آینده نیروهای آمریکایی در عراق در سایه طرح «رابطه مشورتی جدید»؛ آمریکا چه خوابی برای اقلیم کردستان دیده است؟

بین الملل تابناک: مطابق توافقی که بین بغداد و واشنگتن صورت گرفته، ایالات متحده در طول دو سال آینده و تا پایان سال 2026 اکثر نیروهای خود را از عراق خارج خواهد کرد اما بر اساس طرحی که توسط مقامات آمریکایی و عراقی مذاکره شده است، تعدادی از این نیروها در اقلیم کردستان باقی خواهند ماند.

ادعا شده این نیروها برای مقابله با نیروهای شبه نظامی مورد حمایت ایران در این منطقه باقی می مانند. بی بی سی در این مورد گفته است: انتظار می رود که سایر نیروهای ائتلاف هم تا پایان سال ۲۰۲۶، در اربیل کردستان عراق باقی بمانند تا به عملیات جاری علیه داعش در سوریه کمک کنند.

به گزارش بی بی سی، قرار است صدها نظامی تا سپتامبر ۲۰۲۵ عراق را ترک کرده و باقی نیروها هم تا پایان سال ۲۰۲۶ از این کشور خارج شوند. براساس این طرح همه نیروهای ائتلاف تا سپتامبر ۲۰۲۵، پایگاه هوایی عین الاسد در استان انبارغربی را ترک خواهند کرد و حضور خود را در بغداد به طور قابل توجهی کاهش خواهند داد.

به نوشته مرکز آمریکایی سوفان، احتمالاً، کشورهای دیگری که با هم صدها نیرو در مأموریت ائتلاف جهانی ضد داعش مشارکت داشتند- از جمله آلمان، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا - نیز نیروهای خود را از عراق خارج خواهند کرد.

این توافق پس از بیش از شش ماه مذاکره میان بغداد و واشنگتن به دست آمده است.

یک مقام ارشد آمریکایی گفته است: «ما به یک توافق رسیده‌ایم و حالا تنها مسئله، زمان اعلام آن است.»

ثابت العباسی، وزیر دفاع عراق در این زمینه گفته است که دو کشور به توافقی دست یافته اند که مطابق آن، مأموریت نظامی به رهبری ایالات متحده را که یک دهه پیش برای مبارزه با داعش در عراق و سوریه راه اندازی شد، به «مشارکت امنیتی پایدار» تبدیل می کند. به گفته العباسی حدود 2500 نظامی آمریکایی مستقر در عراق طی دو مرحله عراق را ترک می کنند.

یک مقام آمریکایی در این زمینه گفته است: برای ایالات متحده، چارچوب زمانی دو ساله امکان تنفسی را فراهم می کند، که امکان تعدیل های احتمالی را در صورت تغییر وضعیت منطقه ای فراهم می کند.

تلاش برای تداوم حضور

بی بی سی نیز گزارش داده که آمریکا و عراق همچنین به دنبال ایجاد یک «رابطه مشورتی جدید» هستند که ممکن است به باقی ماندن برخی از نیروهای آمریکایی در عراق پس از کاهش نیروها منجر شود.

رویترز در این زمینه نوشته است که ایالات متحده و عراق به دنبال ایجاد یک «رابطه مشورتی جدید» هستند که می تواند شاهد باقی ماندن برخی از نیروهای آمریکایی در عراق پس از خروج از این کشور باشد.

به نوشته مرکز سوفان، این «رابطه مشورتی جدید» منعکس کننده توافق ایالات متحده و عراق است که کمک ایالات متحده به ماموریت ضد داعش بغداد باید به طور نامحدود ادامه یابد.

فرهاد علاءالدین، مشاورامور خارجه نخست وزیر عراق در این زمینه گفته است که مذاکرات فنی با واشنگتن درمورد کاهش نیروهای ائتلاف به پایان رسیده است.

او گفته است: «اکنون ما در آستانه انتقال روابط بین عراق و اعضای ائتلاف بین المللی به سطح جدیدی هستیم که بر روابط دو جانبه در زمینه‌های نظامی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تمرکز خواهد داشت.»

یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا و همچنین یک مقام دفاعی این کشور گفته‌اند که جو بایدن،‌ رئیس جمهور آمریکا و محمد شیاع سودانی، نخست وزیر عراق در بیانیه‌ای مشترک که حدود پنج ماه پیش منتشر شد، تایید کردند که آن‌ها تعیین زمان و چگونگی پایان ماموریت ائتلاف جهانی در عراق و حرکت به سمت مشارکت‌های امنیتی دو جانبه دائمی را بررسی خواهند کرد.

ایالات متحده در سال 2003 به عراق حمله کرد و صدام حسین دیکتاتور را سرنگون کرد و سپس در سال 2011 عقب نشینی کرد، اما در سال 2014 در راس ائتلاف با ادعای مبارزه با داعش به عراق بازگشت.

کشورهای دیگر از جمله آلمان، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا نیز با صدها نیرو به ائتلاف کمک می کنند.

در عین حال رویترز گزارش داده که جزئیات دقیق تحرکات نیروها به دلیل حساسیت نظامی آنها مخفی نگه داشته می شود.
این عقب نشینی نشان دهنده تغییر قابل توجهی در موضع نظامی واشنگتن در منطقه خواهد بود.

در حالی که مقامات ایالات متحده در درجه اول بر روی مقابله با داعش متمرکز هستند، اما اذعان می کنند که حضور آنها به عنوان یک موقعیت استراتژیک در برابر نفوذ ایران نیز عمل می کند.

به گفته مقامات آمریکایی، با تشدید تقابل منطقه‌ای اسرائیل و ایران، این موضع اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

به اعتقاد مرکز سوفان، مقامات آمریکایی همچنین در مذاکرات خود با همتایان عراقی خود اهداف استراتژیک گسترده تری را در نظر می گیرند. آنها اذعان می کنند که حضور ایالات متحده در عراق همچنین به عنوان یک عامل مقابل نفوذ ایران نه تنها در عراق بلکه در منطقه گسترده تر عمل می کند. نیاز به آمادگی برای مقابله با ایران به جبهه و مرکز تفکر واشنگتن تبدیل شده است، زیرا ایران و شرکای محور مقاومت آن حملات خود را به نیروهای آمریکایی و اسرائیلی و کشتیرانی بین‌المللی در چارچوب جنگ غزه تشدید کرده‌اند. نیروهای آمریکایی مستقر در منطقه برای خنثی کردن رگبار موشکی ایران علیه اسرائیل در ماه آوریل بسیار مهم بودند.

بر اساس این گزارش، بر همین اساس گویا ایالات متحده و عراق توافق کرده‌اند که نیروهای ایالات متحده و سایر نیروهای ائتلاف در اربیل، در اقلیم کردستان عراق، تا پایان سال 2026 باقی بمانند. در درازمدت، این امکان وجود دارد که بسیاری از نیروهای آمریکایی در اقلیم کردستان تحت کنترل کردها مستقر شوند. با این حال، حتی اگر نیروهای آمریکایی کل عراق عربی را تخلیه کنند، حضور پایدار نیروهای ایالات متحده در این کشور عامل مهمی در تفکر تهران خواهد بود. در چارچوب جنگ غزه، رهبران ایران مایل بوده اند شرکای محور مقاومت را برای حمله گسترده در منطقه تشویق کنند. حضور پایدار نیروهای آمریکایی در عراق، هدف اصلی سودانی و حامیانش را برای متعادل کردن موقعیت عراق به عنوان متحد واشنگتن و تهران محقق خواهد کرد.

باید توجه داشت آمریکا در حالی مدعی است که حضور نیروهای آمریکایی در عراق به ثبات این کشور کمک می کند که السودانی نخست وزیر عراق اظهار داشته است که نیروهای آمریکایی به آهنربایی برای بی ثباتی تبدیل شده اند، اغلب هدف قرار می گیرند و با حملاتی که اغلب با دولت عراق هماهنگ نیستند پاسخ می دهند.