معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد سخنران مهمان وبینار پیش رویداد ایمن‌سازی کسب‌وکارها در دوران کرونا و پس از کرونا بود. وی در این جلسه توصیه‌هایی مبنی بر دقت نظر بر کارهای اشتراکی، اهمیت کار گروهی و سیاست‌های ایمن‌سازی کسب‌وکار ارائه کرد.
به گزارش معاونت برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد قرار است اولین استارت آپ آنلاین با رویکرد «ایمن‌سازی کسب‌وکارها در دوران کرونا و پس از کرونا» توسط گروهی از مراکز حمایتی از کسب‌وکارهای نوآورانه و استارتاپ های بخش خصوصی در تاریخ ۲۱ تا ۲۳ ماه جاری برگزار شود.
به همین مناسبت یک وبینار پیش روی داد با حضور مدیران مرتبط با حوزه کسب‌وکارهای نوین برگزار شد که معاون برنامه‌ریزی شهردار مشهد ازجمله سخنرانان مهمان بود.
شهریار آل شیخ در این جلسه سخنان خود را با لزوم آموزش‌های خلاق در مراکز آموزشی آغاز و به تعریف درست استارتاپ‌ها پرداخت. سپس در باب ملزومات و فواید کار گروهی در حوزه استارتاپی و ضرورت استفاده از فرصت‌های مالی و اقتصادی صحبت کرد. وی در ادامه سخنان خود در باب ایمن‌سازی کسب‌وکارها و استراتژی‌های لازم در این خصوص مواردی را متذکر شد.
گزیده سخنان معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار مشهد به شرح زیر است:
آموزش؛ سکوی پرش
بیزینس‌مدل‌های جدید و استارتاپ ها احتیاج فراوانی به پروسه تخریب خلاق و ایجاد ساختارهای جدید دارند. تخریب خلاق نیز نیازمند تفکر انتقادی است که باید در سرفصل دروس آموزشی در نظام آموزشی ما گنجانده شود. اگر تفکر انتقادی به نوجوانان و جوانان آموزش داده نشود اساساً ما نمی‌توانیم به استارت آپ ها و بیزینس مدل‌های نوین برسیم.
استارتاپ چیست؟
هر کسب‌وکاری که در قالب کارآفرینی کارهای تیمی و با شمایل جدید شکل می‌گیرد لزوماً نمی‌تواند استارتاپ باشد. آنچه می‌تواند تعریف استارتاپ به خود بگیرد ایده‌هایی است که امکان تبدیل به کسب‌وکار داشته باشد و همچنین ضمن دارا بودن بیزینس مدل متفاوت و جدید قابلیت به مقیاس رساندن داشته باشند
استارتاپ باید بتواند توسط یک شبکه، ارزش ویژه‌ای را که خلق کرده در فضای مستقل از نهاد پایه گذار به توسعه با مقیاس بالا برساند.
گروه و هم افزایی استارتاپی
تیم؛ درواقع یک پارامتر بسیار مهم و تاثیرگذار در حوزه استارتاپ تیم خوب است که به جرات می‌توان گفت از ایده خوب نیز مهم‌تر است. در کشور ما بسیاری اوقات تمرکز بالایی برای ایده خوب گذاشته می‌شود درحالی‌که اگر تیم خوبی تشکیل‌شده باشد پس از دستیابی به ایده اولیه می‌توان امیدوار بود ایده‌های جدیدتر، طرح‌های بهتر و پروژه‌های مناسب‌تری به دست آید. درواقع در کشورهای مختلف دنیا در حوزه استارتاپ تیم فارغ از ایده پارامتر بسیار اساسی به شمار می رود.
بخشی از استارت آپ ها اساساً با هدف تولید محصولی برای مصرف‌کننده فعالیت نمی‌کنند بلکه در تولید محصولات میانی که به درد استارت آپ ها دیگر و قرار گرفتن در یک چرخه بزرگ تولید می خورد موفق عمل می کنند. در این حالت یا محصول خود را به استارت آپ و شرکت ثانویه واگذار کرده و یا در شرکت جدید ادغام می شوند.
به این معنا بخشی از استارتاپ ها به جای آنکه بازار مشتری محور(B to C) را هدف قرار داده باشند روی بازار (B to B) تمرکز می کنند و به جای هدف گذاری برای مصرف‌کننده، هدف‌گذاری بیزینس جدید را در نظر می‌گیرند.
