زمان بسیار کمی برای رسیدگی به برنامه هسته ای ایران باقی مانده است. ایران زیرساختهای هستهای زیرزمینی خود را به قدری عمیق قرار داده است که حتی بمبهای سنگر شکن آمریکایی نیز در نهایت قادر به نفوذ به آن نخواهد بود. به گفته این دیپلمات، " برخی از این تاسیسات آنقدر عمیق اند که تسلیحات متعارف قادر به انجام این کار نیستند."
به گزارش تابناک به نقل از عصرایران، این جملات را "آریل کاهانا" نویسنده حوزه دیپلماسی روزنامه "اسرائیل هیوم" اسرائیل به نقل از یک دیپلمات غربی می نویسد و به نقل از او عملیات حمله به منظور نابودسازی پروژه هسته ای ایران را بسیار پیچیده دانسته که سابقه تاریخی ای برای آن وجود ندارد.
کاهانا در ادامه گزارش خود نوشت: در همین حال، آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که "اگر ایران تصمیم به تولید اورانیوم با درجه تسلیحاتی [غنیسازی 90 درصدی] به جای 60 درصد [حال حاضر] داشته باشد، میتواند به سرعت این کار را انجام دهد ... [و] ذخایر کافی برای تولید 4 تا 5 سلاح هستهای در حدود یک ماه ایجاد کند"، همانطور که موسسه علوم و امنیت بینالمللی بر اساس یافتههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی خلاصه میکند.
همانطور که می دانیم، زیرساخت های هسته ای ایران در سراسر این کشور پهناور پراکنده است. این بدان معناست که سناریوهای "بزن در رو" که شامل تعداد کمی هواپیما میشود، مانند آنچه که توسط نیروی هوایی اسرائیل در عراق در سال 1981 یا سوریه در سال 2007 اجرا شد، در مورد ایران کاملا بی ربط است و در برابر چندین سایت با فاصله های دور، که برخی از آنها زیرزمینی هستند، هواپیماهای بیشتری مورد نیاز است، احتمالا در امواج متعدد حملات.
چند تا؟ "زوهر پالتی" که چندین پست کلیدی امنیتی را بر عهده داشته است، در پادکستی ادعا کرد که ایالات متحده قادر است برنامه هسته ای ایران را در 8 ساعت خنثی کند، اما یک منبع آمریکایی که با او صحبت کردم معتقد است این برآورد خیلی خوشبینانه است. به گفته منبع، سوال این است که چقدر می خواهد به پروژه ایران آسیب وارد کند.
دوم، احتمالا قبل از 8 ساعت ضربه زدن به خود سیستم، عملیات آمادهسازی لازم است.
بنابراین، به گفته این منبع، آمریکایی ها برای حذف برنامه هسته ای ایران به 2 روز زمان نیاز دارند. در هر صورت، حتی اگر 8 ساعت برای آمریکاییها کافی باشد، نیروی هوایی اسرائیل، با محدودیت ها از جمله بمبهایی که در اختیار ندارد، به زمان بیشتری نیاز دارد.
علاوه بر این، حمله به ایران با سورتی پروازهای نیروی هوایی اسرائیل آغاز و پایان نمییابد، بلکه مستلزم آنچنان آمادگیهای منطقهای گسترده است که نمیتوان آنها را پنهان کرد. این بدان معنا نیست که اسرائیل نمی تواند هواپیماها را به تنهایی و غافلگیرانه بفرستد و بازگرداند، بلکه بدین معناست که مقامات اسرائیلی و آمریکایی در امکان پذیری چنین حمله ای تردید دارند.
اول، به این دلیل که اگر اسرائیل بخواهد غافلگیرانه حمله کند، سیستم تشخیص و هشدار آمریکا به سرعت فعالیت اسرائیل را کشف می کند. در واقع، اگر سنتکام را از قبل باخبر نکنیم، حتی ممکن است بین هواپیماهای ما و همتایان آمریکایی آنها اصطکاک وجود داشته باشد.
دوم، حتی اگر آمریکاییها در حمله واقعی شرکت نکنند، دریافت کمکهای دفاعی بیدرنگ از رئیسجمهور دونالد ترامپ برای اسرائیل بسیار سودمند خواهد بود.
