در ده ماهه سال جاری مقصد "کالا‌های ایرانی" بیشتر کدام کشور‌ها بوده است؟

به تازگی سازمان توسعه تجارت، گزارش عملکرد تجارت خارجی در ده ماهه سال جاری را منتشر نموده است. این گزارش نشان می دهد که میزان ارزش صادرات (با احتساب میعانات گازی) و واردات در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ترتیب 4.5 درصد و 19 درصد کاهش داشته است. همچنین میزان واردات کالا از اتحادیه اروپا در مقایسه با ده ماهه سال 96 به لحاظ ارزشی 20 درصد کاهش داشته است.

به گزارش تابناک اقتصادی، سازمان توسعه تجارت به تازگی گزارش عملکرد تجارت خارجی در ده ماهه سال جاری را منتشر نموده است. این گزارش نشان می دهد که ایران در ده ماهه سال جاری به میزان 94875 هزار تن کالا (با احتساب میعانات گازی) به ارزش 36350 میلیون دلار صادر نموده است. این اعداد بیانگر آن است که میزان صادرات ایران در مدت مذکور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی و ارزشی به ترتیب 4.5 درصد کاهش و 2 درصد افزایش داشته است. متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی 383 دلار بوده است که این رقم در مقایسه با ده ماهه سال گذشته رشد 7 درصدی را نشان می دهد.

همچنین ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی (صادرات بدون احتساب میعانات گازی) در ده ماهه سال جاری به 33297 میلیون دلار رسیده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 11 درصد رشد را نشان می دهد.

آمارها نشان می دهند که میزان واردات کشور طی ده ماهه 1397 نیز به 26006 هزار تن و به ارزش 35672 میلیون دلار رسیده است که نسبت به سال قبل 17 درصد از نظر وزن و 19 درصد از نظر ارزش کاهش داشته است. با ارقام واردات در ده ماهه نخست سال جاری می توان گفت متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی در مقایسه با سال گذشته با کاهشی 1.8 درصدی به 1372 دلار رسیده است.

با توجه به آمارهای اعلام شده صادرات و واردات در ده ماهه سال جاری، وضعیت تراز تجاری با احتساب میعانات گازی با رشدی 108 درصدی در مقایسه با سال گذشته به مثبت 678 میلیون دلار رسیده است.

این گزارش نشان می دهد که در ده ماهه سال جاری کالاهای ایرانی بیشتر به پنج کشور چین با ارزش 7524 میلیون دلار، عراق 7515 میلیون دلار، امارات متحده عربی 5313 میلیون دلار، افغانستان 2533 میلیون دلار و ترکیه 2026 میلیون دلار صادر شده اند. در مجموع سهم بازارهای این 5 کشور از کل صادرات ایران 69 درصد بوده است. نکته حائز اهمیت این است که عراق پس از پشت سر گذاشتن کشورهای دیگر اکنون به یک قدمی چین رسیده است و ممکن است این کشور در ماه های بعدی با پشت سر گذاشتن چین به اولین کشور واردکننده کالاهای ایرانی تبدیل شود. احتمال رخ دادن این موضوع با سفر اخیری که عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی به این کشور داشت و با مکانیزمی که جهت مبادلات در نظر گرفته شده است، بسیار زیاد خواهد بود.

بیشتر کالاهای وارد شده به کشور در ده ماهه سال جاری نیز از کشورهای چین با ارزش 8905 میلیون دلار، امارات متحده عربی 5456 میلیون دلار، ترکیه 2038 میلیون دلار، آلمان 2018 میلیون دلار و هند 1927 میلیون دلار بوده است. سهم این 5 کشور از کل ارزش کالاهای وارد شده به کشور در ده ماهه سال جاری 57 درصد بوده است.

دو نکته مهم در زمینه واردات کالا به ایران توسط کشورهای مختلف وجود دارد: اول اینکه طبق جدول زیر میزان واردات کالای ایران از 5 گروه اقتصادی از جمله اتحادیه اروپا در مقایسه با سال گذشته کاهش یافته است و تنها واردات ایران از کشورهای مستقل مشترک المنافع که شامل کشورهایی چون جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، بلاروس، تاجیکستان، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان و مولداوی می باشد رشد داشته است.

و دوم اینکه طبق جدول زیر در ده ماهه سال جاری واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ ارزشی به ترتیب رشد 62.1 درصدی و 16.1 درصدی داشته اند که این می تواند خبر خوبی  برای تولید محسوب شود چرا که کالاهای واسطه ای به کالاهایی اطلاق می شود که در تولید سایر کالاها و خدمات کاربرد دارند و به عنوان واسطه ای برای تولید کالای نهایی به حساب می آیند که مواد اولیه مورد استفاده در صنایع گوناگون، قطعات و لوازم اولیه اتومبیل از این دست کالاها می باشند. کالاهای سرمایه ای نیز به کالاهایی اطلاق می شود که در تولید سایر کالاها و خدمات به کار می روند و طول عمر آن ها بیش از یک سال است؛ این نوع کالاها در ایجاد کالاهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرند که ماشین های چاپ، تراکتور، دستگاه جوش و ... در این زمره لحاظ می شوند. کالاهای مصرفی نیز کالاهایی هستند که در تولید سایر کالاها و خدمات به کار نمی روند و مستقیم در مصرف خانوار مورد استفاده قرار می گیرند. یعنی کالاهایی که در سطح خرده فروشی خریداری می شوند و به مصرف خانوارها می رسند که خود به بخش کالاهای مصرفی با دوام و کم دوام تقسیم می شوند.