دانستنی های حقوقی؛

دفاع مشروع به چه معنایی است؟

در دفاع مشروع، هر اقدامی، در راستای دفاع از خود، غیر اختیاری می‌شود و چاره‌ای جز توسل به آن باقی نمی‌ماند و علاوه بر این واکنشی نیز هست و بصورت دفاعی، انجام می‌شود و فراتر از اینها، اقدامی کاملاً قانونی و مشروع قلمداد می‌گردد.
کد خبر: ۸۸۹۵۹۳
|
۱۹ فروردين ۱۳۹۸ - ۰۷:۰۰ 08 April 2019
|
11188 بازدید
|
۸
یکی از مهمترین حقوق طبیعی انسان، حق دفاع در مقابل تجاوز به جان، آزادی، عرض، ناموس و مال اوست. دین مبین اسلام به عنوان آیینی جامع و کامل در این مورد با قید شرایطی به مسلمانان اجازه داده تا به هنگام لزوم به دفاع از خود برخیزند و این گویای اهمیت قائل شدن به حیثیت و کرامت ذاتی نوع بشر است. در واقع، در دفاع مشروع، هر اقدامی، در راستای دفاع از خود، غیر اختیاری می‌شود و چاره‌ای جز توسل به آن باقی نمی‌ماند و علاوه بر این واکنشی نیز هست و بصورت دفاعی، انجام می‌شود و فراتر از اینها، اقدامی کاملاً قانونی و مشروع قلمداد می‌گردد.

به گزارش «تابناک» از منظر قانونی هرگاه کسی به خاطر دفاع از نفس و یا عرض و یا ناموس و یا آزادی خود یا دیگری و با رعایت شرایط پیش بینی شده در قانون، مرتکب هر عملی گردد، عمل ارتکابی او جنبه مجرمانه خود را از دست داده، و چنین شخصی معاف از مسئولیت کیفری و مدنی است. یعنی اگر در حالت عادی صرف آن عمل از کسی سر بزند وی به عنوان متهم و مجرم مورد تعقیب کیفری قرار خواهد گرفت لیکن در دفاع مشروع همانطور که از نامش پیداست دفاعی ابراز می‌شود که هرچند احتمالاً به همراه آسیب و شاید قتل و ضرب و جرح و… باشد، خبری از مجازات مدافع نیست؛ بنابراین شخصی که برخلاف عدل و انصاف مورد حمله قرار گرفته و برای دفاع از خود مرتکب جرم شده است در حال دفاع مشروع است.

از جمله شرایط خاص دفاع مشروع این است که مرتکب باید اثبات کند که اقدام وی مطابق شرایط قانونی بوده است. فرض کنیم شخصی توسط چند نفر ربوده شده یا در مقابل سارق و مهاجم قرار گرفته و توسل به قوای دولتی امکانپذیر نباشد و وی برای حفظ امنیت خود و دفاع در برابر تجاوز از خود دفاع کند. در اینصورت وی باید شرایط قانونی دفاع را اثبات کند و بار اثبات نیز بر عهده اوست تا اولاً با تمسک به آن دفاع، جان خودش را نجات دهد، ثانیاً دادگاه را در روز محاکمه قانع کند و ثالثاً بخاطر آن دفاع مورد مجازات قرار نگیرد.

علل موجهه ارتکاب جرم

علل موجهه یا عوامل توجیه‌کننده به مواردی گفته می‌شود که با تحقق آنها، وصف مجرمانه جرم از بین می‌رود؛ به این معنا که عملی که به طور معمول جرم بوده است، در شرایطی خاص، دیگر در نظر مقنن عنوان جرم نخواهد داشت و به دلیل تلقی شدن به عنوان یک عمل موجه، مرتکب تحت تعقیب قرار نمی‌گیرد. این امر مواردی مانند اکراه، اجبار، دفاع مشروع و امر آمر قانونی را در بر می‌گیرد که از جمله علل موجهه جرم محسوب می‌شوند.

لهذا در برخی موارد انجام عملی که در شرایط عادی جرم محسوب می‌شود، به دستور مقام صلاحیت‌دار، با احراز شرایطی، مشروع و موجه شناخته می‌شود. این شرایط شامل قانونی بودن امر آمر صلاحیت‌دار، صدور دستور از ناحیه مقام صلاحیت‌دار و الزام مأمور به اجرای دستور قانونی مقام صلاحیت‌دار است.

در کنار موارد مذکور، باید دفاع مشروع را از دیگر مصادیق علل موجهه جرم برشمرد و گفت، هرگاه کسی که به ناحق مورد حمله قرار گرفته و برای دفع خطر مرتکب جرم شود، با وجود شرایطی، عمل وی مشروع و موجه تلقی شده و قابل مجازات نیست. در حقیقت تعرض مزبور باید دارای شرایطی باشد که عمل انجام‌شده را نتوان جرم تلقی و مجازات کرد.
اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳
بلیط هواپیما
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۸
ناشناس
|
New Zealand
|
۰۷:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
با این تفاسیر دفاع مشروع یعنی اقدام به جرم و قتل، چون فقط لازم است مجرم اصلی ادعا کند که قصد استفاده از سلاح و ... نداشته شما دیه که باید بدهی هیچ، زندان هم میروی، فقط در تعجبم از علم قانون گذار که فرض رو بر این گداشته طرف سلاح(سرد یا گرم) حمل می کند برای تفریح و قصد استفاده ندارد، در عجبم از این همه ملاطفت قانون گذار
پاسخ ها
علی
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۰:۴۷ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
اشتباه میکنه که برای تفریح سلاح سرد و گرم با خودش داشته باشه
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۸:۵۹ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
یارو چاقو را گذاشته روی گردنم و تهدیدم می کند کتاب قانون هم همراهم نیست که ببینم حسابش را برسم یا نرسم شما باشید چکار می کنید !
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
خب اینو که اکثرا میدونستن. اون شرایطی که ده بار در این متن به آن اشاره شده کدام شرایط است؟!
علی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۱۸ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
در سه پاراگراف یک جمله رو تکرار کردین. آخرش هم فرمودین: در حقیقت تعرض مزبور باید دارای شرایطی باشد که عمل انجام‌شده را نتوان جرم تلقی و مجازات کرد. ولی به غیر از دستور مقام صلاحیت دار بقیه شرایطش رو توضیح ندادین
پاسخ ها
مهدی
| Germany |
۱۵:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
اشکال از قوانین است
یا سه تا شاهد عادل و معروف ویا اعتراف شخصی!
خوب این مانند قانونی است که انیشتین برای توضیح هستی انتظار داشت.
محمد
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۳۵ - ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
بااین شرایط اگردزد آمدخانه باید جهت بردن اشیاء سنگین کمکش کرد تا خدایی نکرده دچارکمردرد نشودوگرنه یه دیه کمردرد هم بایدپرداخت کنی!یا دو سه نفر همسایه مرد صداکنی تا شهادت دهند کمر دردش به خاطر ضرب وشتم صاحب خانه نبوده!
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۷:۲۰ - ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
اثباتش عملا غیرممکن است
برچسب منتخب
# جنگ ایران و اسرائیل # قیمت طلا # مهاجران افغان # یارانه # حمله اسرائیل به ایران # خودرو
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
با پاسخ ایران(وعده صادق 3) به حمله اسرائیل موافقید؟