به گزارش بورس تابناک، بورس تهران از مرداد۹۹ روزهای پر فراز و نشیبی را به خود دیده است اما وعده مسوولان نسبت به بهبود وضعیت بازار نوید روزهای بهتری را می‌داد. فعالان بورسی از حواشی پیرامون بازار سرمایه گلایه دارند و معتقدند این حواشی روزبه‌روز بیشتر می‌شود به‌گونه‌ای که افرادی که تخصص و سابقه کارکردن در این بازار را ندارند با برخی دخالت‌ها و اظهارنظرهای غیرکارشناسی وضعیت را بدتر می‌کنند.
فعالان بورسی مدافع برداشته‌شدن دامنه نوسان‌نامتقارن هستند اما گویا سیاست‌گذار عجله‌ای در این راستا ندارد.
به گفته کارشناسان این بازار دامنه نوسان نامتقارن متعادل‌شدن بازار را با چالش جدی مواجه می‌کند.کاهش معاملات، جان بازار را می‌گیرد و سرمایه‌گذاران با بازار کم‌رمقی روبه‌رو می‌شوند. اگرچه روند منفی بازار به‌صورت مستمر ادامه نخواهد داشت اما نمی‌توان انتظار بازاری پویا و پر داد و ستد را داشت.»
دامنه نامتقارن نظم بازار را به هم ریخته
این اظهارات در حالی است که سرمایه‌گذاران برای خروج از این بازار پافشاری می‌کنند. در همین رابطه عظیم ثابت کارشناس بازار سهام با احتمال متوقف‌شدن اجرای دامنه‌نوسان نامتقارن می‌گوید: در جلسه رئیس سازمان بورس با پیشکسوتان و فعالان بازار سرمایه مقرر شد تا سازمان در زمان مناسب اقدام به افزایش دامنه نوسان نامتقارن کند. رئیس سازمان بورس برای جلوگیری از ریزش شدید شاخص به‌رغم حواشی بسیار، دامنه نوسان نامتقارن را در بازار اجرا کرد اما نتیجه مورد نظر به دست نیامد، این در حالی است که سیاست‌گذار معتقد است حذف دامنه نوسان نامتقارن در این مقطع ریزش بیشتر قیمت سهام را رقم می‌زند.
عظیم ثابت کارشناس بازار سهام معتقد است تردید سیاست‌گذار بورسی در حذف دامنه نوسان نامتقارن به صورت ناگهانی ریسک خروج سرمایه‌گذاران از بازار را بالا می‌برد.
او اظهار می‌کند: فعالان بورسی مدافع برداشته شدن دامنه نوسان هستند، اما سیاست‌گذار عجله‌ای در این راستا ندارد و احتمالا در شرایط خاصی شاهد حذف دامنه نوسان از داد و ستدها خواهیم بود. در آخرین جلسه‌ای که با حضور رئیس سازمان بورس برگزار شد قرار بر این شد که تغییراتی در اجرای دامنه نوسان انجام شود، بنابراین با توجه به تغییرات احتمالی دستورالعمل‌ها، وضعیت موجود به این شکل پایدار نخواهد ماند و در کنار عوامل دیگر بازار به تعادل می‌رسد.
عظیم ثابت با اشاره به کاهش چشمگیر ارزش معاملات روز گذشته نسبت به ۱۵ ماه اخیر عنوان می‌کند: این وضعیت از اواخر بهمن و با ورود به اسفند ماه قابل پیش‌بینی بود. دامنه نوسان نامتقارن جذابیت‌های بازار را کاهش داده و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاران باقی نمانده است. دامنه نوسان نامتقارن نظم بازار را به‌هم ریخته و مشکلاتی را برای بورس‌بازان به وجود آورده اما اگر وعده رئیس سازمان بورس مبنی بر حذف دامنه نوسان نامتقارن محقق شود وضعیت بازار وارد فاز دیگری می‌شود.
این کارشناس می‌گوید: توافقات مربوط به برجام به نفع صنایع بورسی خواهد بود، بر همین اساس اگر توافقات برجام مرحله امیدوارکننده‌ای را طی کند بازار سرمایه نیز همراه با رونق تجارت خارجی کشور و صادرات به تعادل می‌رسد.
ثابت از انتخابات ریاست جمهوری کشور به عنوان یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر آینده تالارهای شیشه‌ای نام می‌برد و معتقد است: تغییر دولت و غیر قابل پیش‌بینی بودن تفکرات تیم اقتصادی جدید تا مقطعی ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سهام را بالا می‌برد.
