به گزارش بورس تابناک، از اردیبهشت ماه سال گذشته تا کنون به طور میانگین هر ماه، سه تصمیم برای بازار سرمایه توسط نهادهای مختلف مثل سازمان بورس، مجلس، شورای عالی هماهنگی اقتصادی، شورای عالی اقتصادی دولت گرفته شده و در طول این ۱۲ ماه اخیر به میانگین شاخص هر ماه ۸۰ هزار واحد ریزش پیدا کرده است.
معمولا بعد از تصمیمات مهمی که برای بازار سرمایه گرفته می‌شد، چند روزی شاخص کل بورس مثبت و بعد از آن با نوسانات اندک شروع به افت می‌کرد و در حال حاضر شاخص بر اساس آخرین آمار بر روی تابلوی بورس به یک میلیون ۱۰۵ هزار واحد رسید، بنابراین هیچ کدام از تصمیمات در مورد بورس نتوانست موثر باشد و به گفته کارشناسان تنها سبب قفل شدگی سهم‌ها و کاهش قدرت نقدشونگی بازار شده است.
تمامی تحلیل‌های این روزهای بازار سرمایه به مسائل سیاسی مانند انتخابات ریاست جمهوری و مذاکرات وین گره خورده است و کمتر صاحب‌نظری بر اساس داده‌های اقتصادی تحلیل می‌کند. دکتر مرتضی زمانیان اقتصاددان و پژوهشگر ارشد حوزه مالی و اقتصادی می‌گوید: تا زمانی که محرک اقتصادی تحریک کننده باشد، بازارهای مالی قابل پیش‌بینی و تحلیل هستند و زمانی که محرک سیاسی، تحریک کننده باشد، بازارها قابل پیش‌بینی نیستند.
او در گفتگو با بازار گفت: تا زمانی که در مسائل سیاسی به قطعیت نرسیدیم، نوسان اندک در این زمینه می‌تواند در ابعاد اقتصادی تاثیرات زیادی بگذارد و به نظر من بخشی از آشفتگی بازار سرمایه به عدم اطمینان سهامداران به مسائل سیاسی باز می‌گردد که نتیجه آن هم عدم اطمینان به بازار سرمایه است.
این اقتصاددان تاثیرگذاری، برداشته شدن تحریم‌ها بر روی دلار که به تبع آن بازار سرمایه هم دستخوش تغییرات می‌شود را این گونه توضیح داد: اولا بعید است که کل تحریم‌ها برداشته شود و به نظر من ممکن است که کمی آن‌ها را سبک‌تر کنند اما اینکه چقدر بر قیمت دلار تاثیر دارد از نظر من تنها یک شوک کوتاه مقطعی ایجاد می‌کند و بعد از آن باز در مسیر قبلی خود حرکت می‌کند.
دلیلی که کارشناسان و خود دولت در خصوص تاثیر برداشته شدن تحریم‌ها در کاهش نرخ ارز دارد این است که آن‌ها آزاد شدن پول‌های بلوکه ایران در خارج از کشور را سبب افزایش عرضه در بازار داخلی و به تبع آن کاهش نرخ دلار می‌دانند اما زمانیان این موضوع را بعد از برداشته شدن تحریم‌ها مقطعی می‌داند و می‌گوید: آزاد شدن مقداری پول فقط یک شکو کوتاه مدت در بازار ایجاد می‌کند و ممکن است دلار برای مدتی روند کاهش داشته باشد، اما مسیر حرکت دلار در داخل بر اساس نرخ تورم می‌باشد، که نرخ تورم ما هم در سال مشخص است.
او اضافه کرد: داستان تورم یک مسئله داخلی است و ارتباطی با خارج ندارند و به نظر بنده دلار حداقل به اندازه تورم رشد خواهد کرد و مسیر مشخصی را طی می‌کند.
این اقتصاددان برخی از تصمیمات حمایتی که برای بازار سرمایه گرفته می‌شود را سبب بروز تورم در بازارهای دارایی می‌داند و در دفاع از این دیدگاه گفت: یکی از این تصمیمات تزریق منابع به بازار سرمایه است. بنده با تزریق منابع خارج از بازار سرمایه(برای سایر بازارهای مالی هم صدق می‌کند) مخالف هستم، چرا که این منابع بالقوه می‌تواند باعث ایجاد تورم در بازار دارایی شود.
تزریق منابع به بازارهای دارایی تورم زا است
زمانیان گفت: زمانی که منابعی به بازار دارایی تزریق می‌شود تقاضا برای فروش آن دارایی به قیمت بالا افزایش پیدا می‌کند یعنی به نوعی دارایی گران می‌شود و تقاضا برای فروش دارایی گران افزایش پیدا می‌کند. در سهام هم همین گونه است زمانی که دامنه نوسان را محدود می‌کنند تا به نوعی قیمت سهم کاهش چندانی نکند و شاخص به یکباره سقوط نکند، این اجازه را به سهم می‌دهیم که این دارایی پر قدرت بماند و تمایل سهامدار برای فروش آن با این قدرت بالا باشد.
وی افزود: مثلا من یک سهم ۵۰۰تومان دارم، زمانی که دامنه نوسان نباشد و خبری از تزریق منابع به بازار هم نباشد، این دارایی دیگر پر قدرت نیست و من آن را با قیمت تعادلی بازار به فروش می‌رسانم. اما اگر این سهم ۵۰۰ تومانی من در یک مقطع به ۱هزار تومان رسید و به خاطر دامنه نوسان بازار دچار قفل شدگی شد و با اقدامات حمایتی مثل تزریق منابع قرار است این فرصت را سهامدار بدهیم که دارایی پر قدرت را بفروشد و به عبارتی پول پر قدرت از بازار خارج و به سمت بازارهای دارایی دیگری حرکت کند.
این کارشناس دخالت در بازار را راهکار بهبود بازار سرمایه نمی‌داند و می‌گوید: اگر دامنه نوسان برداشته شود بازار به تعادل می‌رسد و دارایی پر قدرتی در بازار دست سهامدار نگه داشته نمی‌شود.
زمانیان یکی از موافقان اصلی دریافت مالیات از فعالین بازار سرمایه است و تاکید کرد: افرادی که میلیاردها تومان درآمد از فعالیت در بازار سرمایه کسب کردند چرا اینها باید معاف از مالیات باشند، این افراد چه خدمتی را ارائه می‌دهند که باید پاداش معاف از مالیاتی دریافت کنند در حالی که یک معلم در مناطق محروم باید مالیات پرداخت کند.
به گفته او مالیات بر عایدی سرمایه یک نوع حمایت از بازار در کاهش میزان صف فروش و به تعادل رسیدن بازار است و این امکان را می‌دهد که سهامدار با شنیدن یک خبر به صورت هیجانی عمل نکند و در صف یک میلیاردی قرار نگیرد.
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که آیا دریافت مالیات در این شرایط بازار منجر به قفل شدگی سهم‌های نمی‌شود؟ گفت: بر اساس اصل اقتصاد، مالیات در هر بازاری وضع کنید، مقداری دچار رکود می‌شود و کمی از جذابیت معامله را کاهش می‌دهد اما نه آنقدر که به عنوان یک عامل اصلی در ایجاد رکود باشد اما قفل شدگی و عدم نقدشوندگی بازار به خاطر مداخلات ناجوری بود که در بازار سرمایه شکل گرفت و به نوعی بازار را بی سر و سامان و سبب خارج شدن بازار از قدرت نقدشونگی خودش کرده است.
منبع: بازار
