نتایج پژوهش محققان دانشگاه علوم پزشکی شیراز نشان میدهد که با درمان اختلال خواب میتوان طیف گستردهای از اختلالات عصب شناختی را پیشگیری کرد.
به گزارش ایسنا، محمد نامی، مجری طرح با بیان اینکه این مطالعات با عنوان "ارزیابی تبعات اختلال تنفسی انسدادی خواب بر نقشه مغزی و کارکردهای عصبی شناختی درافراد مبتلا" اجرایی شده است، گفت: اختلال تنفسی انسدادی خواب روی نقشه مغزی و کارکردهای عصب- شناختی تبعات جدی دارد و بر اساس آخرین طبقه بندیها تا حدود ۹۰ نوع اختلال خواب وجود دارد و اختلال خواب همواره تبعات مهمی روی سلامتی افراد برجای می گذارد، از این رو موضوع پیچیدگیهای خواب باید بیش از پیش درطب پیشگیری مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به چالشهای ناشی از نادیده گرفتن طیف اختلالات خواب، بر اهمیت پرداختن هرچه بیشتر به پژوهش های بین رشتهای و چند تخصصی در این حوزه تاکید کرد و افزود: با توجه به خصوصیت بین رشتهای حوزه مطالعات و پزشکی خواب و با تمرکز بر نقش مغز درسلامت خواب، پژوهشی با عنوان «سندرم آپنه انسدادی خواب، تغییرات ریز ساختاری خواب و عواقب عصب-شناختی» به اجرا در آمد.
نامی یکی از مهمترین اهداف این پژوهش را بررسی ارتباط احتمالی بین ریز ساختارهای خواب (الگوهای چرخشی متناوب در الکتروانسفالوگرافی خواب) و اختلالات شناختی در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب قبل و بعد از درمان مناسب با فشار مثبت مداوم یا سی پپ دانست و یادآور شد: بر این اساس در این پژوهش با استفاده از روش شبکه عصبی در دادههای خواب در افراد «آپنه خواب» به مدل محاسباتی برای توضیح انتقال ناگهانی در نوار مغز حین خواب در بیماران آپنه خواب دست یافتیم.
مدیرگروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز همچنین بیان کرد: این پژوهش توانست با تکمیل بانک داده الکتروانسفالوگرافی و سایر پارامترهای زیستی خواب در جمعیت سالم و دچار آپنه انسدادی خواب اثر درمان سی پپ بر اشکالات تنفسی خواب و عملکردهای شناختی در بیماران دچار آپنه انسدادی خواب را تا حدی تعیین کند.
به گفته وی، تعیین تبعات عصب شناختی آپنه انسدادی خواب و پیشنهاد الگوی ارزیابی و بازتوانی شناختی برپایه کارایی درمان در این بیماران از دیگر اقدامات انجام شده در این طرح بود.
نامی با اشاره به روند این پروژه گفت: افراد دچار وقفه تنفسی موقت حین خواب در ابتدا عموما خروپف میکنند یا دچار محدودیت در جریان تنفسی (هیپوپنه) میشوند. هر رویداد وقفه تنفسی با آپنه انسدادی خواب ۱۰ ثانیه یا بیشتر طول میکشد که در پی آن ۳ تا ۴ درصد افت در اشباع اکسیژن در خون رخ می دهد و این موضوع نواحی کلیدی مغز را در طول خواب با چالش اکسیژن رسانی مواجه میکند.
وی با اشاره به اثرات مخرب رویدادهای تنفسی حین خواب بر مغز، عنوان کرد: خطر بروز سکته مغزی در افرادی که آپنه خواب دارند تا ۳ برابر بیشتر و درعین حال تاثیرات شناختی آپنه روی مغز مساله ای قابل توجه است.
مدیرگروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اینکه وقفههای تنفسی خواب روی توجه، تمرکز، حافظه، یادگیری، قضاوت، حل مسئله و عدم کنترل هیجان و سایر علائم شناختی تاثیر می گذارد، گفت: دراین پروژه تاثیرات عصب شناختی که اختلال آپنه خواب بر مغز می گذارد، مورد بررسی قرار گرفت.
بر اساس اعلام معاونت علمی ریاست جمهوری، نامی با بیان اینکه بر پایه مطالعات میدانی برآورد متخصصان این است که حدودا ۴میلیون نفر در کشور دچار آپنه شدید و متوسط خواب هستند، گفت: با توجه به شیوع این مشکل در جامعه که بین ۵ تا ۲۰ درصد افراد را درگیر می کند، نیاز به همکاری بین رشتهای و انجام پروژههای پژوهشی این چنینی بیشتر از همیشه احساس میشد.