بی توجهی به منافع مالی؛ آغاز شکست
موضوع قابل توجه دیگر عدم توجه به حوزه مالی است. درحالی‌که در کسب‌وکارهای اقتصادی عقل مالی اهمیت بسزایی دارد و چنانچه نگاه مالی به کسب‌وکار نباشد ورود به کسب‌وکار خطای بزرگی تلقی می شود اما در فضای کسب‌وکار ما بسیاری از فعالان برای زمان و انرژی که روی ایده خاصی صرف میکنند ارزش مالی قائل نمی‌شوند. از این رو پس از چند ماه فعالیت روی ایده یا آن را رها کرده یا حتی تا حد شکست روی تکمیل ایده خود اصرار می ورزند.
با این وضعیت به پیشنهاد های در مسیر برای تبدیل محصول خود به یک محصول «B to B» و خدمات دهی به سایر استارتاپ ها بی توجه بوده درواقع موقعیت مالی مناسب را از دست می‌دهند.
با این تفسیر می توانیم بگوییم که معیار مالی در حوزه کسب‌وکار و به ویژه استارتاپ معیار بسیار مهمی است که اگر مورد توجه قرار نگیرد سبب دردسرهای فراوان می شود.
ایمن‌سازی کسب‌وکار
ایمن سازی کسب وکارها نیازمند توجه به شاخص‌های اساسی است. اولین نکته آن است که باید به آیتم های عدم قطعیت دقت ویژه کرد. یعنی تمام مواردی که در کنترل ما نیست و نمی‌توانیم از آنها پیش بینی یا تحلیلی داشته باشیم اما بر روند اقتصاد و کسب‌وکار اثرگذارند.
به عنوان مثال فضای کلان سیاسی و اوضاع اقتصادی منبعث از آن قابل پیش بینی و برآیند گرفتن نیست اما هرگونه تغییر جهت سیاسی در نظام حاکمیت کشور یا ابرقدرت های جهان مطمئنا سبب تغییر در برنامه‌ریزی های اقتصادی و تاثیر بر فضاهای کسب‌وکاری خواهد شد.
از دیگر مثال ها می‌توان به قیمت نفت و اثرات آن بر بخش اعظمی از اقتصاد کشور اشاره کرد. به هرحال چرخه اصلی اقتصاد ما که سبب ورود ارز به کشور می‌شود اقتصاد نفتی است و چنانچه این حوزه دچار بحران شده و دولت دچار کمبود بودجه شود برخی از حوزه های خدماتی و عمرانی با کاهش فعالیت روبه‌رو بوده و برخی امکانات و خدمات در اختیار مردم با محدودیت مواجه خواهد شد و این خود سبب تاثیرات سلسله وار بر اقتصاد خرد می‌شود.
حوزه های غیر مستقیم وابسته به نفت نیز شامل این حوزه می شوند، ازجمله صادرات کشاورزی که به نوعی محصول نفتی به شمار می رود چرا که با سوخت یارانه ای آب را از اعماق زمین به سطح کشیده با هزینه فراوان در کشاورزی استفاده شده و نهایتاً محصول کشاورزی صادر می شود.
فرآورده های آهن و فولاد نیز ازجمله صنایعی است که به صورت غیر مستقیم به نفت و قیمت آن وابسته است. این صنعت نیز می‌تواند صنایع متفاوت و مختلفی را تحت تاثیر قرار دهد. لذا به راحتی می‌توان اثبات کرد که اقتصاد ما تا حد بسیاری به نفت وابسته بوده و در حال حاضر قیمت نفت قابل پیش‌بینی نیست.
تنش های نظامی در فضای سیاسی خاورمیانه و پاندمی کرونا نیز از دیگر موضوعات عدم قطعیت تأثیرگذار است. هنوز نمی‌توان برآورد کرد که آثار کرونا بر اقتصاد کشور تا چه حد و به چه شکل خواهد بود. پیش بینی های کلان حکایت از رکود سنگین بر اقتصاد جهان می کند اما نمی‌توان با قطعیت اثرات این رکود را بر اقتصاد کشور تخمین زد.
