نخستین پوست خربزه زیر پای مدیر تازه سینمای ایران در جشنواره فجر

سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر در فاصله دو ماه تا زمان برگزاری با ابهامات جدی مواجه است، به گونه‌ای که این نگرانی وجود دارد، این رویداد نخستین پوست خربزه زیر پای مدیر تازه سینمای ایران باشد و همان پروژه‌ای که درباره رئیس اسبق سازمان سینمایی رخ داد، مجدداً تکرار شود؛ موضوعی که تأمل بیشتر حسین انتظامی را در انتخاب مشاوران برای این رویداد حساس می‌طلبد.

به گزارش «تابناک»؛ جشنواره فیلم فجر در این دوره با ابهامات و اما و اگرهای فراوانی همراه شده است. درخواست اهالی رسانه و چهره خبره سینما برای بازگرداندن جشنواره به برج میلاد، به واسطه نامساعد بودنِ مکان سینماملت و اصرار برخی مدیران جشنواره برای برگزاری در سینمامات، باعث شده حتی محل میزبانی جشنواره نیز مشخص نباشد و وزیر ارشاد، امروز از ارزیابی گزینه‌ها خبر داده و سخن قطعی نگفته است. طبیعتاً در سایر جزئیات حیاتی نیز شرایط مشابهی حاکم است.

حسین انتظامی، سرپرست سازمان سینمایی در نخستین رویارویی با بخش سخت سینما، در جشنواره ملی فیلم فجر ـ که کمتر از دو ماه دیگر برگزار می‌شود ـ باید به ارزیابی شرایط بپردازد. او در این دوره، طبیعتاً باید به مشاورانی اعتماد کند که زمینه لازم را برای برگزاری کم‌حاشیه این جشنواره فراهم کنند و مهم‌ترین مسأله که به کم حاشیه بودنِ جشنواره منجر می‌شود، برگزیدنِ هیأت انتخاب و هیأت داوران متعادل است که آرایشان منطقی و کمترین مخالفت را در پی داشته باشد و این ترکیب برای مدیران جدید سینما، معمولاً دستپخت مشاوران است.

از قضا، یکی از عللی که سینمای ایران در دوره‌های اخیر با برخی چالش‌ها مواجه شد، حضور مشاورانی است که رؤسای سازمان سینمایی، هزینه تصمیماتشان را پرداختند. یکی از این مشاوران که گفته می‌شود به برخی کاندیداهای ریاست جمهوری دوره آینده نیز نزدیک شده و عدم حضورش در نشست با هیأت مدیره خانه سینما، اسباب خرسندی شماری از اعضای هیأت مدیره خانه سینما را در پی داشته است، نقش مخربی در این زمینه داشته و دور از انتظار نیست که در دوره تازه نیز فعال شود.

این مشاور عملاً در بسیاری جلسات، مستقیم به جای رؤسای پیشین سازمان سینمایی حضور داشته، درباره انتخاب، انتصاب و یا تغییر و ابقای مدیران کلیدی سینما تصمیم گیری کرده و در فرآیندهایی نظیر جشنواره فیلم فجر تأثیرگذار بوده است. برخی از حواشی که در ماه‌های پایانی دوره حجت‌الله ایوبی رخ داد، متأثر از این بود که ایوبی ـ خیلی دیر ـ به نقش مخرب تصمیم‌سازی‌هایِ این شخص و اطرافیانش پی برد. ایوبی پس از این اتفاق، این مشاور را عملاً از تصمیم گیری و تصمیم سازی کنار گذاشت و این شخص نیز به همراه گروهش که از دهه شصت در سینما حضور مداوم دارند، لابی کرد.

در نهایت همین شخص با استفاده از اهرم‌های بالادستی، بر انتخاب و ترکیب هیأت داوران جشنواره فجر تأثیر گذاشت و همین منجر به حضور شخصی شد که در هیأت داوران جنجال به پا کرد و مانع از اجماع سایر داوران برای اهدای جایزه به یک فیلم شد. جنجال‌ها از همین جا آغاز شد و ترکیبی که انتخاب رئیس وقت سازمان سینمایی نبود، به پای او نوشته شد و هزینه سنگینی برای او داشت. با توجه به شرایط انتظامی، دور از انتظار نیست که این اتفاق تکرار شود.

با توجه به آنکه ترکیب فیلم‌های انتخاب شده و فیلم‌هایی که بیرون می‌مانند، بسیار پراهمیت است و می‌تواند جشنواره را پیش از شروع به حاشیه ببرد، انتخاب یک هیأت داوران معتدل ـ که مصلحت سینمای ایران را در کنار کیفیت آثار در نظر بگیرند ـ امری ضروری است. همچنین انتخاب هیأت داورانی متناسب با هیأت انتخاب می‌تواند به انتخاب بهترین بپردازد، به گونه‌ای که دست‌کم منتقدان با آرای هیأت داوران هم‌نظر باشند و اتفاقاتی نظیر یکی از دوره‌های پیشین رخ ندهد که داوران جایزه را به اشتباه به شخص دیگری دادند!

جشنواره ملی فیلم فجر، نقطه‌ای است که می‌تواند باعث شود حسین انتظامی به جمع بندی برسد که در سینما تداوم حضور نداشته باشد و حاشیه‌های آن را رها کند و برود؛ اتفاقی که مطلوب گروهی است و قطعاً تلاش خود را برای تحقق آن در این رویداد خواهند داشت. برای این گروه، یک چهره ضعیف که توان «نه گفتن» را نداشته باشد و عقبه کافی برای تصمیم گیری مستقل درباره سینما نداشته نباشد، بهترین گزینه است و از این منظر، انتظامی چهره قابل قبولی نیست.