س. آیا نماز عید قربان واجب است؟
ج. در عصر حاضر نماز عید قربان واجب نیست، بلکه مستحب است.
س. آیا در عصر حاضر می‌توان نماز عیدین را به جماعت خواند؟
ج. خواندن آن به جماعت هرچند به قصد ورود مانع ندارد.
س. نماز عید قربان را از چه زمانی و تا کی می‌توان خواند؟
ج. وقت آن از اول آفتاب روز عید تا ظهر است.
س. آیا گوشت گوسفندی که روز عید قربان در خانه قربانی شده است را تماماً باید بین مردم نیازمند پخش شود؟
ج. فی نفسه لازم نیست.
س. با کمک مردم گوسفندانی برای قربانی عید قربان خریداری و قربانی شد. آیا می‌توان بعضی از اعضای آن‌ها مثل کله و پاچه و جگر را به هر دلیلی فروخت و تبدیل به گوشت نمود تا گوشت به مصرف فقرا برسد؟
ج. با اجازه صاحبان پول اشکالی ندارد.
س. در عید قربان با یک قربانی حداکثر چند نفر می‌تواند شریک بشوند؟
ج. در قربانی مستحبی محدود به تعداد خاصی نیست.
س. من نمی‌دانستم که در روز عید قربان روزه گرفتن جایز نیست؛ به خاطر همین قضای روزه‌ای که داشتم در آن روز گرفتم، تکلیفم چیست؟
ج. روزه‌ی عید قربان حرام و باطل است و قضای روزه حساب نمی‌شود و باید مجدداً قضای آن را بجا آورید.
س. بنده در ماه رمضان روزه را با کار حرام باطل کرده ام و در حال حاضر که به گرفتن قضای آن پرداخته ام به عید قربان رسیده ام و روز عید را روزه نگرفته ام، حکم روزه‌های ۳۱ روزه‌ی بنده که بین آن فاصله افتاده چیست؟
ج. باید برای ۳۱ روز روزه متوالی که برای کفاره می‌گیرند، روزی را شروع کنند که در بین ۳۱ روز به روزه حرام نرسد، و إلاّ توالی بهم می‌خورد و باید از اول، دوباره شروع کنند، مگر این که موقع شروع تا فرا رسیدن عید قربان، غافل باشند.
س. آیا کم و زیاد کردن قنوتهای نماز عید باعث بطلان آن میشود؟
ج. اگر مراد از کم و زیاد نمودن، کوتاه یا طولانى خواندن قنوت‌ها است این کار موجب بطلان نمى شود و اگر مراد کم یا زیاد نمودن تعداد آن‌ها است، باید نماز را همان طور که در کتب فقهى بیان شده، بجا آورد.
س. در گذشته معمول بودکه هر امام جماعتی نماز عید فطر را در مسجد خودش اقامه میکرد، آیا در حال حاضر اقامه نماز عید فطر و قربان توسط ائمه جماعات جایز است؟
ج. جایز است نمایندگان ولى فقیه که از طرف وى مجاز در اقامه نماز عید هستند و همچنین ائمه جمعه منصوب از طرف او نماز عید را در عصر حاضر به‌صورت جماعت اقامه نمایند، ولى احوط این است که غیر آنان آن را فرادى بخوانند و به جماعت خواندن آن به قصد رجاء نه به قصد ورود، اشکال ندارد. بله، اگر مصلحت اقتضا کند که یک نماز عید در شهر برگزار شود، بهتر است که غیر از امام جمعه منصوب از طرف ولى فقیه، کسى متصدى اقامه آن نشود.
س. آیا در حال حاضر و بسط ید ولى فقیه، اقامه نماز عید فطر و قربان فقط توسط ولى فقیه و نمایندگان وى که مجاز به اقامه هستند باید انجام شود یا این که ائمه جماعات هم در مساجد و جاهاى دیگر مى‌توانند اقامه نمایند؟
ج. اقامه نماز عید براى غیر منصوبان از طرف ولى فقیه به قصد رجا، نه به قصد ورود، اشکال ندارد ولى اگر مصلحت اقتضا کند که یک نماز عید در شهر برگزار شود، بهتر است که غیر از منصوب از طرف ولى فقیه کسى متصدّى اقامه‌ى آن نشود.
س. اگر کسى به رکعت دوم نماز عید فطر یا قربان و رکعت دوم نماز جمعه برسد چه وظیفه‌اى دارد؟
ج. باقى نماز را خودش بجا آورد.
