اوضاع و احوال منطقه اصلاً خوب نیست. سر را هر سو که برگردانی جنگ است و تنش. تازه‌ترین درگیری را، اما اردوغان به راه انداخته است. چهارشنبه گذشته بود که ارتش ترکیه را وارد خاک سوریه کرد و مقابل کرد‌های منطقه قرار گرفت.
به گزارش
«آزادی»، آن‌طور که سازمان ناظر بر حقوق بشر سوریه گزارش داده است، تاکنون صد و چهار نفر از کرد‌ها کشته شده‌اند. این تنها زیان حمله ترکیه نبوده است و گفته می‌شود که از صبح یک‌شنبه حدود هشت‌صد تن از خارجی‌های مرتبط با داعش که در اردوگاه‌های شمال شرق سوریه نگهداری می‌شوند، از این فرصت بهره جست و گریخته‌اند. نیرو‌های دموکراتیک سوریه که توسط کرد‌ها کنترل می‌شوند هم پیش‌تر تهدید کرده بودند که در صورت ادامه حملات ترکیه به نگهداری از مظنونین عضویت در داعش ادامه نمی‌دهند.
قاعدتاً در این شرایط ایران به عنوان کشور همسایه که از قضا با همه طرف‌های درگیری رابطه خوبی دارد، می‌تواند در فرونشاندن آتش مؤثر باشد. از همین روست که محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان پیشنهاد میانجی‌گری را مطرح کرده است. البته برخی از کارشناسان معتقدند که ایران می‌تواند و باید نقشی فراتر از میانجی‌گری داشته باشد. مثلاً جلال جلالی‌زاده نماینده سنندج در مجلس ششم معتقد است که ایران می‌تواند از این فرصت به نفع خود و در راستای همراه کردن افکار عمومی کرد‌ها با ایران و بر علیه سیاست‌های ترامپ استفاده کند.
جلالی‌زاده در گفتگویی با
«آزادی» به تشریح ریشه‌های درگیری در شمال سوریه پرداخت و گفت: «به نظر من تحولات اخیر سوریه ریشه در سال‌های گذشته دارد. به‌هرحال کرد‌ها بعد از سال‌ها تحت سلطه و سیطره استبداد بودن، امروز به وضعیتی رسیده‌اند که می‌توانند خودشان را در شمال سوریه اداره کنند و این قطعاً در وضعیت کرد‌های ترکیه بی‌تاثیر نیست. روشن است که اردوغان این را برنمی‌تابد و برای همین تلاش می‌کند که آرامش را در شمال سوریه برهم زند».
وی با اشاره به این‌که «وضعیت در شمال سوریه خیلی پیچیده است» گفت: «گروه‌های مختلف مخالف اسد و گروه‌های وابسته به کشور‌های مختلف در این منطقه مستقر شده‌اند. فقط این نیست و حضور گروه‌های بسیاری از پناهندگان سوری در ترکیه و جوار مرز‌های ترکیه نیز وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند. این را هم در نظر داشته باشید که اردوغان طی چند سال گذشته عملاً شکست خورده و نتوانسته گروه‌های حامی خود را سامان‌دهی کند. در مذاکرات پشت‌پرده با آمریکا و روسیه نیز موفق نبوده است. شکست سیاست‌های اردوغان از یک سو و وضعیت سیاست داخلی ترکیه که نمونه آن شکست اردوغان در شهر‌های بزرگ مثل استانبول و آنکارا است نشان می‌دهد که او برای جلب اعتماد عمومی و تحریک احساسات پان‌ترکیسم نیازمند انجام یک اقدام خاص است.»
این نماینده پیشین مجلس ادامه داد: «از طرف دیگر ترکیه احساس می‌کند که می‌تواند با اسکان عرب‌های مخالف سوریه در مرز ترکیه یک دیوار حائل بین کرد‌های سوریه و ترکیه ایجاد کند و از بار مشکلات خود بکاهد.» وی تاکید کرد: «آتشی که اردوغان روشن کرد، اگر با تصمیمات عاقلانه بین‌المللی همراه نشود، خاموش شدنی نیست. یعنی هم مبارزات کرد‌ها ادامه می‌یابد و هم افراد داعش که در زندان کرد‌ها هستند، فرار می‌کنند و دوباره تشکیل گروه می‌دهند و مسئله داعش در خاورمیانه زنده می‌شود.»
جلالی‌زاده درباره نقشی که کشور‌های منطقه می‌توانند در خاموش کردن این آتش ایفا کنند، نیز گفت: «اتحادیه عرب با حمله ترکیه مخالف بود. برخی کشور‌های دیگر هم ابراز مخالفت کردند. اما ایران می‌تواند بیش از همه مؤثر باشد. نقش ایران در پایان دادن به این درگیری بسیار پررنگ است. ایران از نظر فرهنگی و تاریخی نقاط مشترک بسیاری با کرد‌ها دارد. روابط محکمی با سوریه و مناسبات حسنه‌ای هم با اردوغان دارد. با تکیه بر این روابط می‌تواند روی همه طرفین اثرگذار باشد و آن‌ها را پای میز مذاکره آورد و به مسئله فیصله دهد.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ضمن ابراز امیدواری نسبت به این‌که ایران در این برهه تاریخی نسبت به مسائل و ناآرامی‌های منطقه نقش‌آفرینی مؤثر و مثبتی داشته باشد، گفت: «قطعاً این ناآرامی‌ها روی همه منطقه تاثیر منفی دارد و انتظار می‌رود که مسئولان ایرانی در این خصوص دخالت کرده و تلاش کنند که هم کرد‌ها را از آوارگی و دربه‌دری نجات دهند و هم افکار عمومی جهان که بر ضد حمله ترکیه است را با خود همراه کنند.»
وی خاطرنشان کرد: «باتوجه به این‌که در این خصوص بحث پیمان‌شکنی آمریکا و ترامپ هم مطرح است؛ ایران می‌تواند از این موضوع که افکار عمومی دنیا علیه ترامپ تحریک شده به نفع خود استفاده کرده و این موقعیت را به چشم فرصتی برای همراه کردن کل کرد‌های خاورمیانه با ایران و بر علیه سیاست‌های ترامپ ببیند.»
تروریسم تروریسم است کرد یا خلیفه. باید هر دو نابود شوند