محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، صبح امروز در رأس یک هیئت سیاسی وارد دمشق، پایتخت سوریه شد. این سفر در شرایطی انجام می‌گیرد که دولت آمریکا پس از تصمیم به معرفی سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان «تروریستی»، تحرکات جدیدی را علیه ایران آغاز کرده است. بر همین اساس، به نظر می‌رسد سفر ظریف چیزی بیش از یک بازدید مرسوم دیپلماتیک و در راستای تلاش برای خنثی سازی اقدامات واشنگتن انجام می‌گیرد.
به گزارش
«آزادی»، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه امروز (سه شنبه) در صدر هیأتی سیاسی و در ادامه مشورت‌ها و رایزنی‌های مستمر و منظم بین مقامات کشورمان و مقامات سوریه و ترکیه، در سفری دو روزه به دمشق رفت و پس از آن به ترکیه سفر می‌کند.
ظریف علاوه بر رایزنی و گفتگو با مقامات عالیرتبه این کشورها، مهمترین موضوعات فیمابین در روابط دوجانبه، از جمله تفاهمات روسای جمهور دو کشور را پیگیری خواهد کرد. هماهنگی مواضع در مهمترین موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی با هدف کمک به تعمیق و تحکیم صلح و ثبات منطقه‌ای، از دیگر اهداف سفر وزیر امور خارجه است.
بر اساس برنامه اعلام شده، ظریف در جریان بازدید از سوریه، ضمن دیدار با بشار اسد رئیس‌جمهور، با عماد خمیس نخست‌وزیر و ولید المعلم وزیر خارجه این کشور نیز دیدار خواهد کرد. سفیر سوریه در تهران هشتم اسفند ماه سال گذشته (۱۳۹۷) در تماسی تلفنی با ظریف دعوت بشار اسد رئیس جمهور سوریه از وزیر خارجه ایران برای سفر به دمشق را به وی ابلاغ کرده بود.
وزیر امور خارجه کشورمان صبح امروز در بدو ورود به فرودگاه دمشق گفت که برای اجرای توافقات میان دو کشور به سوریه سفر کرده است. وی در تشریح اهداف سفرش به دمشق در جمع خبرنگاران گفت: «برای هماهنگی درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین اجرای توافقات صورت‌گرفته میان رؤسای جمهور دو کشور به سوریه سفر کرده‌ام و با همین اهداف نیز سفری به ترکیه خواهیم داشت».
دور جدید سفر‌های دیپلماتیک منطقه‌ای ظریف در شرایطی انجام می‌گیرد که دولت آمریکا به تازگی و هم‌راستا با اقدام خصمانه خود در «تروریستی» اعلام کردن سپاه پاسداران، تحرکات خود را جهت اِعمال فشار هرچه بیشتر بر ایران و ایجاد و تقویت یک جبهه ضد ایرانی در منطقه تشدید کرده است.
در همین راستا، فرمانده نیرو‌های ارتش آمریکا در منطقه خاورمیانه در ادامه دیدار‌های منطقه‌ای خود در ریاض، پایتخت عربستان با محمد بن سلمان»، ولی عهد سعودی دیدار کرد. براساس گزارش «رویترز»، محمد بن سلمان، ولی عهد عربستان سعودی با ژنرال کنت مک کنزی فرمانده «سنتکام» که اخیراً در اقدام تلافی‌جویانه ایران به عنوان تروریست شناخته شده، دیدار و درباره مسائل مختلف رایزنی کرده است. خبرگزاری دولتی عربستان سعودی (واس) خبر داده که بن سلمان و مک کنزی روابط دوجانبه عربستان سعودی و آمریکا و آخرین تحولات منطقه را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
این دیدار بعد از ملاقات دوجانبه روز دوشنبه ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی با فرمانده منطقه‌ای نیرو‌های نظامی آمریکا صورت گرفت. همچنین، سفر مک کنزی به ریاض تنها چند روز پس از آن انجام می‌گیرد که اعلام شد مصر، رسماً تصمیم به خروج از طرح موسوم به «ائتلاف استراتژیک خاورمیانه» یا «ناتوی عربی» گرفته که به ابتکار آمریکا و با هدف در کنار هم قرار دادن کشور‌های منطقه علیه ایران مطرح شده است.