گزارشهای رسانههای آمریکایی مدعی اند که در جریان عملیات پاییز گذشته اسرائیل در ایران، نیروهای آمریکایی آماده بودند تا اگر خلبانان ما سرنگون شوند، خلبانان ما را نجات دهند. علاوه بر این، ایران میتواند در زمان واقعی با شلیک موشک به اسرائیل، پایگاههای آمریکایی در منطقه یا متحدان ایالات متحده پاسخ دهد. و البته، ایران ممکن است بعدا پاسخ دهد، و در واقع تهدید کرده است که اگر بدترین اتفاق از منظر آن رخ دهد، یعنی نابودی پروژه هستهایاش، این کار را خواهد کرد.
یک کشتی چینی
اگرچه اسرائیل به طور قابل توجهی به آرایه موشکی ایران آسیب زد، اما هنوز تعداد زیادی موشک در اختیار ایران باقی مانده است. آنها هم به کار خود استراحت نمیدهند و طبق گزارش رسانههای بینالمللی، اخیرا یک کشتی چینی حامل سوخت مورد استفاده برای موشکهای کروز در ایران پهلو گرفته است. علاوه بر این، حوثیها در یمن و شبهنظامیان در عراق و حزبالله در لبنان کاملا درگیر هستند. بله، سازمان آنها ضربه سختی خورده است، اما همچنان قابلیت های متعددی را حفظ کرده است.
یا آذربایجان، متحد اسرائیل و دشمن سرسخت ایران را در نظر بگیرید. باکو در صورت اقدام اسرائیل علیه ایران، در تیررس تهران قرار خواهد گرفت. لازم به یادآوری است که حتی بین ایران و پاکستان نیز دور تبادل آتش و بمباران رخ داده است که به طور غیرمستقیم به رقابت با اسرائیل مربوط می شود.
به عبارت دیگر، اقدام در ایران می تواند مناطقی بسیار گسترده تر از جنگ موشکی بین اورشلیم و تهران را شعله ور کند. برای به حداقل رساندن خسارات ناشی از چنین تحولی، به استقرار دفاعی منطقهای نیاز است، گستردهتر از آنچه که در آن ائتلاف بینالمللی برای خنثی کردن حملات قبلی ایران به اسرائیل آماده شده بود. در آن دو مورد، فقط اسرائیل بمباران شد و دفاع ائتلافی تا حد زیادی اثربخشی حملات ایران را به حداقل رساند.
این بار، حتی اگر اسرائیل به تنهایی حمله کند، ایران تهدید کرده که در سراسر منطقه تلافی کند. بنابراین، به یک سازمان دفاعی منطقهای نیاز است که البته توسط ایالات متحده رهبری میشود. آماده سازی چنین سازمانی، هفته ها طول می کشد و ایجاد چنین آرایشی دفاعی قابل پنهان کردن نیست. بنابراین در هر صورت و هر سناریویی هماهنگی قبلی با آمریکایی ها ضروری به نظر می رسد.
اسرائیل مایل است شراکت آمریکا را در حمله ببیند، نه فقط در دفاع. اما سوال اینجاست که پرزیدنت ترامپ چقدر علاقه مند است. باراک اوباما و جو بایدن، روسای جمهوری سابق آمریکا به دلیل ترس از جنگ منطقه ای، نمی خواستند اسرائیل ایران را بمباران کند. ترامپ کمتر از آن دو ریسک گریز است، اما مشتاق جنگ نیز نیست.
یک ماه پیش در افتتاحیه دیدارش با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر در کاخ سفید، از ترامپ پرسیدم: "اکنون که ایران در ضعیف ترین حالت خود قرار دارد، آیا زمان آن نرسیده است که علیه برنامه هسته ای آن اقدام نظامی انجام دهد؟"
ترامپ با فرضیه سوال مخالفت کره و گفت: شما می گویید ایران ضعیف است، اما چنین نیست و ایران بسیار قوی است. بایدن با انتقال میلیاردها دلار آنها را تقویت کرد.
در واقع، در این مرحله، ترامپ دوباره تلاش میکند تا از طریق تحریمهای اقتصادی علیه ایران و مقامات آن "فشار حداکثری" را اعمال کند. ظاهرا در حال حاضر اقدام نظامی در دستور کار او نیست. در عین حال، او از روسیه میخواهد که میان او و ایران برای دستیابی به یک توافق هستهای جدید میانجیگری کند. بنابراین در حال حاضر، تمرکز او دیپلماتیک است، نه نظامی.
