مطابق قوانین، زندانیان در زندان می‌توانند تحت شرایط خاصی با اقوام و خانواده خود ملاقات کنند و قانونگذار نیز شرایطی مقرر کرده است بر مبنای آن، ملاقات با زندانی تقاضا شود و بعد از آن زندانیان بتوانند با خانواده خود ملاقات کنند.
به گزارش «تابناک»؛ ملاقات با زندانیان باید طوری برنامهریزی شود که حداقل هفتهای یک بار انجام گیرد و مدت آن کمتر از ٢٠ دقیقه نباشد. مگر اینکه از لحاظ قانونی، منعی برای ملاقات با زندانی وجود داشته و بر مبنای آن زندانی به دستور مقام قضایی ممنوعالملاقات باشد که در این صورت، زندانی حق ملاقات نخواهد داشت.
افراد دارای حق ملاقات با زندانی
ماده ١٧۶ آیین‌نامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور بیان می‌دارد: «زوج یا زوجه، پدر، مادر، برادر، خواهر و فرزندان زندانی و همچنین پدر و مادر همسر وی حق دارند طبق شرایط ملاقاتهای هفتگی با زندانی ملاقات کنند و سایر بستگان و دوستان زندانی در صورت درخواست با کسب اجازه از طرف رییس زندان یا قاضی ناظر زندان می‌توانند ملاقات کنند.»
در ماده ١٧٧ این آیین‌نامه نیز آمده است «زندانیانی که حسن رفتار و کردار داشته باشند با صلاحدید رییس زندان می‌توانند با همسر و فرزندان، پدر و مادر، برادر و خواهر و نیز پدر و مادر همسر خود با حضور مأمور مراقب ملاقات حضوری داشته باشند.»
بنابراین با توجه به مواد فوق، مشخص میشود که زوج یا زوجه، فرزندان، پدر یا مادر، پدر یا مادر همسر، خواهر و برادر زندانی افرادی هستند که می‌توانند با کسب اجازه از رییس زندان با زندانی ملاقات کنند. همچنین اگر ملاقاتکنندگان بخواهند نامه یا هر وسیله مجازی را در زمان ملاقات به زندانی بدهند، حتما این اقدام باید با اجازه کتبی از رییس زندان انجام شود.
اگر زندانی رفتار مناسبی در زندان داشته و رفتار او مورد تایید ماموران زندان باشد، می‌تواند ملاقات خصوصی با همسر یا فرزندانش را بدون حضور مامور، تقاضا کند که در صورت موافقت رییس یا قاضی ناظر زندان، این ملاقات انجام میشود.
در ماده ١٧٩ آیین‌نامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور آمده است: «زندانیان با موافقت رییس زندان یا قاضی ناظر زندان در مواردی می‌توانند ملاقات خصوصی بدون حضور مراقب با همسر و فرزندان خود داشته باشند.»
در ارتباط با ملاقات وکلای دادگستری با موکلان خود در زندان نیز در ماده ١٨٠ این آیین‌نامه آمده است: «وکلای دادگستری در صورت داشتن وکالتنامه رسمی برای حفظ حقوق موکل زندانی خود، هر موقع ضرورت ایجاب کند، می‌توانند با اخذ مجوز کتبی از مقامات قضایی ذیصلاح در ساعات اداری به زندان مراجعه و با ارائه وکالتنامه رسمی به رییس زندان در صورت امکان در اتاق مخصوص و مجزا از اتاق ملاقات عمومی با موکلان خود ملاقات کنند و در صورت ممنوعالملاقات بودن زندانی، ملاقات با نظر مقامات قضایی مربوطه انجام می‌گیرد. بدیهی است مقدمات تنظیم وکالتنامه رسمی توسط مسئولان زندان فراهم خواهد شد.
تبصره ـ کانون وکلا می‌تواند در هر زندان به هزینه خود با نظر سازمان اتاقی بسازد که برای ملاقات وکلای دادگستری با موکلان زندانی آنها اختصاص داده شود.»
تقاضای ملاقات با وکیل
مطابق این قانون چنانچه شخصی تحت نظر قرار بگیرد، می‌تواند به وسیله تلفن یا هر وسیله ممکن، افراد خانواده یا آشنایان خود را از تحت نظر بودن آگاه کند و ضابطان نیز مکلفند مساعدت لازم را در این خصوص به عمل آورند، مگر آن که بنا بر ضرورت، تشخیص دهند که شخص تحت نظر نباید از چنین حقی استفاده کند که در این صورت باید مراتب را برای اخذ دستور مقتضی به اطلاع مقام قضایی برسانند. مطابق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری، با شروع تحت نظر قرار گرفتن، متهم می‌تواند تقاضای حضور وکیل کند.
وکیل باید با رعایت و توجه به محرمانه بودن تحقیقات و مذاکرات، با شخص تحت نظر ملاقات کند و در پایان ملاقات با متهم که نباید بیش از یک ساعت باشد، ملاحظات کتبی خود را برای درج در پرونده ارائه دهد. در جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرایم سازمانیافته که مجازات آنها مشمول ماده ۳۰۲ این قانون است، در مرحله تحقیقات مقدماتی، طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تأیید رییس قوهقضاییه باشد، انتخاب میکنند.