وی نسبت به حواشی پیرامون بازار سرمایه هشدار می‌دهد و می‌گوید: بورس با حواشی زیادی دست و پنجه نرم می‌کند و متاسفانه این حواشی روز به روز بیشتر می‌شود، به طوری که افرادی که تخصص و سابقه کار کردن در این بازار را ندارند با برخی دخالت‌ها و اظهارنظرهای غیرکارشناسی وضعیت را بدتر می‌کنند. در این مورد به رئیس سازمان هم هشدارهایی داده شده که امیدواریم جلوی برخی کارشکنی‌ها و دخالت‌های بی مورد در بازار سرمایه را بگیرد. اگر همه این موارد بر اساس آنچه توسط فعالان بورسی متذکر شده‌اند انجام شود، بازار در سال ۱۴۰۰ با رشدی منطقی و نه شارپی همراه می‌شود.
یک بام و دوهوای تصمیم‌های بورسی
بسیاری از سرمایه‌گذاران به بست‌نشینی خود در صفوف فروش سهام اصرار می‌ورزند. این در حالی است که با ایجاد تغییراتی در اجرای دامنه نوسان نامتقارن ممکن است وضعیت به گونه‌ای دیگر رقم بخورد. در همین رابطه حسن برادران هاشمی، کارشناس بورس با بیان اینکه اگر دامنه نوسان نامتقارن با همین شیوه اجرا شود شاهد بازار کم رمقی خواهیم بود، می‌گوید: تداوم این وضعیت حجم معاملات را نسبت به میانگین معاملات سالانه کاهش می‌دهد.
کارشناسان بورسی از ابتدای اجرای دامنه نوسان نامتقارن بارها در مورد کاهش حجم معاملات تذکر دادند اما تغییری در این شرایط به وجود نیامد. سهمی که دو روز در مدار مثبت باشد و با فاصله زمانی و تاخیر ۱۰روزه اصلاح کند در نهایت صف فروش را بیشتر می‌کند. شوک‌های پی در پی نقد شوندگی بازار را کاهش داده است. اتفاقی که از قبل نیز قابل پیش‌بینی بود اما همچنان این سیاست اجرا می‌شود. وی اظهار می‌کند: دامنه نوسان نامتقارن متعادل شدن بازار را با چالش جدی مواجه می‌کند. کاهش معاملات، جان بازار را می‌گیرد و سرمایه‌گذاران با بازار کم رمقی روبه‌رو می‌شوند. اگرچه روند منفی بازار به صورت مستمر ادامه نخواهد داشت اما نمی‌توان انتظار بازاری پویا و پر داد و ستد را داشت.
به گفته این کارشناس، تصمیمات خلق‌الساعه مسوولان ضربه مهلکی بر پیکر بازار سرمایه وارد کرده است.
وی تاکید می‌کند: تصمیم‌های موقت و غیر شفاف سیاست‌گذار بورسی، کلاف معاملات را پیچیده کرده، به عنوان مثال سهامداران و کارشناسان حتی نمی‌دانند برخی از دستورالعمل‌های موقت تا چه زمانی ادامه دارد تا بتوانند برای خرید و فروش سهام برنامه‌ریزی کنند. سیاست‌گذار در حالی که می‌داند دامنه نوسان نامتقارن به بازار ضربه می‌زند از احتمال حذف یا ایجاد تغییراتی در جهت افزایش آن خبر می‌دهد. یک بام و دو هوای تصمیمات در بازار سهام در نهایت خروج بیشتر سرمایه‌گذاران از بازار را به دنبال خواهد داشت.
این در حالی است که اگر پرونده تصمیماتی که پشت درهای بسته برای بورس گرفته می‌شود بسته شود، بازار متعادل و صعودی خواهد شد. ثبات در قوانین مهم‌ترین آیتم برای سهامدار محسوب می‌شود، بازار سرمایه با دامنه نوسان نامتقارن در بلاتکلیفی به‌سر می‌برد. فشار حقوقی‌ها و کارگزاری‌ها در ماه‌های اخیر نیز به فروش بیشتر دامن زده و شرایط نامطلوبی برای بورس رقم زده است.
