ایران و ترکیه هم اکنون مخالفان اصلی برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان هستند. به طوری که روز گذشته، شورای عالی امنیت ملی ترکیه تهدید کرد که اقدام نظامی علیه اقلیم کردستان در صورت برگزاری همه پرسی محتمل است.
به گزارش «تابناک»؛ در همین زمینه، روزنامه عربستانی «الشرق الاوسط» در مطلبی کنش های رفتاری ایران و ترکیه و تلاش این دو کشور برای متقاعد کردن بارزانی جهت لغو همه پرسی را بررسی کرده است.
در این مطلب آمده است: شورای امنیت ملی ترکیه به بارزانی در مورد برگزاری رفراندوم هشدار داده است. بارزانی نیز گفته، کردستان همان طور که در ۲۵ سال گذشته نشان داد، برای همسایگانش تهدید محسوب نمی شود؛ اما پیشمرگه اجازه تعدی هیچ کسی به اقلیم را نمی دهد.
او اعلام کرده که حاضر است هرگونه هزینه ای را برای محافظت از اقلیم و خواست هایش بدهد. بارزانی از همه مردم کرد خواسته است تا روز دوشنبه در همه پرسی شرکت کرده و آینده خود را انتخاب کنند و گفت که راه پیش رو سخت است اما ارزشش را دارد.
سازمان ملل از بارزانی خواسته همه پرسی را به دلیل تأثیر منفی که ممکن است بر مبارزه با داعش و شروع درگیری های جدید در عراق داشته باشد، به تعویق اندازد؛ اما بارزانی اعلام کرده برگزاری همه پرسی اراده ها برای مبارزه با داعش را تضعیف نخواهد کرد و مانند قبل ادامه خواهد یافت.
سایر قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای نیز مخالفت جدی خود را با برگزاری همه پرسی روز دوشنبه اعلام کرده اند. در این میان، رویکرد ترکیه و ایران بسیار جدی تر و ملموس تر بوده است.
بارزانی در همین رابطه خطاب به ترکیه و ایران گفت: ما را در ۱۰۰ سال گذشته مجازات کرده اید. آیا تاکنون خسته نشده اید؟
او توضیح داد: به رغم فشار جهانی، برای به تعویق انداختن همه پرسی دیر شده است و افزود که همه پرسی را مطابق با خواست پایتخت های خارجی به تعویق نمی اندازد.
با این حال، به گفته مقامات آگاه، مذاکرات هم اکنون در حال انجام است تا بارزانی را برای به تعویق انداختن رفراندوم متقاعد کنند.
یک مقام مسئول که خواست نامش فاش نشود، در همین زمینه گفته است؛ «هنوز هیچ چیز قطعی نیست. گفت وگوها ادامه دارد تا تضمین های جدی به بارزانی ارائه دهند که او را متقاعد کند تا ذهنیت خود در مورد همه پرسی را تغییر دهد».
ایران نیز به صورت جدی در حال مذاکره با بارزانی است، به گونه ای که خبرگزاری فرانسه به نقل از یکی از مقامات بلندپایه گفت، سرلشکر قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، به کردستان رفته و با چندین مقام کرد دیدار کرده است. این منبع گفت: سلیمانی در سلیمانیه بوده و قرار است در ادامه به اربیل سفر کند.
وی گفت: این آخرین سفر سردار سلیمانی به اقلیم کردستان قبل از برگزاری همه پرسی است. سلیمانی به مقامات کرد هشدار داده است که ایران به طور جدی به برگزاری همه پرسی مخالف است و با آن مقابله خواهد کرد.
این مقام آگاه در ادامه مدعی شد، قاسم سلیمانی طی دیدارهای اخیر خود با مقامات کرد گفته است که ایران به دولت عراق فشار وارد می کند تا خواسته های اقلیم کردستان را پذیرفته و مسائل مربوط به بودجه، حقوق پیشمرگه ها و مناطق مورد اختلاف را حل کند.
لازم به ذکر است، در سال 2014، بغداد به دلیل اختلافات در مورد صادرات نفت، تصمیم به تعلیق پرداخت ها به دولت محلی کردستان گرفت که معادل 17 درصد از بودجه ملی عراق( با ارزش 12 میلیارد دلار) بوده است.
بارزانی تاکنون تمامی پیشنهادها را پاسخ منفی مواجه کرده است. او حتی ابتکار عمل فواد معصوم رئیس جمهور عراق برای مذاکره را رد کرد.
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه فواد معصوم پیشنهاد مذاکرات با حمایت سازمان ملل را داده بود که مورد پذیرش بارزانی قرار نگرفت.
از سوی دیگر، یکی از مقامات نیروهای حشدالشعبی در استان صلاح الدین گفته است که اجازه برگزاری همه پرسی را به اقلیم نخواهد داد و با آن مقابله خواهند کرد. وی گفت: در حالی که رهبران سیاسی در حال آرام کردن جو متشنج موجود هستند، ما آماده مبارزه تا سرحد مرگ برای حفظ تمامیت ارضی عراق هستیم.
همان طور که گفته شد، ترکیه نیز مواضع محکمی علیه همه پرسی اتخاذ و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور نیز پس از بازگشت از سازمان ملل، جلسه شورای امنیت ملی ترکیه را برای بررسی همه پرسی برگزار کرد. در بیانیه شورای عالی امنیت ملی ترکیه آمده است: به رغم همه هشدارها، اگر رفراندوم تجزیه کردستان برگزار شود، ترکیه از حقوق خود که در توافقنامه های بین المللی آمده، استفاده کرده و از این حقوق محافظت خواهد کرد.
در این بیانیه کتبی آمده است: از اقلیم کردستان عراق دعوت می کنیم تا زمان باقی مانده از این رفراندوم منصرف شوند. در این صورت ترکیه آماده است، هر کاری از دستش برمی آید برای حل و فصل مسائل میان اقلیم کردستان عراق و حکومت مرکزی از راه های مذاکره و قانون اساسی را انجام دهد؛ اما به رغم تمام هشدارها، اگر این رفراندوم برگزار شود، ترکیه از حقوق خود ـ که در توافقنامه های بین المللی آمده ـ استفاده و از این حقوق محافظت خواهد کرد.
ییلدیریم نخست وزیر ترکیه نیز گفت، همه پرسی موضوع امنیت ملی ترکیه است و آنکارا هرگز تغییر وضعیت در عراق یا سوریه را قبول نخواهد کرد.