به گزارش «تابناک» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، لخته شدن خون در پا‌ها نشانه‌ای است که در بسیاری از افراد دیده می‌شود، اما متأسفانه آنها این را یک نشانه از فعالیت زیاد می‌دانند. در صورتی‌که لخته شدن خون در پا یک هشدار است و باید جدی گرفته شود.
علت یا بهتر است بگوییم علل لخته شدن خون در پا و پیش از آن، بیماری DVT که با لخته شدن خون در پا خود را نشان می‌دهد، در این مطلب، بررسی شده است.
DVT یک بیماری است که بیشتر در افراد کم تحرک، مسن، باردار و دارای اختلالات خونی دیده می‌شود، در اثر لخته شدن خون در پا‌ها به‌وجود می‌آید و موجب کند شدن جریان خون در رگ‌های آسیب‌دیده می‌شود.
لخته خون (ترومبوز) حرکت خون در رگ‌ها را کند می‌کند و باعث می‌شود این ناحیه، متورم، قرمز و دردناک شود. در صورتی که لخته‌های خون به سمت ریه حرکت کنند، عروق ریه مسدود می‌شود و بیماری انسداد جریان خون ریوی را ایجاد می‌کند که در آن فرد به سختی نفس می‌کشد و دچار مشکلات تنفسی می‌شود.
عواملی که باعث ایجاد بیماری DVTمی‌شوند
چاقی و اضافه وزن
مسافرت طولانی هوایی یا با خودرو
مصرف قرص‌های ضد بارداری
برخی از درمان‌های جایگزین استروژن
سابقه شخصی یا خانوادگی
استراحت طولانی و بیش از سه روز در بستر
پس از اعمال جراحی (با بیهوشی بیش از ۳۰ دقیقه)
سیگار کشیدن
ممکن است که ابتدا این بیماری دارای نشانه‌هایی نباشد. جهت درمان و پیشگیری از افزایش لخته‌های خون، تزریق فوری رقیق‌کننده خون (هپارین) لازم است. همچنین، مصرف قرص‌های رقیق‌کننده خون (وارفارین) می‌تواند از بزرگ‌تر شدن لخته‌ها و تشکیل لخته‌های جدید، جلوگیری کند.
ورزش و حرکات بدنی نیز علاوه بر مصرف دارو، بر درمان این بیماری، اثرگذار است. بنابر این، اگر زیاد می‌نشینید، بهتر است هر چند دقیقه یک‌بار، به انجام حرکات ورزشی بپردازید یا عضلات هر دو پای خود را کش دهید.
سایر علل لخته شدن خون در پا
برخی از شرایط پزشکی در مراقبت وجود دارند که می‌توان به‌عنوان علت اصلی لخته شدن خون در پا بیان کرد:
۱. آسیب به عروق خونی
آسیب ناشی از رگ‌های خونی، موجب فعال شدن پلاکت خون و به نوبه خود باعث لخته شدن خون می‌شود. پلاکت‌ها به دیواره رگ‌های خونی آسیب‌دیده، وصل می‌شوند. سلول‌ها با تغییر شکل و ایجاد یک پلاگین، قسمت آسیب‌دیده را پر می‌کنند تا خون از آن نشت نکند. هنگامی‌که فعال می‌شود، پلاکت‌ها مواد شیمیایی را جذب می‌کنند تا به مرحله بعدی برسند که ساختاری مانند شبکیه دارد.
۲. ترومبوسیتوز
این اختلال، نشان‌دهنده تعداد زیاد پلاکت در خون است. تعداد بیش از حد پلاکت‌ها باعث انقباض غیر طبیعی و به نوبه خود، موجب لخته شدن غیر عادی در رگ‌های خونی می‌شود. تعداد پلاکت‌ها معمولا به علت بیماری‌های زمینه‌ای و اختلالات خونی در مغز استخوان، بیشتر از حد عادی می‌شوند.
۳. فیبریلاسیون دهلیزی
این اختلال، یک نمایش نامنظم ضربان قلب است. انقباضات نامنظم، موجب کاهش فشار خون می‌شوند. در رگ‌های بازتر، ممکن است که هیچ‌گونه فشاری وجود نداشته باشد؛ بنابر این، خون لخته خواهد شد و خطر ابتلا به سکته مغزی و سایر عوارض قلبی را افزایش می‌دهد.
