برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید با حضور نمایندگانی از کشورهای جهان برگزار شد. در این میان، در شرایطی که بیشتر همسایگان ایران در بالاترین سطح در این مراسم شرکت کردند، ترکیه به فرستادن وزیر خارجه خود بسنده کرد. این موضوع پرسشهایی را در میان مطبوعات این کشور برانگیخته است.
به گزارش «تابناک»، در دو روز اخیر، روزنامهها و رسانههای ترکیه و جمهوری آذربایجان به موضوع حضور نیافتن رئیسجمهور یا نخستوزیر ترکیه در مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایران پرداخته و این گمانه را مطرح کردهاند که روابط دو کشور به ویژه بر سر موضوع سوریه تیرهتر از همیشه شده باشد.
خبرگزاری «ترند» از جمله رسانههایی است که به این موضوع پرداخته و مینویسد، احمد داوداوغلو در شرایطی به عنوان نماینده ترکیه در مراسم تحلیف روحانی شرکت کرد که ده رئیس جمهور، دو نخست وزیر و شش رئیس مجلس در این مراسم شرکت داشتند.
داوداوغلو خود در مصاحبه با روزنامه «رادیکال» ترکیه مدعی شده، حضور وی به عنوان نماینده کشورش در مراسم تحلیف روحانی، دارای هیچ معنای خاصی نبوده و از آنجا که پیش از این، نمونهای از برگزاری چنین مراسمی با حضور مهمانان خارجی در ایران وجود نداشته، نمیتوان بنا بر آن درباره سطح روابط دو کشور قضاوت کرد.
با این حال «ترند» اشاره میکند که حضور ترکیه به عنوان همسایه ایران، از اهمیت بالایی برای روابط دو کشور برخوردار است.
این خبرگزاری میافزاید، حضور داوداوغلو به عنوان نماینده عبدالله گل، از دید بسیاری نوعی موضعگیری از سوی ترکیه در مقابل رئیسجمهور جدید ایران در نظر گرفته شد، زیرا در میان دیگر میهمانان، افرادی در سطح رئیس جمهور و نخست وزیر بودند.
این گمانه از آنجا بیش از پیش تقویت میشود که بر پایه اعلام دفتر ریاست جمهوری ترکیه، عبدالله گل در روز یکشنبه، هیچ برنامه رسمی دیگری نداشته که بتوان آن را عذری برای سفر نکردنش به ایران در نظر گرفت؛ البته اردوغان، نخست وزیر این کشور، در آن روز سرگرم افتتاح پروژهای در «مرمره» بوده است.
«عارف کیسکین»، تحلیلگر مسائل خاورمیانه در این زمینه بر این باور است که حضور ترکیه در سطح وزیر خارجه، بیانگر در پیش گرفتن «رویکردی احتیاطی» از سوی این کشور در قبال رئیس جمهور جدید ایران است.
این تحلیلگر در مصاحبه با «تودی زمان» میافزاید: «حضور وزیر خارجه در مراسم تحلیف، نشانهای از تیره شدن روابط ترکیه با ایران بر سر موضوع سوریه است. ترکیه و ایران در موضوعات عراق و سوریه مواضع متفاوتی دارند و ترکیه، حمایت ایران را مهمترین دلیلی میداند که به واسطه آن، بشار اسد توانسته همچنان در جایگاه ریاست جمهوری بماند».
کیسکین درباره مراسم تحلیف روحانی و حضور میهمانان خارجی در این مراسم میگوید: این موضوع نشانه بهبود روابط خارجی ایران و بیانگر آن است که ایران در عرصه جهانی منزوی نیست. با این حال، به باور وی، ترکیه با این شیوه حضور خود، انتظارات ایران را از این همسایه خود برآورده نکرد.
برخی مقامات دیگر ترکیه، مدعی شدهاند که عبدالله گل به دلیل مشکلات جسمانی و به واسطه این که در میانه ماه ژوئیه عمل جراحی گوش انجام داده، نمیتوانسته سوار هواپیما شود و به ایران سفر کند. این در حالی است که وی روز شنبه با پرواز از آنکارا به استانبول رفته بود تا در مراسم شورای عالی نظامی این کشور شرکت کند.
به هر حال، در شرایطی که برخی از مقامات کنونی و سابق ترکیه در مصاحبههایی با «تودی زمان» گفتهاند، حضور نیافتن رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه نباید موجب شکلگیری برداشت منفی در ایران شود، گویا در عمل، بهانه خاصی برای حضور نیافتن ترکیه در سطحی بالاتر نبوده است.