به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، روزنامه انگلیسی زبان «ساوت چاینا مورنینگ پست» تحلیل میکند همچنان که چین به دنبال برقراری روابط نظامی هر چه نزدیکتری با همسایگانش در حوزه جنوب شرق آسیا است وارد رقابتی با آمریکا در این منطقه بر سر «انعقاد شراکتها» شده است.
این رقابت بین آمریکا و چین در ضمن بالا گرفتن تنشها در حوزه تنگه تایوان و دریای چین جنوبی به راه افتاده است. اخیرا گزارشهای مکرری از تصادمات و برخوردها بین نیروهای گارد ساحلی چین و فیلیپین در دریای چین جنوبی و در نزدیکی مجموعهای از جزایر مورد مناقشه در این دریا منتشر شده است.
چین در حوزه جنوب شرق آسیا به طور سنتی روابط نظامی عمیقتری را با کامبوج و لائوس داشته اما پکن در سال جاری به سراغ تعمیق روابطش با کشورهایی نظیر اندونزی، سنگاپور و تیمور شرقی رفته است.
«سونگ ژونگپینگ»، یک مفسر نظامی و مربی سابق ارتش آزادیبخش خلق چین اظهار کرد پکن برقراری اعتماد سیاسی با اعضای سازمان آ.سه.آن (اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا) را برای خود ضروری تلقی میکند.
او خاطرنشان کرد آمریکا نیز در حال برگزاری رزمایشهای مشترک بیشتر در دریای چین جنوبی با هدف تحریک «مناقشات جزیرهای و چین» بوده و «در راستای کُند ساختن توسعه چین کشورهای منطقه را ترغیب به ورود به تقابلات میکند.»
چین پیشتر مکررا واشنگتن را به جسور کردن فیلیپین که با آن پیمان امنیتی دارد، متهم کرده است تا با انجام ماموریتهای آذوقه رسانی به پستهای دیدهبانی نیروی دریایی فیلیپین در چند حوزه مورد مناقشه شامل سدهای ساحلی «توماس دوم» و اخیرا نیز «سابینا» وارد تقابل با پکن شود.
متقابلا ارتش چین نیز گشتهای خود را در دریای چین جنوبی به ویژه در پاسخ به رزمایشها و فعالیتهای نظامی که اخیرا از سوی ایالات متحده و متحدانش در این دریا برگزار شد تشدید کرده است. چین نسبت به بخش عمدهای از دریای غنی از منابع چین جنوبی ادعای ارضی دارد اما چند کشور دیگر این حوزه شامل فیلیپین، ویتنام، مالزی و برونئی نیز ادعاهای ارضی معارض با ادعاهای چین در این دریا دارند.
واشنگتن طی رقابت بر سر گسترش نفوذ با چین همچنین برای تقویت همکاریهای نظامی خود با متحدانش در حوزه هند-اقیانوسیه نظیر مانیل و توکیو تلاش کرده است.
در ماههای ژوئن و ژوئیه شش کشور عضو آ.سه.آن در رزمایش دو سال یک بار سازماندهی شده از سوی آمریکا موسوم به «لبه اقیانوس آرام» شرکت کردند اما برگزار کنندگان این رزمایش مدعی شدند چین به دلیل «اکراهش در پایبندی به استانداردها، قوانین یا هنجاریهای بینالمللی» کنار گذاشته شده است.
«چد اسبراجیا»، یک پژوهشگر انستیتوی تحلیلهای دفاعی و معاون دستیار سابق امور چین وزیر دفاع آمریکا گفت جو فعلی منطقه تحتالشعاع رقابت بین ۲ ابر قدرت تعریف میشود.
او بیان داشت: «رقابت آنها بر سر برقراری شراکتها و ائتلافها است و این رقابت تشدید و زشت خواهد شد.»
روزنامه «ساوت چاینا مورنینگ پست» تحلیل میکند چین به موجب رزمایشهای مشترکش با کشورهای آ.سه.آن ۲ هدف عمده شامل ارسال سیگنالهای سیاسی و همچنین ارائه پشتیبانی امنیتی از کشورهای کمتر توسعهیافته را دنبال میکند. چین همچنین با تایلند که با آمریکا پیمان امنیتی دارد نیز رزمایش سالانه «فالکون استرایک» را برگزار میکند؛ رزمایشی که امسال بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت چون در آن برخی تجهیزات رزمی نادر به کار گرفته شدند.
