روز سه شنبه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، به منظور انجام سفری دو روزه و در رأس هیأتی دیپلماتیک به سوریه و ترکیه سفر کرد؛سفری که به نظر می‌رسد با توجه به تنش‌های اخیر میان ایران و آمریکا و همچنین تحولات منطقه‌ای از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
به گزارش «تابناک»؛ ظریف در نخستین روز از سفر خود ابتدا به سوریه رفت و با بشار اسد و همتای سوری خود دیدار و گفت وگو کرد.
بررسی ابعاد مختلف روابط دوجانبه، مهمترین مسائل منطقه‌ای، بررسی آخرین تحولات ابتکار آستانه و روند سیاسی حل بحران در سوریه و پیگیری توافقات سفر معاون اول رئیس جمهور اسلامی ایران به سوریه، از محورهای اصلی گفت‌وگو در این دیدار بود.
ظریف، بعدازظهر سه‌شنبه پس از دیدار با ولید المعلم، همتای سوریه‌ای خود در دمشق در جمع خبرنگاران سوری و ایرانی درباره وضعیت ادلب عنوان کرد: ما درباره وضعیت ادلب نگرانی جدی داریم و حتما ما، ترکیه و روسیه موظفیم تعهداتی که درباره ادلب شده و یکی از مهمترین آنها خلع سلاح گروه‌های تروریستی و خارج کردن این گروه‌ها از ادلب است، اجرا کنیم.
ظریف همچنین عنوان کرد: گروه النصره و تهدیدی که اینها برای مردم ادلب و مردم مناطق اطراف به ویژه حلب دارند، تهدید جدی است و همه ما در گروه آستانه موظفیم در این زمینه این کار را با جدیت دنبال کنیم و در سفر به ترکیه حتما در این زمینه صحبت خواهم کرد.
ظریف همچنین گفت: من برای اینکه بتوانیم پروسه سیاسی را در قالب روند آستانه و کمیته قانون اساسی سوریه به پیش ببریم و برای همین نیاز داریم در این زمینه‌ها با همتایان روسی و ترکیه‌ای همکاری کنیم؛ گفت‌وگوی خیلی خوبی با ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه داشتم.
بیشتر بخوانید
محمدجواد ظریف همچنین افزود: با توجه به تحولات اخیر در منطقه مخصوصا سیاست‌های خصمانه ایالات متحده آمریکا، که پس از شکست‌های پیاپی میدانی آمریکا و شکست‌های سیاسی آمریکا و رژیم صهیونیستی در این منطقه و در دنیا شکل گرفته ـ به خصوص اقدامات غیرقانونی آقای ترامپ در اعلام پذیرش الحاق غیرقانونی بلندی‌های جولان به رژیم صهیونیستی و اعلام پایتختی قدس شریف و بعد از آن اقدام بسیار ابلهانه، غیرقانونی و بی سابقه که آمریکایی‌ها کردند در اعلام سپاه به عنوان یک گروه تروریستی ـ نیاز است تا همه تلاش‌ها در منطقه برای پیگیری پیروزی‌های میدانی، هماهنگی سیاست‌های کشورهای منطقه و همین طور طراحی برای پیشبرد برنامه گفت‌وگوها در سوریه به منظور رسیدن به راه‌حل سیاسی بعد از پیروزی‌های میدانی پیگیری شود؛ بنابراین، این سفر در این زمینه طراحی شده است.
از سوی دیگر، سفیر کشورمان در ترکیه، اهداف سفر رئیس دستگاه دیپلماسی را در شرایط حساس کنونی به آنکارا توضیح داد.
محمد فرازمند نیز در توییتی، با اشاره به سفر قریب الوقوع وزیر امور خارجه کشورمان به ترکیه نوشت: محمدجواد ظریف در سفر دو روزه به آنکارا ـ که از امروز آغاز می‌شود ـ در خصوص روابط دوجانبه و راه‌های تحکیم آن و شرایط حساس منطقه‌ای و بین المللی با مقام‌های کشور دوست ترکیه، مذاکره و رایزنی خواهد داشت. این در حالی است که دو کشور مهم اسلامی برای تحکیم پیوندهای دوستی اراده جدی دارند.
پرسشی که ضروری است بدان پاسخ داده شود، اینکه عمده ترین اهداف محمدجواد ظریف از این سفر دو روزه به سوریه و ترکیه چه بوده است؟
به نظر می رسد، این سفر نخستین پاسخ ایران به اقدام اخیر آمریکا علیه سپاه و قرار دادن آن در لیست گروه های تروریستی خارجی و همچنین به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان از سوی واشنگتن است.
از سوی دیگر، این سفر می تواند نخستین اقدام پیشگیرانه ایران در سطح دیپلماتیک برای مقابله با هرگونه اقدام احتمالی آمریکا علیه ایران و محور مقاومت باشد.
بسیاری از ناظران بر این باورند، شاید نخستین رویارویی ایران و آمریکا در میدان سوریه اتفاق بیفتد. جایی که آمریکایی ها به رغم آنکه اعلام کردند نیروهای خود را از آنجا خارج می کنند، روز سه شنبه در یک چرخش اساسی، اعلام کردند که نیروهای خود در شمال سوریه را حفظ خواهند کرد.
در همین راستا، با توجه با گسترش اختلافات آمریکا و روسیه، این سفر می تواند زمینه ای برای نزدیکی دیدگاه های ایران، روسیه و ترکیه و سوریه در مورد تحولات این کشور فراهم آورد، به ویژه مسأله جولان که به تازگی آمریکایی ها حاکمیت اسرائیل بر آنجا را به رسمیت شناخته اند؛ مسأله ای که با مخالفت شدید ایران، روسیه و ترکیه مواجه شد و زمینه را برای تقویت همگرایی سه کشور فراهم خواهد کرد.
این همگرایی، می تواند مواضع سه کشور در نشست آتی آستانه را به یکدیگر نزدیک تر کند و همانطور که در اظهارات وزیر خارجه کشورمان اشاره شد، یافتن یک راهکار سیاسی در مسأله ادلب را ضروری تر خواهد کرد.
از سوی دیگر، محتمل است که وزیر خارجه ایران، میانجی یک پیام سیاسی میان دمشق و آنکارا باشد؛ پیامی که می تواند منجر به کاهش اختلافات میان کشورهای محور آستانه باشد.
به طور کلی و بدون تردید، این سفر می تواند تلقی آمریکایی ها از منزوی کردن ایران در منطقه پس از تروریستی اعلام کردن سپاه را زیر سؤال ببرد و از نظر سیاسی مواضع و سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی ایران را تقویت کند.