سبک زندگی؛ جریان سیال تغییرات
نکته بسیار مهم در طراحی استارتاپ ها موضوع سبک زندگی در روزگار مدرن است. در دنیای کنونی سبک زندگی با سرعت بسیاری در حال تغییر و دگرگونی است. در یک بازه هزارساله تا گذشته نه چندان دور، سبک زندگی جوامع به شکل ثابت و با تغییرات بسیار جزئی ادامه دار بود. نحوه کسب‌وکارها، ابزارهای مفید، نحوه حمل و نقل و مسافرت و تجارت و... بر روال ثابت و مشخصی استوار بود.
از چند دهه گذشته اما تغییرات چشمگیر در تکنولوژی ها سبب تغییرات شدید در سبک‌های زندگی شده است. تا چندی پیش جهان گرفتار تحولات عظیم حوزه اینترنت بود و امروز تکنولوژی موبایل این تغییر و تحولات را تسریع بخشیده است.
امروز موبایل جزئی ثابت از فرهنگ و عادات زندگی مدرن انسان تلقی می شود. موبایل از موضوعی برای در دسترس بودن تبدیل به ابزاری شده که فرایند ارتباط انسان با جهان را میسر می سازد. حضور موبایل امروز در زندگی روزمره جزئی از عادات و ملزومات شده و تغییرات ناگهانی در شرایط، زمینه نفوذ بیشتر موبایل را در زندگی و کار و کسب‌وکار فراهم می‌کند.
در مثالی ساده نفوذ بیشتر موبایل را در حوزه امور کاری و زندگی شخصی در دوران قرنطینه کرونا را شاهد بوده ایم. ارتباط صوتی و تصویری با مخاطب، انجام امور کاری و حضور غیاب، انجام خرید های روزمره، بررسی اخبار و شبکه های اجتماعی و موارد مختلف دیگر ازجمله اموری است که امروز عموماً توسط موبایل انجام شده و رغبت بیشتری به استفاده از موبایل در این حوزه ها دیده می شود.
تغییرات بسیار سریع سبب شده که کاربردها و هدف گذاری های موبایل نیز افزایش یابد. در حال حاضر رویکرد غالب تبلیغات، فضای موبایلی را نشانه رفته چراکه امکان انتخاب دقیق‌تر مخاطب و هدف گذاری بهتر را به دست می دهد.
به راحتی دیده می‌شود که موبایل در بسیاری از امور جایگزین رسانه هایی چون رادیو و تلویزیون یا رسانه های مکتوب شده و کارکرد خود را گسترش داده است.
اصول برنامه‌ریزی
در جهان کسب‌وکار شرکت‌هایی برنده هستند که از رکود به عنوان توقف و اصطلاحاً فرصتی برای تیزکردن اره استفاده می کنند. یعنی زمانی که چنین فرصتی دست می‌دهد به اصلاح و به روزرسانی سازوکارها، ارزیابی نیروها و جذب نیروی جدید، بررسی و به‌روزرسانی فرمت های کاری و بررسی چالش هایی که در حالت عادی و هنگام گرمی بازار و کسب‌وکار امکان پرداختن به آنها نیست می-پردازند.
از دیگر مواردی که درباره ایمن‌سازی می‌توان توصیه کرد بحث سرمایه گذاری روی کارکردهایی است که برگشت سرمایه کوتاه مدت دارند؛ پرهیز از تفکر درازمدت به ویژه در دوره فعلی و دقت داشتن روی موضوع نقدینگی به عنوان ابزار پیشرفت.
روی آوردن به رویکرد تامین مالی بانکی، تشکیل صندوق نقدینگی احتیاطی و دوری از ایده¬های «B to G» که وابسته به حمایت ها و خدمات دولتی هستند از توصیه های موکد به استاتاپ هاست.
البته اساسا استارتاپ ها و کسب‌وکارها نباید روی حمایت مراکز خدماتی ازجمله پارک ها، مراکز کارآفرینی و... چندان حساب کنند و اگر بر اساس این برنامه ها و حمایت ها اقدام به فعالیت نمایند کار چندانی از پیش نخواهند برد.
این گونه حمایت ها با رفت و آمدها و چانه زنی های فراوان در فضای کار اشتراکی در نهایت چندان مفید نخواهد بود و تامین مالی از کانال های مختلف ازجمله دوستان، خانواده، سرمایه گذار شخصی و... می‌تواند مفیدتر واقع شود.
دقت کنید که چانه زنی، مجاب کردن، تامین مالی از طرق مختلف و تامین حمایت های لازم ازجمله موارد بسیار مهم در استارتاپ است که باید به فعالین این حوزه آموزش داده شود.