بر اساس دادههای که از سوی انستیتوی بینالمللی پژوهش صلح استکهلم (سیپری) استخراج و تحلیل شده، چین از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ بزرگترین صادر کننده تسلیحات به تایلند بوده است. این در حالی است که تایلند از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ تنها ۱۸ درصد از تسلیحاتش را از چین وارد کرده بود.
به گفته «کالین کوه»، کارشناس ارشد مدرسه مطالعات بینالملل راجاراتنام در سنگاپور، چین در ضمن تلاش برای گسترش نفوذ اقتصادی خود در منطقه امیدوار است «کشورهای جنوب شرق آسیا را وادار کند که منافع پکن را در دریای چین جنوبی و تایوان در نظر بگیرند.»
او گفت که از جمله منافع مد نظر چین به ویژه در ارتباط با آبراههای کلیدی، این است که آیا آنها «به نیروهای آمریکایی یا متحدانش دسترسیهایی به پایگاهها یا پشتیبانیهای لجستیک و همینطور حقوق پرواز از حریم هوایی ارائه میکنند یا خیر.»
چین شراکتهای امنیتی با کشورهای حوزه دریای چین جنوبی را عمدتا بر اساس اصل عدم ائتلاف کردن به پیش برده که به موجب آن دسترسی به پایگاههای نظامی به دست نمیآورد اما طبق گزارشهای اخیر چین یک «دسترسی انحصاری» به پایگاه دریایی «ریم» کامبوج که پکن بودجهاش را تامین میکند به دست آورده است.
از جمله دیگر تعاملات نظامی اخیر چین در منطقه رزمایش مشترک با ارتش سنگاپور در اوایل ماه جاری میلادی است. این رزمایش برای نخستین بار بود که ۲ سال پشت هم برگزار شد و انتظار میرود که بین ۲ کشور نهادینه شود.
چین همچنین به سراغ گسترش شراکت امنیتی خود با جزیره کوچک و توسعه نیافته تیمور شرقی که هماکنون وضعیت ناظر را در آ.سه.آن دارد رفته است.
تنها منطقهای در جهان که تعداد رزمایشهای نظامی مشترک چین هماکنون به سطوح قبل از همهگیری کووید-۱۹ بازگشته، جنوب شرق آسیا است. نهاد موسوم به «کالج جنگ نیروی دریایی آمریکا» گزارش داد که چین سال گذشته میلادی در این حوزه ۱۴ مورد از این رزمایشها را برگزار کرد.
آمارها نشان میدهند که در سال ۲۰۱۹ تعداد ۱۳ رزمایش مشترک بین ارتش آزادیبخش خلق چین و ارتشهای کشورهای جنوب شرق آسیا برگزار شد.
در حقیقت سال گذشته میلادی نیز اکثریت رزمایشهای نظامی مشترک چین، با همسایگانش در جنوب شرق آسیا بود و سپس این کشور پنج رزمایش را با روسیه و در ادامه نیز سه رزمایش را با کشورهای غرب آسیا برگزار کرد.
همچنین تردد ادوات نیروی دریایی چین در بنادر جنوب شرق آسیا نیز طبق گزارشها به سطوح قبل از همهگیری کووید-۱۹ بازگشتهاند.
«هوانگ چین هائو»، استادیار دانشگاه ملی سنگاپور گفت: «شاید تعداد تعاملات نظامی چین همچون رزمایشهای نظامی افزایش نشان داده باشند اما ما هنوز شاهد افزایش سطح پیچیدگی این رزمایشها نبودهایم.»
او اضافه کرد: «اما نباید فرض کنیم که این پیچیدگی نیز قرار نیست افزایش یابد. باید منتظر باشیم و ببینیم که چطور چین و همتایان منطقهای آن تصمیم به گسترش سطح همکاریهای نظامی خود خواهند گرفت.»
«ژائو ویهوا»، مدیر مرکز «روابط چین با کشورهای همسایه» در دانشگاه فودان شانگهای چین اظهار کرد: «ما شاهد این روند کلی بودهایم که همکاریهای امنیتی میان چین و کشورهای همسایه آن رو به تقویت است. به احتمال زیاد همکاریها و رزمایشهای مشترک بین چین و همسایگانش همچون رزمایش اخیر با سنگاپور هر چه منظمتر و قاعدهمندتر خواهند شد.»