مسئله این است که هیچ احتمالی وجود ندارد که تحریم ها یا تجدید توافق باعث شود ایران برنامه هسته ای خود را متوقف کند. اگر آنها امتیازات بایدن را رد کنند، مطمئنا شکاف یبین خواست های آنها و انتظارات ما با خواسته های سخت تر ترامپ پر نخواهد شد.
در مورد تحریم ها، تاریخ می آموزد که به ندرت باعث شده اند تا کشورها از آنچه به عنوان خدمت به امنیت ملی خود می دیدند، عقب نشینی کنند. ایران 40 سال است که تحت تحریم های اقتصادی و غیره قرار دارد. این واقعا تاثیری بر آن نداشته است. دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم اکنون و در حالی که در آستانه تولید یک بمب است، چیزی تغییر خواهد کرد.
این امکان وجود دارد که ترامپ قبل از روی آوردن به گزینه نظامی - یا اجازه دادن به اسرائیل برای انجام این کار - بخواهد ابزارهای دیپلماتیک را تمام کند. توقف جنگ ها در سراسر جهان یکی از وعده های انتخاباتی او بود. به عبارت دیگر، او چند ماه به تحریم ها و مذاکرات فرصت می دهد. وقتی اینها شکست بخورند، او تصمیم می گیرد.
لحظه حقیقت این پاییز
این ارزیابی "دن شاپیرو" است که در دوران دولت بایدن در پنتاگون سمتی بلندپایه داشت و پیشتر سفیر آمریکا در اسرائیل بود. به گفته شاپیرو، خود آمادگی ها (برای اقدام نظامی) به ایران نشان می دهد که ما جدی هستیم. باید یک تهدید نظامی معتبر روی میز باشد. لحظه ی حقیقت (چه عمل کنیم چه نکنیم) پاییز امسال فرا خواهد رسید. شاپیرو این اظهارات را در کنفرانس موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS) در تل آویو بیان کرد.
وی افزود: ایران در نتیجه آسیب شدید به سامانه پدافند هوایی این کشور در پاییز گذشته توسط اسرائیل در ضعیف ترین موقعیت خود قرار دارد. در ارزیابی وی، ایالات متحده به طور قابل توجهی توانایی های بهتری نسبت به اسرائیل دارد، اما اسرائیل می تواند آسیب قابل توجهی به زیرساخت های هسته ای ایران وارد کند. در هر صورت، همانطور که در حمله اسرائیل به ایران در ماه اکتبر اتفاق افتاد، تل آویو به کمک ایالات متحده نیاز خواهد داشت.
در میان متخصصان، نظرات در مورد اینکه آسمان ایران تا چه میزان بی دفاع و امن است، یا ایران تواناییهای دفاعی قابل توجهی را حفظ میکند، متفاوت است. در اینجا نیز باید فرض کنیم که ایران وقت تلف نمیکند و از هر روز برای نصب رادارهای جدید و باتریهای موشک ضدهوایی، استفاده میکند.
پس نتیجه عملی همه این بحث ها چه خواهد بود؟ مقامات بسیار ارشد در اسرائیل بارها و بارها در هر فرصتی می گویند که "چشم خود را از توپ بر نمی دارند"، به این معنی که از فرصت ها، خطرات و فوریت ها آگاه هستند.
سناتور "لیندسی گراهام" روز سهشنبه در پاسخ به گزارشهایی مبنی بر میانجیگری روسیه در توافق هستهای بین ایران و ایالات متحده گفت: "احتمال وجود توافق هستهای صفر است. آیت الله ها می خواهند اسرائیل را نابود کنند. پرزیدنت ترامپ باید ابزارهایی را برای نابودی برنامه هسته ای ایران به اسرائیل بدهد."
روز قبل، نتانیاهو در کنست اعلام کرد که "چیزهایی وجود دارد که بهتر است ناگفته بماند، بهتر است بی سر و صدا انجام شود."
البته حق با اوست، به شرطی که این بار بالاخره کارشان تمام شود.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.