حسن برادران در پاسخ به اینکه چه عواملی بازار سرمایه را متعادل می‌کند، خاطر نشان می‌کند: یکی از آیتم‌های تاثیرگذار بر سرنوشت بازار سرمایه، قیمت دلار است. معمولا سرمایه‌گذاران برای پارک سرمایه خود نیم نگاهی به خیابان فردوسی دارند و معاملات آن بازار را نیز رصد می‌کنند و برهمین اساس کوچک‌ترین زمزمه در مورد احتمالات نرخ دلار نحوه سرمایه‌گذاری بورسی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. انتخابات ریاست جمهوری، فصل مجامع و گزارش مالی شرکت‌هایی که سال مالی آنها پایان اسفند است از جمله متغیرهای تاثیرگذار بر متعادل شدن بازار است.
تکلیف بازار بعد از انتخابات روشن می‌شود
زمزمه‌هایی مبنی بر تغییر دامنه نوسان نامتقارن از اواخر سال گذشته توسط رئیس سازمان بورس و ادامه‌دار شدن آن حتی در روزهای ابتدای سال موجی از خروج سرمایه‌گذاران بورسی و صف‌های سنگین فروش را رقم زده است به طوری که در پایان معاملات یکشنبه بورس تهران شاخص کل با افتی یک درصدی به روند نزولی سال ۱۴۰۰ خود ادامه داد و مشخص نیست این وضعیت تا چه زمانی ادامه دارد.
در همین رابطه مهدی افنانی با بیان اینکه اجرای دامنه نوسان نامتقارن در شرایط غیرمنطقی بازار گرفته شد، اظهار می‌کند: زمانی که بازار در وضعیت قرمز به سر می‌برد نمی‌توان با تصمیمات منطقی بازار را مدیریت کرد. اگرچه به اجرای دامنه نوسان نامتقارن ایراداتی وارد است اما باید دید سیاست‌گذار در چه شرایطی این تصمیم را گرفته.
بررسی معاملات ماه‌های اخیر نشان می‌داد که شاخص کل در نهایت با افت و خیز بسیاری همراه شود. همان‌طور که در گذشته نیز بارها تاکید کردم مشکلات بازار سهام خارج از این بازارو اقتصاد است که آن بخش باید اصلاح شود.
در ماه‌های پیش‌رو بازار سهام با اتفاقات زیادی مواجه می‌شود. به نظر می‌رسد نامزدهای ریاست جمهوری پلن‌های مختلفی برای بازار سرمایه داشته باشند، از این رو با تعیین تکلیف انتخابات، تکلیف بازار سرمایه نیز تا حد زیادی مشخص می‌شود و سهام برخی صنایع از جمله پالایشی‌ها، پتروشیمی، خودرویی‌ها و برخی سهم‌های کوچک متعادل می‌شود.
تغییر روند بازار
او با انتقاد از کاهش نقدشوندگی بازار اظهار می‌کند: ارزش معاملات بازار به کمترین میزان خود طی ۱۵ ماه اخیر رسیده اما رفتار هیجانی در فروش سهام را نمی‌توان به آیتم خاصی نسبت داد. عوامل غیراقتصادی بیشترین تاثیر در روند منفی شاخص را بازی می‌کند. با توجه به وضعیت فعلی، کاهش قیمت و کاهش نقدشوندگی رفتاری همسو از سوی بازار محسوب می‌شود. در حالی این دوعامل همزمان در حال اتفاق افتادن است که عوامل خارجی و غیراقتصادی مسبب به وجود آمدن چنین شرایطی هستند. به گفته افنانی، حتی با به نتیجه رسیدن برجام، قیمت دلار در محدوده ۲۱ تا ۲۲ هزارتومان در نوسان است و تغییر جدی در کاهش نرخ دلار به وجود نمی‌آید.
وی می گوید: واقعیت این است که امکان سرکوب قیمت دلار وجود ندارد. پر واضح است که اقتصاد کشور امکان هضم دلار زیر ۲۰ هزارتومان را ندارد، بنابراین صنایع بورسی که با دلار سر و کار دارند به مشکلی بر نمی‌خورند و تهدید جدی برای بازار سهام وجود ندارد. با توجه به عملکرد و گزارش شرکت‌ها و همچنین ارزندگی قیمت‌ها خریداران این روزها برندگان فردا هستند.
این کارشناس خاطرنشان می‌کند: درخرداد تکلیف بازار سرمایه روشن و پول‌های بسیاری به این بازار سرازیر می‌شود. برآورد می‌شود شاهد گردش معاملات بیشتری باشیم و شاخص به بالای یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد صعود می‌کند. زمزمه حمایت حقوقی‌ها از بازار نیز به گوش می‌رسد و احتمالا اتفاقات بهتری از امروز در بازار رخ می‌دهد.
