از رویکرد مصر، باید منتظر اقدامات جدید از سوی آمریکا برای جلوگیری از فروش نفت ایران و به صفر رساندن آن باشیم. به نظر می آید، آمریکا به همراه متحدانش عزم خود را برای جلوگیری از فروش نفت ایران در بازارهای منطقه ای و بین المللی تشدید کرده اند؛ مسأله ای که یافتن راه های جدید از سوی ایران برای دور زدن تحریم ها را ضروری می کند.