توماس گاس، معاون دبیرکل سازمان ملل در مراسم گشایش کنفرانس گسترش و تقویت دسترسی به اینترنت گفت: «باید دانش را در سراسر جهان گسترش دهیم تا همگان بتوانند به دنیای مجازی وارد شوند و از منافع اینترنت بهرهمند شوند.»
به گزارش دویچه وله، هدف کنفرانس چهار روزه «میدان گسترش اینترنت» این است که به نمایندگان دولتها و نهادهای مدنی کمک کند تا منافع و مزایای اینترنت را به گروههای هرچه بیشتری از مردم برسانند. در کنار نمایندگان دولتها عده زیادی از کنشگران و نمایندگان اقتصادی در کنفرانس شرکت دارند.
با توجه به محدودیتهایی که برای دسترسی به اینترنت در ترکیه وجود دارد، انتخاب استانبول به عنوان محل این کنفرانس با مخالفتهایی همراه بوده است.
رجب طیب اردوغان، نخستوزیر پیشین که از همین ماه در مقام ریاست جمهوری قرار گرفته، دشمنی آشکاری با اینترنت نشان داده است. او چندین بار مخالفت خود را با شبکههای اجتماعی مانند توییتر آشکارا بیان داشته است.
در جریان جنبش اعتراضی بزرگی که در تابستان گذشته در رابطه با «پارک گزی» در کشور روی داد، دولت او با فعالان اینترنت با شدت عمل برخورد کرد و شبکههای اجتماعی یوتیوب و توییتر را ممنوع ساخت تا اینکه دادگستری ترکیه این ممنوعیت را غیرقانونی دانست و آن را لغو کرد.
آندرو گاردنر، نماینده «سازمان عفو بینالملل» در این کنفرانس به خبرگزاری فرانسه گفت اگر ترکیه قصد دارد از کشورهای حامی اینترنت باشد باید هرچه زودتر رفتار خود را تغییر دهد.
وی از برخورد قضایی با ۲۹ نفر که همین روزها به خاطر فعالیت اینترنتی در ازمیر در برابر دادگاه قرار گرفتهاند، انتقاد کرد. این افراد متهم هستند که در جریان اعتراضات ضددولتی در تابستان گذشته، مقررات را نقض کردهاند.
آندرو گاردنر در عین حال یادآوری کرد که وضعیت اینترنت در ترکیه به مراتب از وضعیت کشورهایی مانند چین و ایران بهتر است.
نلی کروس، کمیسر اتحادیه اروپا در امور اینترنت در سخنرانی خود در کنفرانس گفت: «مردم ترکیه باید از آزادی و رفاهی که مستحق آن هستند، برخوردار شوند».
خانم کروس افزود: «بیش از پیش روشن شده است که اینترنت راه را بر سانسور و اختناق دشوار میکند. به یاری اینترنت است که برای دولتهای دیکتاتوری کار کنترل عقاید و تبادل افکار روزبهروز دشوارتر میشود».
سازمان دیدهبان حقوق بشر نیز سیاست دولت ترکیه را در قبال دنیای سایبری محکوم کرد. این سازمان انتقاد کرد که دولت ترکیه دهها هزار سایت یا تارنمای اینترنتی را طبق قانونی که در سال ۲۰۰۷ به تصویب رسید، منع کرده است.
در ماه آوریل گذشته نیز قانون دیگری به تصویب رسید که حق نظارت دستگاه امنیتی ترکیه را باز هم بیشتر میکند و به آن اجازه میدهد که اطلاعات خصوصی شهروندان را گردآوری و ذخیره کند.
گروهی با توجه به محدودیتهای جاری در ترکیه، انتخاب استانبول به عنوان محل برگزاری کنفرانس را اقدامی درست دانستند زیرا به نظر آنها برگزاری چنین برنامههایی میتواند موقعیت اینترنت و طرفداران آن را در کشور تقویت کند.
کاترین نوولی، نماینده وزارت خارجه ایالات متحده گفت مناسبتهایی مانند این کنفرانس باعث شنیدن صدای کسانی میشود که حرفی متفاوت دارند که باید در جامعه شنیده شود.
برخی از شرکتکنندگان در کنفرانس با آزادی کامل در اینترنت مخالفت نشان دادند و بر ضرورت مراقبت بر آن تاکید کردند. از جمله رشید اسمایلوف، معاون وزیر ارتباطات روسیه اظهار داشت که «باید میان احترام به حقوق بشر و رعایت امنیت در اینترنت» تعادلی برقرار شود.
جای یادآوری است که روسیه نیز در مواردی در جهت محدود ساختن فضای مجازی گام برداشته است. کنفرانس «میدان گسترش اینترنت» اجلاسی سالانه است که میکوشد با همکاری دولتها، نهادهای اقتصادی و اجتماعی دسترسی به اینترنت را برای عده هرچه وسیعتری از مردم امکانپذیر سازد.