تعدیل و تقسیط مهریه معمولا یک پله فراتر از اعسار از پرداخت مهریه است. با این توضیح که خواهان اعسار از پرداخت مهریه، ممکن است به موجب دعوایی جداگانه، اقدام به ارائه دادخواست تعدیل و تقسیط مهریه نسبت به رای اعسار صادره کند.
به گزارش «تابناک»؛ دعوای تعدیل و تقسیط مهریه، در مواردی طرح می‌شود که سابقا محکومیتی بابت پرداخت مهریه به مرحله قطعیت رسیده است و متعاقبا محکوم به پرداخت مهریه، اقدام به طرح دعوی اعسار از پرداخت یکجای مهریه میکند.
پس از قطعی شدن حکم اعسار و گذشت مدت زمان عرفی از تاریخ قطعیت، تحت شرایطی خاص میتوان اقدام به طرح دعوی به خواسته تعدیل و تقسیط مهریه کرد.در شرایط حال حاضر کشور به علت نوسانات قیمت و افزایش شدید برخی از اقلام به خصوص سکه طلا طرح این گونه دعاوی رونق داشته که با جزییات آن بهتر آشنا می شویم.
با ذکر مثالی موضوع را روشن میکنیم. فرض کنید، زوجه با تقدیم دادخواست حقوقی، مهریه خود را از زوج مطالبه کند. پس از محکومیت قطعی زوج به پرداخت مهریه، بنا به درخواست زوجه فرآیند اجرای حکم آغاز می‌شود.
پس از ابلاغ اجراییه، زوج بر اساس مقررات قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، اقدام به طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه میکند.
طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه در فرجه سی روزه چه آثاری دارد؟
در اينجا اين پرسش مطرح ميشود كه طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه در فرجه سی روزه چه آثاری دارد؟
در پاسخ بايد گفت طرح این دعوی سبب می‌شود، زوج به جای پرداخت یکجای محکوم‌به، مهریه را مطابق اقساط تعیینشده از جانب دادگاه بپردازد.
همچنین طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه در فرجه سی روزه، موجب می‌شود امکان جلب و بازداشت محکومعلیه پیش از تعیین تکلیف در خصوص دعوی اعسار ممکن نباشد.
بنابراين به طور كلي و خلاصه بايد گفت ابتدا محکومیتی قطعی و قابل اجرا به پرداخت مهریه وجود دارد. سپس محکومعلیه اقدام به طرح دعوی اعسار و تقسیط از پرداخت مهریه می‌كند و دعوای وی نیز مورد پذیرش دادگاه واقع می‌شود.
در نهایت اینکه با گذشت مدت زمانی عرفی از تاریخ قطعیت حکم اعسار پیشین، اقدام به طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه می شود.
حال باید دید، به منظور طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه چه شرایطی لازم است و به تعبیر دیگر، نکات کلیدی و کاربردی دعوی تعدیل و تقسيط مهریه کدام است؟
الف) حکم اعسار پیشین در خصوص مهریه به مرحله قطعیت رسیده باشد؛ در واقع تا پیش از قطعیت حکم اعسار، طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه امری بیفایده تلقی می‌شود.
ب ) نکته بعدی اینکه، آیا صرف قطعیت حکم پیشین در خصوص اعسار، مجوز طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه به حساب می آید؟
پاسخ این پرسش منفی خواهد بود. در واقع صرف قطعی شدن حکم اعسار، مجوزی برای طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه به حساب نمیآید. در واقع، میبایست دلایلی به منظور اثبات تغییر در وضعیت اقتصادی جامعه و شخص محکومعلیه نیز ارائه شود. این دلایل میتواند در راستای بهبود وضعیت اقتصادی محکومعلیه یا عکس این قضیه باشد.
پ) خوب است بدانید، طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه از سوی هر یک از محکومله یا محکومعلیه مهریه قابل تصور خواهد بود. چنانچه وضعیت اقتصادی محکومعلیه نسبت به گذشته (زمان تعیین اقساط توسط دادگاه در دعوی اعسار) بهبود یابد، بهنحوی که اقساط پیشین با توجه به وضعیت حال حاضر محکومعلیه ناچیز باشد، ذینفع مهریه میتواند دادخواست تعدیل و اقساط مهریه (افزایش) را تقدیم مرجع صالح كند.
البته این فرض با توجه به افزایش نجومی نرخ تورم در جامعه ما امری بعید و تا حدودی غیرممکن به حساب میآید.
فرض دیگر که بسیار شایع است، طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه از سوی محکومعلیه خواهد بود. در این فرض محکومعلیه با توجه به شاخص رو به رشد نرخ تورم يا ارائه ادله مربوط به کاهش درآمدهای شخصی خود میتواند اقدام به طرح دعوی تعدیل و تقسيط مهریه (کاهش) كند.
ت) مطلب دیگری که باید در دعوی تعدیل و تقسيط مهریه به آن پرداخته شود، این است که با تکیه بر کدام دلایل میتوان دعوی تعدیل و تقسيط مهریه را به اثبات رساند؟
در پاسخ بايد گفت، میتوان به آمارهای ارائهشده از سوی مراجع رسمی در خصوص افزایش رو به رشد شاخص تورم استناد كرد. همچنين ارائه استشهادیه مطابق مقررات قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، الزامی خواهد بود.
البته در صورتی که تعدیل و اقساط مهریه (کاهش) از سوی محکومله مهریه تقدیم شود، بايد ادله مربوط به بهبود وضعیت مالی و اقتصادی جامعه یا شخص محکومعلیه ارائه شود.
مرجع صالح به منظور رسیدگی به دعوی تعدیل و تقسيط مهریه
مرجع صالح به منظور رسیدگی به دعوی اعسار، دادگاه نخستین رسیدگیکننده به دعوی اصلی یا دادگاه صادرکننده اجرايیه است. این امر در ماده ۱۳ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی نیز تصریح شده است.
به نظر میرسد دادگاه صالح به منظور رسیدگی به دعوی تعدیل و اقساط مهریه، دادگاه رسیدگیکننده به دعوی اعسار باشد.
سلام... امیدوارم به گوش نمایندگان محترم مجلس برسد... لطفا به قوانین محکوم به مرگ مهریه ورود کنید... اگر چندین سال پیش بر روی عدد ریالی چند سکه تفاهم شده و ولی الان با توجه به تورم چند درصد درصدی وحشتناک که تبدیل به درخواستی نجومی و غیر قابل انجام شده است، چه باید کرد؟ مسوول این تورم غیر قابل پیش بینی و تصور مگه جوانهای مردم هستن که الان باید تاوان بپردازند؟ والان هم همه دار و ندار اون رو بخواین و دارین.... عاقبت این چیزی نیست جز إمار زندان و افزایش بدبختی و بیچارگی و راه خلاف... بازاری که برخی خانم ها با افزایش قیمت سکه راه انداختند رو چطوری باید اثبات کرد؟ 
در کشورهای غربی طبق قانونشان زمان طلاق زن مالک نصف دارایی های مرد میشه