سرانجام همانطور که پیش بینی شده بود و خبرگزاری مهر در تاریخ 11 شهریور ماه اعلام کرده بود دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، جان بولتون که برخی در واشنگتن وی را وزیر جنگ خطاب می کردند، از کاخ سفید اخراج کرد.
این اقدام با واکنش هایی در داخل آمریکا مواجه شده که برخی از آنها به شرح زیر است:
الیزابت وارن سناتور برجسته دموکرات که این روزها اصلیترین نامزد زن رقابتهای مقدماتی حزبش برای انتخابات ریاستجمهوری سال آینده محسوب میشود در توییتر نوشت: برای آمریکاییها خوب شد که جان بولتون دیگر در کاخسفید نیست. برای جهانیان هم بهتر خواهد شد اگر آن کسی که بولتون را سر کار آورد هم بیرون برود.
تقریبا همه رسانههای نزدیک به دموکراتها گمانهزنی میکنند که بحث جدی و پرحرارت میان ترامپ و بولتون بر سر دیدار محرمانهای که قرار بود روز یکشنبه میان رئیسجمهور آمریکا با رهبران طالبان در کمپ دیوید روی دهد، "تیر خلاص" رابطه میان ترامپ و مشاور اولش در امور امنیت ملی بوده است.
الیزابت وارن: برای آمریکاییها خوب شد که جان بولتون دیگر در کاخسفید نیست. برای جهانیان هم بهتر خواهد شد اگر آن کسی که بولتون را سر کار آورد هم بیرون برود.
پیتر بیکر در نیویورک تایمز نوشته: جدایی جان بولتون دقیقا در زمانی اتفاق افتاد که ترامپ برای دیدار و گفتگو با رهبران کشورهایی تمایل نشان میدهد که از نظر تندروهای دست راستی چون جان بولتون دشمنان قسم خورده آمریکا هستند و به هیچ وجه قابل اطمینان نیستند؛ مشخصا کرهشمالی و ایران.
آنطور که رسانههای آمریکایی گزارش میدهند جان بولتون ظرف چند روز گذشته به شدت از ایده آوردن رهبران طالبان به کمپ دیوید آن هم تنها چند روز مانده به سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر شکایت داشته و به ترامپ هشدار داده بوده که چنین اقدامی "رسم ناخوشایندی را باب خواهد کرد.
در این میان رند پال، سناتور جمهوریخواه که اخیرا گزارش شد با محمدجواد ظریف هم دیدار داشته و بارها خواستار اخراج جان بولتون شده بود و او را وزیر جنگ خوانده بود بدون مخفی کردن خوشحالی خود از اخراج بولتون گفت.
رند پال پیشتر به رسانههای آمریکایی گفته بود حتی به عنوان یک جمهوریخواه هر اظهار نظری که از جان بولتون میشنود به طور اتوماتیک به آن نه میگوید.
او امروز هم به فاکسنیوز گفت: به نظر من با خروج بولتون از کاخ سفید بخش بزرگی از سایه جنگ از سر دنیا کنار رفت... دیدگاه ساده لوحانه او این بود که ما باید همه جا با تغییر رژیمها دولتهایی که از نظر ما دموکراتیک هستند سر کار بیاوریم.
بی بی سی نیز در این رابطه می نویسد: رویکرد به شدت سختگیرانه بولتون نسبت به ایران که لقب تندروی تندروها را برایش دست و پا کرده بود یکی دیگر از دلایلی بود که روز سهشنبه بسیاری آن را از علل زمینهساز تصمیم ترامپ دانستند.
جان هودسون در واشنگتن تایمز نوشته: به گفته یک مقام کاخسفید تصمیم ترامپ برای لغو حمله هوایی به ایران بعد از ساقط کردن پهپاد آمریکایی از سوی این کشور، بولتون را مستاصل کرد. او همچنین با ایده دیدار ترامپ با حسن روحانی آن هم بدون هیچ پیش شرطی مخالف بود.
به عقیده هودسون اگرچه جان بولتون با رئیسش بر سر پنبه کردن هر آنچه اوباما در سیاست خارجی ریسیده بود هم نظر بود اما رویکرد جنگطلبانه و تعارضجوی او با ترامپ که بارها گفته از نظر او حس رسالت مملکتسازی در سیاست خارجی آمریکا باید متوقف شود، کاملا در عناد قرار داشت.
نیلو تبریزی، خبرنگار نیویورک تایمز هم که سال گذشته در گزارشی تحت عنوان «مجاهدین خلق، گروهی که بولتون دوست دارد ایران را به دست آنها بسپارد» در توییتر نوشت: جان بولتون رفت. آن هم تنها چند روز مانده به مجمع عمومی سازمان ملل متحد. بسیاری اینجا زمزمه میکنند که اخراج بولتون پیش شرط دیدار ترامپ-روحانی بوده است....
سناتور رند پال: به نظر من با خروج بولتون از کاخ سفید بخش بزرگی از سایه جنگ از سر دنیا کنار رفت... دیدگاه ساده لوحانه او این بود که ما باید همه جا با تغییر رژیمها دولتهایی که از نظر ما دموکراتیک هستند سر کار بیاوریم.
موضوع دیدار رهبران ایران و آمریکا که دست کم از سوی حسن روحانی فعلا منتفی خوانده شده، روز سهشنبه در کنفرانس خبری مشترک مایک پمپئو، وزیرخارجه، و استیو منوچن، وزیر دارایی با خبرنگاران هم به موازات خبر اخراج جان بولتون پیش کشیده شد.
پومپئو که تلاش میکرد خوشنودی"خود را از اخراج جان بولتون بروز ندهد سهشنبه ظهر در پاسخ به خبرنگاران گفت: باز هم میگویم پرزیدنت ترامپ بارها گفته که حاضر است بدون هیچ پیش شرطی با رهبران ایران دیدار کند.
رسانههای آمریکا روز سهشنبه اختلاف جدی میان مایک پمپئو و جان بولتون را یکی دیگر از علل مصمم شدن ترامپ برای اخراج مشاور امنیت ملی دانستند و خبر دادند که پمپئو و بولتون در چند هفته گذشته حتی با یگدیگر حرف نمیزدند.
یکی از مقامهای ارشد کاخسفید که نخواسته نامش فاش شود به نیویورک تایمز گفته جان بولتون در کاخسفید دفتر و دستک خودش را داشت و کاملا مجزا برای خودش کار میکرد و حتی رئیس جمهور را بازی نمیداد.
آلکس وارد در یادداشتی که برای وکس، رسانه چپ لیبرال آمریکایی تهیه کرده نوشته: بولتون همیشه میگفت که من مشاور امنیت ملی هستم نه تصمیمگیر در این باره. اما مجدانه تلاش میکرد تا دونالد ترامپ را به سوی رویکرد خصمانه در سیاست خارجی متمایل کند... تلاشی که بالاخره ترامپ را از کوره به در برد.
وارد نوشته این دو نفر بر مسایل مختلفی از جمله ایران، کرهشمالی و حتی ونزوئلا با هم اختلاف بنیادی داشتند.
با وجود این، آلکس وارد نتیجهگیری کرده که یک روی دیگر حذف جان بولتون از کاخسفید این است که حالا بعد از سه مشاور امنیت ملی طی سه سال، ترامپ نشان داد که میخواهد حرف اول و آخر را در سیاست خارجی خودش بگوید و بس.
اگر چه ترامپ نشان داده که از داشتن افراد مختلف با رویکردهای متضاد در اطراف خود استقبال میکند اما در پایان او میخواهد که سیاست خارجی همانطوری پیش برود که او میخواهد.