"خانواده" به‌عنوان کوچک‌ترین واحد اجتماعی در جوامع مختلف، همواره نیازمند روش‌هایی برای حفظ بنیان خود است که از سوی تشکیل‌دهندگان آن باید مورد توجه قرار گیرد. محققان کشور برای سلامت این نهاد و جلوگیری از بروز روابطی خارج از آن، نقش چند عامل را بررسی کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، خانواده اصلی‌ترین هسته هر جامعه و کانون حفظ سلامت روان و بهداشت روانی است. این واحد اجتماعی، نه‌تنها محل یافتن نیازهای عاطفی، مادی، تکاملی و معنوی اعضای خود است، بلکه مبدأ بروز عواطف انسانی و کانون صمیمانه‌ترین روابط و تعاملات بین فردی است. وجود یک جامعه سالم وابسته به تشکیل خانواده‌های پایدار، پویا و بانشاط است و تحقق خانواده سالم مشروط به برخورداری افراد آن از سلامت روان و داشتن روابط مطلوب با یکدیگر است برهمین اساس روابط بین زوجین یکی از مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های عملکرد خانواده سالم است.
بر اساس نظر متخصصان، یکی از عوامل آسیب‌زا در ساختار، ثبات خانواده و سلامت زندگی زوجین، که با زیرپاگذاشتن تعهد و اعتماد در خانواده پدید می‌آید، روابط فرازناشویی است. روابط فرازناشویی موضوعی است که زوج درمانگران به‌صورت منظم در کارهای بالینی‌شان با آن مواجه می‌شوند و می‌تواند تجربه‌ای گیج‌کننده و دردناک برای همه کسانی باشد که با آن درگیرند.
روابط فرازناشویی یکی از دلایل عمده طلاق و ازهم‌پاشیدن ازدواج است. این مسئله باعث شده که پژوهش‌ها به دنبال کشف ابعاد مختلف روابط فرازناشویی، عوامل مؤثر بر آن و ارائه راهکارهایی برای ارتقای سلامت خانواده باشد.
در همین رابطه، محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه به انجام مطالعه‌ای پرداخته‌اند که در آن به بررسی نقش عواملی چون صمیمیت زناشویی و سبک‌های عشق‌ورزی در بروز روابط فرازناشویی پرداخته شده است.
این تحقیق روی ۶۵۰ نفر از افراد متأهل شامل ۳۵۷ زن و ۲۹۳ مرد از شهر تهران انجام شده است. این افراد داده‌های مورد نیاز پژوهشگران را با استفاده از پرسشنامه‌های تخصصی فراهم آوردند. این داده‌ها سپس به کمک روش‌های آماری و نرم‌افزارهای کامپیوتری تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که برخورداری همسران از عواملی چون همدلی، صمیمیت، تفاهم، آگاهی، مهارت‌های ارتباطی، سبک‌های دلبستگی و عشق‌ورزی در ازدواج، به سلامت زناشویی و ایجاد آرامش در تعاملات با یکدیگر منجر شـده و سلامت خانواده را ارتقا می‌دهد.
در این خصوص، سعیده السادات حسینی، استادیار گروه روان‌شناسی و مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه و سایر همکارانش در این تحقیق می‌گویند: «بر اساس نتایج این پژوهش و با توجه به اهمیت شکل‌گیری سبک‌های دلبستگی در خانواده، پیشنهاد می‌شود برنامه‌ریزی جامعی در راستای تغییر سبک‌های دلبستگی ناایمن کودکان از سنین کودکی و آموزش والدین تحت نظارت کارشناسان در زمینه افزایش صمیمیت و همدلی زوجین و مهارت‌آموزی فرزندپروری قبل از والدشدن برای یادگیری اصول صحیح تربیتی و تعامل مناسب با فرزند صورت پذیرد تا با پیشگیری به هنگام و کم‌هزینه، از شکل‌گیری آسیب‌های اجتماعی بعدی و به خطر افتادن سلامت خانواده جلوگیری کرد».
به گفته این محققان، «از یافته‌های این پژوهش می‌توان در مشاوره‌های قبل از ازدواج، مشاوره خانواده و مشاوره‌های فردی برای شناسایی افراد در معرض خطر روابط فرازناشویی استفاده کرد. همچنین با توجه به اینکه طرح‌واره‌ها در شکل‌گیری انتظارات و باورهای افراد درباره صمیمیت بین زوجین نقشی مهم و رضایت زناشویی رابطه‌ای نزدیک با رضایت از زندگی زناشویی و ارتقای سلامت خانواده دارند به نظر می‌رسد برای ارتقای بهداشت روان زوجین باید توجه خاصی به خانواده‌ها شود».
در این راستا، به بیان حسینی و همکارانش که نتایج پژوهش خود را در فصل‌نامه «آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت ایران» متعلق به انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت ایران منتشر کرده‌اند «مشاوران، روان شناسان و رسانه‌های ارتباطی می‌توانند با آگاهی‌بخشی به خانواده‌ها و با بالابردن سطح اطلاعات افراد، از بروز ارتباطات ناسالم بین فردی و نارضایتی زناشویی در آینده پیشگیری کنند و در بحث ارتقای سلامت زندگی زوجین، راهکارهایی برای کاهش آسیب‌هایی که سلامت خانواده را به مخاطره می‌اندازد ارائه دهند».