بر همین اساس، می‌توان گفت که دستکم یکی از اهداف اصلی سفر این فرمانده آمریکایی به عربستان، بررسی راه‌های استمراربخشی به حیات و فعالیت ائتلاف ضدایرانی در منطقه، با وجود تمایلات شدیداً واگرایانه برخی دولت‌های عربی نسبت به ریاض و بی‌میلی برخی دیگر برای تقابل مستقیم با ایران بوده است. در عین حال، با توجه به اقدام تلافی‌جویانه ایران در تروریستی اعلام کردن فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، احتمالاً هماهنگی برای تداوم فعالیت نیرو‌های آمریکایی در منطقه با همکاری کشور‌های عربی، از دیگر دستور کار‌های سفر مک کنزی بوده است.
در تحولی دیگر، وزیر خارجه آمریکا شب گذشته با طرح این ادعا که واشنگتن به دنبال تغییر ماهیت جمهوری اسلامی است، گفت: ایران باید مانند یک «کشور عادی» رفتار کند. مایک پامپئو که در دانشگاه «ای اند ام» تگزاس صحبت می‌کرد، در بخشی از سخنرانی‌اش، درباره ایران گفت: «در حال اعمال فشار حداکثری هستیم تا اصل ماهیت جمهوری اسلامی ایران را تغییر دهیم؛ تا اطمینان حاصل کنیم که این رژیم صرفاً مانند یک کشور عادی رفتار می‌کند و در سرتاسر جهان تروریسم را گسترش نمی‌دهد».
پامپئو در بخش دیگری از صحبت‌هایش بار دیگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را «تروریست» خطاب کرد و گفت: واشنگتن به زودی تحریم‌های تازه‌ای علیه ایران اعلام می‌کند. وی همچنین شرکت‌های خارجی همکار با ایران را نیز به تحریم تهدید کرد.
به این ترتیب و با توجه به تهاجمی‌تر شدن رویکرد و اقدامات دولت آمریکا نسبت به ایران، می‌توان گفت که سفر ظریف به سوریه و سپس ترکیه در مقطع کنونی، بیش از هر چیز برای افزایش هماهنگی با متحدین و نیز شرکای منطقه‌ای جهت کاهش اثرات منفی فشار‌های واشنگتن و به حداقل رساندن اثرات این فشار‌ها انجام می‌گیرد.
در این میان، سوریه به عنوان مهمترین عرصه حضور و بازیگری منطقه‌ای ایران طی چند سال اخیر، در رویکرد مقابله با فشار‌های آمریکا برای ایران اهمیتی سیاسی و ژئوپلیتیک داشته و ترکیه نیز به عنوان یک شریک اقتصادی مهم و یاری‌گر ایران در دور زدن تحریم‌های آمریکا – به ویژه در دوره قبلی تحریم‌ها در زمان باراک اوباما – بیشتر از جنبه اقتصادی برای ایران دارای اهمیت است.
از سوی دیگر، از آنجا که همکاری ایران، روسیه و ترکیه در موضوع سوریه در قالب روند «آستانه» توانسته موفقیت‌های قابل توجهی را برای این سه کشور در زمینه کاستن از درگیری‌ها در سوریه و همچنین تأمین منافع خود آن‌ها به همراه بیاورد، یکی از محور‌های اصلی رایزنی‌های ظریف در دمشق و آنکارا احتمالاً چگونگی سرعت بخشیدن به روند سیاسی برای حفظ دستاور‌های موجود، آن هم در شرایطی است که آمریکا به حضور و فعالیت خود در سوریه ادامه می‌دهد.
دنبال يه لقمه نون