خاویر سولانا، رئیس سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقاله ای در روزنامه «ال پاییس» اسپانیا نوشت: پیشرفت داعش در عراق، 10 سال بعداز جنگ در این کشور نشان می دهد این منطقه همچنان به ثبات نرسیده است ونتیجه آن چیزی جز فراتر رفتن بحران داعش از مرزهای منطقه نخواهد بود.
به گزارش ایرنا، سولانا در ادامه مقاله خود با بیان اینکه خاورمیانه یکی از اصلی ترین منشا ژئوپولیتیکی تنش در جهان است، افزود: منطقه فعالیت داعش فراملی است و میهن مورد نظر آنها (یک مرکز خلافت با قوانین شریعت مورد نظرشان) سرزمین وسیعی در کشورهایی نظیر سوریه و عراق را در بر می گیرد.
رئیس سابق سیاست خارجی اروپا به چگونگی شکل گیری داعش اشاره کرد و گفت: داعش، سازمان جهادگرای سنی با ریشه در گروه القاعده عراق است که از خاکستر حمله آمریکا به عراق متولد شده و نام کنونی خود را در سال 2012 ثبت کرده است. داعش در فوریه سال 2014 میلادی از سوی القاعده اخراج شد و اکنون زمین حاصلخیز برای گسترش خود را در جنگ داخلی سوریه و نابسامانی ها در عراقی پیدا کرد.
سولانا ادامه داد: عراق از چندین سال قبل دچار مشکلات زیادی است؛ چیزی که اکنون در عراق رخ داده، نتیجه سرایت پیامدهای جنگ در همسایه اش سوریه است که درد و رنج اقدامات داعش را تجربه کرده است. این سناریو، پیامدهایی فراتر از مرزهای عراق خواهد داشت زیرا رقابت بین داعش با القاعده برای سلطه جهادگرایی، موجب خواهد شد که هر دوی آنها تلاش کنند که افراط گرایی ضدغربی خود را برای جذب افراطی ترین افراد (در سراسر جهان) نشان دهند.
رئیس سابق سیاست خارجی اروپا یادآورشد: جنگ داخلی سوریه که ریشه گسترش داعش و نوک نیزه جنگ پنهان در منطقه است، به پارامترهای جدید گفت وگو نیاز دارد تا مانع از درام داخل کشور و وضعیت وحشتناک پناهندگان در کشورهای همجوار شود.
سولانا خاطرنشان کرد: آمریکا که در فاز جدیدی از سیاست خارجه خود قرار دارد، تمایل کمتری به استفاده از دیپلماسی فشار یکجانبه دارد و درک بازیگران منطقه ای نسبت به رفتار این کشور تغییر کرده است.
وی توضیح داد: آمریکا اعتماد متحدان سنتی خود نظیر عربستان سعودی را به دو دلیل اساسی از دست داده است؛ دلیل نخست آن نداشتن دخالت مستقیم تر در سوریه است که پس از بحران سلاح های شیمیایی تشدید یافت. دومین دلیل این است که عربستان، نسبت به گفت وگوها با ایران بدبین است و از عادی سازی روابط با کشوری که رقیب منطقه ای خود می داند، می ترسد.
رییس سابق سیاست خارجی اروپا با تاکید بر اینکه واشنگتن دیگر توانایی رهبریت انفرادی روند صلح بین اسراییل و فلسطین را ندارد، دلیل این مساله را ˈراکد ماندن گفت وگوها به رغم تلاش های گسترده جان کری وزیر امور خارجه آمریکاˈ عنوان کرد.
وی افزود: این مساله سبب شده آمریکا نیاز به درگیر کردن طیف گسترده تری از بازیگران برای ایجاد ثبات در منطقه داشته باشد.
سولانا ادامه داد: ˈشلومو بن آمیˈ وزیر سابق خارجه اسراییل به تازگی به موردی اشاره کرد که آن را الگوی جدید صلح برای گفت وگوها بین اسراییل و فلسطین نامید. این امر شامل فضاهای بزرگتر گفت وگو و مشارکت بیشتر بازیگران نظیر اتحادیه اروپا و روسیه افزون بر دیگر کشورهای عربی تاثیرگذار است.
سولانا تاکید کرد که این الگو باید به گفت وگوهای ژنو درمورد جنگ داخلی سوریه نیز گسترش یابد؛ جایی که می شود فضای گفت وگوی گسترده ای که شامل ایران، عربستان سعودی، ترکیه یا مصر باشد را ایجاد کرد.
وی ادامه داد: فضای گفت وگو به نحوی میان بازیگرانی گسترش یابد که از سوی طرفین مورد قبول باشند تا همه روند مذاکرات، عامل ثبات منطقه ای شود زیرا در غیر این صورت هرگونه تنشی که در آینده در خاورمیانه صورت گیرد، می تواند به طور بالقوه به سایر مناطق نیز گسترش یابد.
به اعتقاد این سیاستمدار، اگر یک عنصر متعادل منطقه ای به این گفت وگوها وارد نشود، هرگونه تنش، حتی کوچک نیز می تواند ثبات خاورمیانه را مختل کند.
سولانا تاکید کرد: در مورد سوریه، بارزترین پیامد حل تنش ها، می تواند آغاز سابقه همکاری بین قدرت های منطقه ای بویژه ایران و عربستان سعودی باشد.
رئیس سابق سیاست خارجی اروپا در ادامه افزود: بی ثباتی در عراق و منطقه، از یک سو به دلیل نزدیکی جغرافیایی و از سوی دیگر به دلیل وابستگی انرژی کشورهایی نظیر چین یا هند، اتحادیه اروپا را تهدید می کند.
وی افزود: وابستگی های متقابل، همه ما را به همسایه تبدیل می کند و در برابر مشکلات جهانی ، لازم است که راه حل های مشترک پیدا کنیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ˈاتحادیه اروپا که چشمان خود را به اوکراین و سیاست خارجی جدید روسیه دوخته؛ چین درگیر اختلافات ارضی در دریای چین جنوبی است و آمریکا که سفر خود به سوی اقیانوس آرام را آغاز کرده است، نباید فراموش کنند بی ثباتی خاورمیانه باعث ایجاد تهدیدهای جدی برای امنیت جهانی می شودˈ.