س. اگر شخصى در تعداد قنوتهاى نمازهاى عید سعید فطر و قربان شک کند که آیا پنج قنوت خوانده یا چهار قنوت، نمازش چه حکمى دارد؟
ج. اگر از محل آن تجاوز نکرده، بنا را بر اقلّ بگذارد.
س. به نظر جنابعالی، نماز عید فطر و قربان و نماز جمعه، از کدام نوع از واجبات است؟
ج. در عصر حاضر نماز عید فطر و قربان واجب نیست، بلکه مستحب است، ولى نماز جمعه واجب تخییرى است.
س. آیا نماز عید فطر قضا دارد؟
ج. قضا ندارد.
س. آیا نماز عید فطر اقامه دارد؟
ج. اقامه ندارد.
س. اگر امام جماعت برای نماز عید فطر، اقامه به جا آورد، نماز او و سایر نمازگزاران چه حکمی دارد؟
ج. به صحّت نماز عید امام جماعت و مأمومین ضررى نمىرساند.
_غسل روز عید فطر و عید قربان مستحب است، و وقت آن از اذان صبح است تا غروب، و بهتر است آن را پیش از نماز عید بجا آورد؛ و اگر از ظهر تا غروب بجا آورد، احتیاط واجب آن است که بقصد رجاء انجام دهد.
_روزه عید فطر و قربان حرام است
_نماز عید فطر و قربان دو رکعت است که در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره باید پنج تکبیر بگوید، و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعداز قنوت پنجم تکبیرى بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد، و در رکعت دوم چهار مرتبه تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
_در قنوت نماز عید قربان هر دعا و ذکرى بخوانند کافى است ولى بهتر استاین دعا را به قصد امید ثواب بخوانند: "اللهم اهل الکبریاء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمة و اهل التقوى و المغفرة اسالک بحق هذا الیوم الذى جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلى الله علیه و آله ذخرا و شرفا و کرامة و مزیدا ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تدخلنى فى کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد و ان تخرجنى من کل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتک علیه و علیهم اللهم انى اسالک خیر ما سالک به عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک المخلصون".
_مستحب است در نماز عید فطر و قربان قرائت را بلند بخوانند.
_نماز عید سوره مخصوصى ندارد، ولى بهتر است که در رکعت اول آن سوره"شمس" و در رکعت دوم سوره "غاشیه" را بخوانند، یا در رکعت اول سوره "سبح اسم" و در رکعت دوم سوره "شمس" را بخوانند.
_مستحب است در روز عید فطر قبل از نماز عید به خرما افطار کند، و در عید قربان از گوشت قربانى بعد از نماز قدرى بخورد.
_مستحب است پیش از نماز عید غسل کند، و دعاهایى که پیش از نماز و بعد از آن در کتابهاى دعا ذکر شده به امید ثواب بخواند.
_مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیر‌ها دست‌ها را بلند کنند و نماز را بلند بخوانند.
_مستحب است انسان در عید قربان بعد از ده نماز که اول آن‌ها نماز ظهر روز عید و آخر آن‌ها نماز صبح روز دوازدهم است تکبیرهایى را که در مساله پیش گفته شد بگوید و بعد از آن بگوید: "الله اکبر على ما رزقنا من بهیمة الانعام و الحمد لله على ما ابلانا" ولى اگر عید قربان را در منى باشد مستحب است بعداز پانزده نماز که اول آن‌ها نماز ظهر روز عید و آخر آن‌ها نماز صبح روز سیزدهم ذىحجه است، این تکبیر‌ها را بگوید.
_کراهت دارد نماز عید را زیر سقف بخواند.
_اگر شک کند در تکبیرهاى نماز و قنوتهاى آن، اگر از محل آن تجاوز نکرده است بنابر اقل بگذارد، و اگر بعد معلوم شود که گفته بوده اشکال ندارد.
_اگر قرائت یا تکبیرات یا قنوت‌ها را فراموش کند و بجا نیاورد، نمازش صحیح است.
_اگر رکوع یا دو سجده یا تکبیرة الاحرام را فراموش کند، نمازش باطل مىشود.
_اگر در نماز عید یک سجده یا تشهد را فراموش کند احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز آن را رجاءا بجا آورد، و اگر کارى کند که براى آن، سجده سهو در نمازهاى یومیه لازم است، احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز رجاءا دو سجده سهو براى آن نماز بنماید.
منابع: [
۱]، [
۲]، [
۳]، [
۴]، [
۵]