علائم، ممکن است شامل سرگیجه و خستگی باشند. پزشکان، برخی داروها و تغییرات سبک زندگی را جهت کنترل این بیماری توصیه می‌کنند و در موارد شدیدتر، جراحی تجویز می‌شود.
۴. تصلب شرایین
شرایطی است که در آن، رگ‌های خونی که مسئولیت حمل اکسیژن از قلب را بر عهده دارند، سفت و سخت می‌شوند و عبور خون به اندام و بافت‌های بدن را کم و محدود می‌کنند. به‌طور معمول، شریان‌ها انعطاف‌پذیر هستند، اما با افزایش سن، خطر بروز سختی در آنها وجود دارد.
۵. نارسایی قلبی
نارسایی قلبی، می‌تواند به‌دلیل تشکیل لخته‌های خون باشد. نارسایی قلب، زمانی است که ماهیچه‌های قلب نتوانند خون را به اندام‌های مختلف بدن برسانند. در این هنگام، خون موجود در رگ‌ها و شریان‌ها دارای فشار لازم نیستند و موجب لخته شدن خون می‌شوند. این وضعیت می‌تواند خطرناک باشد و ممکن است که عواقب ضد سلامتی بیشتری، مانند حمله قلبی، در پی داشته باشد.
۶. دارو‌های خاص
هنگامی‌که برخی افراد، بعضی از داروها را مصرف می‌کنند، به‌دلیل برخی شرایط اساسی و عوامل خطر، ممکن است موجب تشکیل لخته‌های خون در رگ‌ها و شریان‌ها شود. این داروها، شامل دارو‌های ضد بارداری خوراکی، سرطان سینه و هورمونی، می‌شوند.
ساز و کار عملکرد داروها با جریان طبیعی خون، انجام و این روند، موجب کاهش خون و افزایش خطر لخته شدن آن در اندام‌های حیاتی می‌شود. در چنین شرایطی، پزشک با تغییر دارو‌های بیمار می‌تواند مشکل را حل کند.
۷. سندرم فسفولیپید
این، یکی دیگر از علل شایع لخته شدن خون بوده و هنگامی است که سامانه ایمنی بدن، به اشتباه، به پروتئین‌های طبیعی در خون حمله می‌کند. میزان آسیب، بستگی به محل و نوع پروتئین مورد حمله دارد. سلول‌های مرده ناشی از حمله، آن‌هایی هستند که با هم تجمع می‌کنند و باعث لخته شدن خون می‌شوند.
این سندرم، ممکن است که باعث ایجاد لخته شدن خون در شریان‌ها و رگ‌ها شود. این، یک اختلال خونی است که می‌تواند ناشی از عوارض بارداری، مانند سقط جنین و تولد نوزادان باشد.
۸. اختلال ارثی لخته شدن خون
برخی از اختلالات لخته شدن خون وجود دارند که به ارث برده می‌شوند، اما این مشکل معمولا در سن جوانی بروز نمی‌کند. پس از به سن بلوغ رسیدن، ممکن است که فرد شروع به نشان دادن برخی نشانه‌ها در این‌باره کند.
افرادی که ارث چنین اختلالی را دارند، خوب و ضروری است که جهت پیشگیری، به پزشک مراجعه کنند. ضروری است که خانم‌ها قبل از بارداری یا زایمان، تحت نظارت و معاینه پزشکی قرار بگیرند تا بتوانند درمان مؤثرتر داشته باشند.
۹. چاقی
چاقی، میزان لخته شدن خون در رگ‌ها و شریان‌ها را افزایش می‌دهد. افرادی که چاق هستند، آدیپوکین و سیتوکین بیشتری تولید می‌کنند که موجب مقاومت انسولین می‌شود و التهاب مزمن، ایجاد می‌کند.
سیتوکین که از سوی بافت چربی ترشح می‌شود، فعالیت پلاکت‌ها را نیز افزایش می‌دهد. همچنین، چاقی، سرعت جریان خون از راه رگ‌های خونی را کاهش می‌دهد و در نتیجه، موجب لخته شدن غیر عادی در رگ‌های خونی می‌شود.
