به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، فصل سوز و سرماست. منابع غذایی حیوانات کاهش یافته و حضور آنها در نزدیکی سکونتگاه انسان بیشتر شده است. تعریف مرز میان سکونتگاه انسان و حیوان قابل انجام نیست و اجتناب انسان از حیات وحش تنها راه برای حفظ فاصله‌هاست که با این حال ناآگاهی انسان از ذات حیات وحش موجب برهم خوردن فاصله‌ها شده است.
حالا بخشی از فاصله حیات وحش و انسان به سبب نگاه ناآگاهانه و البته تخیلی انسان به آن مختل شده است. نیم نگاه کارتونی انسان بر ترسی که از هزاران سال قبل داشت سایه انداخته و بر اجتناب انسان از حیات وحش اثرگذار بوده است.
«پلنگ در جاده‌ای کنار روستا ایستاده و به دوربین نگاه می‌کند، سگ‌ها کنارش ایستادند. پلنگ سگ‌ها را به عنوان شکار می‌بیند و به آنها حمله می‌کند.» این روایت بر اساس ویدیویی نقل شد که طی هفته گذشته در فضای مجازی منتشر شد. این ویدیو واکنش کارشناسان حیات وحش و دغدغه‌مندان حیات وحش را هم در پی داشت.
«روباه روبروی زن ایستاده و مستقیم به دوربین نگاه می‌کند. زن تکه‌ای غذا را نزدیکش می‌برد. زن قربان صدقه‌اش می‌رود، روباه سرش را کمی کج می‌کند و پس از اندکی مکث ناگهان به دست زن حمله می‌کند.» ویدیوی منتشر شده از این روباه مربوط به سالیان قبل است. با این حال به درستی نشان می‌دهد که زن ترسی از روباه ندارد و آن را حیوانی در نظر می‌گیرد که می‌تواند آن را نوازش کند، غذایش را فراهم کند یا در کارتونی‌ترین شرایط با او دوستی کند.
عبدالله سالاری درباره حضور حیوانات در فاصله کمی از زیستگاه‌های انسانی در فصل زمستان گفت: در فصل زمستان به‌طور طبیعی، برودت هوا و بارش برف در ارتفاعات بیش از مناطق پایین‌دست است. در نتیجه حیات وحش، ارتفاع زیستشان را نسبت به فصول گرم‌تر سال کاهش می‌دهند و به زیستگاه‌های انسانی نزدیک‌تر می‌شوند.
او ادامه داد: از دلایل جذب حیات وحش به حاشیه شهر و روستا‌ها کمبود غذا در فصل سرماست. غذارسانی نادرست به حیوانات نیز جذب آنها به حاشیه شهر و روستا‌ها را بیشتر کرده و به حیوانات و زیست‌بوم آنها آسیب زده است. غذارسانی عملی منفی است و نباید آن را خیرخواهانه تلقی کرد.
این کارشناس حیات وحش با توصیف ویدیویی از حضور یک قلاده پلنگ در روستایی در شهرستان دماوند گفت: سگ‌های ولگرد در نزدیکی پلنگ ایستادند. پلنگ برای گرفتن سگ حمله می‌کند و آن را به عنوان طعمه می‌بیند، برهمین اساس به روستا نزدیک می‌شود تا غذا به دست بیاورد.
سالاری ادامه داد: از عوامل دیگری که حیوانات را به روستا و حاشیه شهرها نزدیک می‌کند، پسماند‌های روستایی است که می‌تواند موجب ایجاد تعارض بین انسان و حیات وحش شود بنابراین مدیریت پسماند در این نواحی مهم است.
او با بیان اینکه نزدیک شدن حیوانات به روستا و حاشیه شهرها احتمال شکار غیرمجاز آنها را افزایش می‌دهد، گفت: احتمال شکار این حیوانات به‌ویژه گونه‌هایی که گوشت آنها مصرف می‌شود، با تردد در نزدیکی سکونتگاههای انسانی بیشتر می‌شود.
این کارشناس حیات وحش با اشاره به اینکه نزدیک شدن حیوانات به سکونتگاههای انسانی احتمال تصادف خودرو با آنها را نیز افزایش می‌دهد، اظهارکرد: به نظر می‌رسد که معیار‌هایی مانند حفظ کریدور حیات وحش در پروژه‌های راهسازی رعایت نمی‌شود. نصب علائم گذر حیوانات بسیار ساده است و در کشور‌های پیشرفته دنیا، احداث روگذر یا زیرگذر‌های عرض و طویل در کنار نصب علائم دیده می‌شود چراکه احداث این مسیر‌ها از قطع کریدور حیات وحش جلوگیری می‌کند.
سالاری ادامه داد: جاده‌سازی بدون توجه به مسائل محیط زیستی موجب قطع یا تکه تکه شدن زیستگاه می‌شود و تردد حیات وحش از منطقه‌ای به منطقه دیگر به دلایلی مانند کوچ، یافتن غذا، جفت‌یابی و... مختل می‌شود البته حیات وحش هم سعی دارد که از جاده اجتناب کند، اما اگر مجبور به تردد باشد، از جاده عبور می‌کند و در بسیاری از موارد موجب کشته شدنش می‌شود، به خصوص که هنگام شب، انعکاس نور خودرو‌ها در جاده موجب فریز شدن اکثر حیوانات می‌شود و در نتیجه احتمال تصادف افزایش می‌یابد. این احتمال درباره حیوانات شب‌گرد بیشتر است.
یک پیشنهاد برای پژوهش
او در ادامه اظهار کرد: نمی‌توان نزدیک شدن حیوانات به زیستگاه‌های انسانی را با دهه و سده‌های اخیر مقایسه کرد چرا که احتملا پژوهشی در این زمینه انجام نشده است.
این کارشناس حیات وحش با اشاره به احتمالاتی درباره دلایل نزدیک شدن حیوانات به زیستگاه انسان گفت: افزایش جمعیت حیات وحش، کاهش مواد غذایی و بین رفتن زیستگاه حیات وحش می‌تواند از جمله این احتمالات باشد، با این حال به نظر می‌رسد که لازم است که سازمان حفاظت محیط زیست پژوهشی در این خصوص انجام دهد.
به حیات وحش کارتونی نگاه نکنید
سالاری در پایان با بیان اینکه شهر و روستا‌ها اغلب در ارتفاعات پایین‌دست و در دره‌ها واقع شده‌اند، گفت: حیات وحش در فصل سرما از ارتفاع پایین می‌آید و به همین سبب احتمال برخورد انسان با حیوان افزایش می‌یابد و در این شرایط معقول‌ترین راه حل اجتناب انسان از برخورد با حیات وحش است. نباید به برخورد با حیات وحش کارتونی نگاه کرد. حیوانات حیات وحش، حیوان‌ِ خانگی نیستند و به‌قطع برای انسان مخاطرات جانی و جدی ایجاد خواهند کرد، به همین دلیل به محض مواجهه با آنها باید با شماره ۱۵۴۰ سازمان حفاظت محیط زیست تماس گرفت.
