روز سهشنبه فاش شد، جورج بوش، رئيسجمهور آمریکا، اجازه داده است «ویلیام برنز»، معاون وزارت خارجه آمریکا که از نظر رتبه، نفر سوم این وزارتخانه توصیف ميشود، در نشست ژنو شرکت کند.
به گزارش «بي.بي.سي»، نشست ژنو ابتدا قرار بود با حضور خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مقامهایی از چین، روسیه، انگليس، فرانسه و آلمان برای شنیدن واکنش ایران به پیشنهاد قدرتها در ماه گذشته برای تعلیق غنی سازی اورانیوم در ازای اعطای یک رشته امتیازات صورت گیرد.
نماینده ایران در این نشست، سعید جلیلی، مسئول مذاکرات اتمی، ایران است.
تصمیم آمریکا برای حضور در ژنو، از این جهت با اهمیت توصیف شده است که آمریکا تاکنون اصرار داشت حاضر نیست تا زمانی که ایران دست از غنیسازی بردارد، حتی در گفتوگوهاي مقدماتی با مقامهای ایرانی دیدار داشته باشد.
روزنامه «واشنگتن پست» این تصمیم دولت بوش را «عزیمتی چشمگیر از سیاستی قدیمی» توصیف کرد و خبرگزاری «آسوشیتدپرس» نیز در تحلیلی آن را «گسستی از سیاست گذشته» خواند.
«نیویورکتایمز» هم نوشت که این مهمترین تماس دیپلماتیک آمریکا با ایران از زمان انقلاب اسلامی خواهد بود.
مقامهای آمریکایی در واکنش به این تحلیلها، تصمیم تازه را تنها یک «تغییر تاکتیکی» عنوان کردهاند که هدف آن، رساندن این پیام به تهران و دیگران است که واشنگتن در تلاش برای یافتن راهحلی دیپلماتیک برای بنبست فعلی جدی است.
«شان مکورمک»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت: این تصمیم علامتی پررنگ به جهان و علامتی پررنگ برای دولت ایران است که ایالات متحده به دیپلماسی متعهد است.
به تازگي تنشها میان ایران و غرب افزایش یافته است؛ به ويژهپس از آزمایش موشکی این کشور که باعث جهش شدید قیمت نفت شد و این واکنش آمریکا را به دنبال داشت که واشنگتن از متحدانش علیه هرگونه حملهای دفاع خواهد کرد.
«دانا پرینو»، سخنگوی کاخ سفید در مورد تصمیم اعزام برنز به ژنو گفت: چیزی تغییر نکرده است. اگر آنها این پیشنهاد را نپذیرند، اولا مذاکرهای در کار نخواهد بود و دوما تحریمهای بیشتر تحمیل خواهد شد.
ایران اعلام كرده است، برنامه اتمیاش برای تولید برق است و درخواست شورای امنیت سازمان ملل برای دست برداشتن از غنیسازی اورانیوم را رد کرده است.
آمریکا روز چهارشنبه همچنان بر شرط تعلیق برای آغاز مذاکرات رسمی با ایران تأکید کرد.
پرینو گفت: این حضور آمریکا تنها یک بار اتفاق ميافتد. ما آنجا خواهیم بود تا حرفها را بشنویم. ما نمیرویم که مذاکره کنیم.
چندین منبع دیپلماتیک به خبرگزاریها گفتهاند که قدرتهای عمده جهان، از چندی پيش واشنگتن را تحت فشار قرار داده بودند تا به گفتوگوها با ایران ملحق شود به این امید که گرهگشا باشد.
در پی اعلام تصمیم آمریکا، یک مقام اروپایی در گفتوگو با «واشنگتن پست» آن را «نشانهای جالب و مهم از سوی آمریکا» توصیف کرد. سفیر انگليس در سازمان ملل نیز آن را علامت جدی بودن تلاشها برای حل مسئله دانست.
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، یک مقام آمریکایی نیز گفت، بخشی از منطق اعزام ویلیام برنز به نشست ژنو، بهرهبرداری از آن چیزی است که آمریکا آن را تفرقه در دستگاه حاکم ایران بر سر بسته پیشنهادی ميبیند.
نامه قدرتها به ایران که همراه بسته پیشنهادی به این کشور ارسال شده بود را کاندولیزا رایس، وزیر خارجه آمریکا امضا کرد. در مقابل، منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران در پاسخ خود به این بسته، از جمله رایس را در کنار سایر وزرای خارجه گروه «1+5» خطاب قرار داد.
«کلیفور کوپچان»، از گروه «یوروژیا» که یک گروه مشاوره سیاسی در واشنگتن است، به «نیویورک تایمز» گفت: تکذیبیهها به کنار، این شرط که ایران باید غنیسازی را معلق کند تا آمریکا درباره برنامه اتمی با آن کشور وارد گفتوگو شود با هر معیاری که بسنجید کنار گذاشته شده است.
ایران ميگوید، حاضر است بدون پیششرط در این زمینه حتی با آمریکا مذاکره کند.
کوپچان گفت، این بالاترین سطح تماس میان دو کشور از زمان انقلاب اسلامی است.
گفتني است، سفرای ایران و عراق چندین بار برای بحث درباره امنیت عراق در بغداد دیدار کردهاند. خانم رایس و آقای متکی نیز سال گذشته هر دو به طور همزمان در یک کنفرانس منطقهای در مصر در یک اتاق حضور داشتند اما با یکدیگر ملاقات نکردند.