اکرم محمدی منش- بین الملل تابناک: روابط عربستان و آمریکا در سال های اخیر رو به افول بوده است؛ به ویژه در دوران دولت دموکرات جو بایدن، شکاف میان واشنگتن و ریاض روز به روز بیشتر شده است. تصمیم عربستان در همراهی با روسیه برای کاهش تولید نفت در نشست اوپک پلاس، این شکاف را به وضوح نشان داد و کار آمریکا و عربستان به درگیری لفظی کشیده شد.
عربستان سعودی انتقاد آمریکا درباره علت تصمیم هفته گذشته اوپک پلاس را رد و اعلام کرد، درخواست واشنگتن برای به تاخیر انداختن کاهش تولید به مدت یک ماه، پیامدهای اقتصادی منفی داشت.
روز پنجشنبه، کاخ سفید اعلام کرد به عربستان سعودی تحلیلی ارائه کرده که نشان می داد، کاهش تولید نفت به اقتصاد جهان ضربه می زند و مدعی شد، سعودی ها سایر اعضای اوپک را برای رای دادن به کاهش تولید، تحت فشار گذاشته اند.
این جنگ لفظی، به تیرگی روابط میان دو کشور که به مدت چندین دهه، اساس اتحاد آنها را انرژی در برابر امنیت تشکیل می داد، افزوده است.
اوپک پلاس هفته گذشته کاهش تولید به میزان دو میلیون بشکه در روز از نوامبر را با وجود مخالفت آمریکا با چنین اقدامی، تصویب کرد.
این تصمیم در حالی تصویب شد که بازارهای سوخت با کمبود عرضه روبه رو هستند و ذخایر اقتصادهای بزرگ در پایین ترین سطح از زمان آخرین کاهش تولید تصویب شده توسط اوپک قرار دارد.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، اوایل هفته جاری اعلام کرد، پس از اقدام اوپک پلاس، پیامدهای جدی برای روابط آمریکا با عربستان سعودی وجود خواهد داشت.
بایدن در سفر به لس آنجلس در این باره به خبرنگاران گفت: قرار است با آنها (سعودی ها) صحبت کنیم.
وزارت خارجه عربستان سعودی، روز پنجشنبه در بیانیه ای اعلام کرد، تصمیم اوپک پلاس با توافق جمعی گرفته شد که توازن عرضه و تقاضا را مد نظر قرار دارد و هدف آن، مقابله با نوسان بازار بود.
بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی به مشورت با آمریکا پیش از نشست پنجم اکتبر اوپک پلاس اشاره کرد که طی آن، آمریکایی ها درخواست کرده بودند، کاهش تولید این گروه به مدت یک ماه به تعویق بیفتد.
در بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی آمده است: عربستان از طریق رایزنی های مداوم با دولت آمریکا، روشن کرد که همه تحلیل های اقتصادی نشان می دهد به تاخیر انداختن تصمیم اوپک پلاس برای یک ماه، پیامدهای اقتصادی منفی خواهد داشت.
آمریکا عربستان سعودی را به همدستی با مسکو متهم کرده که به طرح غرب برای اعمال سقف قیمت برای صادرات نفت این کشور بر سر جنگ در اوکراین، معترض است.
جان کربی، سخنگوی کاخ سفید اظهار کرد: ما تحلیلی را به عربستان سعودی نشان دادیم که بر اساس شرایط بازار، هیچ مبنایی برای کاهش تولید نفت وجود ندارد و آنها می توانند تا نشست بعدی اوپک برای مشاهده تحولات بیشتر، دست نگه دارند. کشورهای دیگر اوپک به آمریکا گفته اند که احساس کردند، مجبور شده اند از تصمیم عربستان حمایت کنند.
بیانیه وزارت خارجه عربستان به نقل از یک مقام نامبرده نشده، تاکید کرده که تصمیم برای کاهش تولید، صرفا اقتصادی بوده است. تقاضا برای نفت در سطح جهانی ضعیف شده و اوپک، وزارت انرژی آمریکا و آژانس بین المللی انرژی همگی هفته جاری، پیش بینی خود از تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۳ را کاهش دادند.
با این حال، آژانس بین المللی انرژی، روز پنجشنبه اعلام کرد اقدام اوپک ممکن است وضعیت تقاضا را وخیم تر کند و قیمت های بالاتر نفت ممکن است برای اقتصاد جهانی که در آستانه رکود قرار دارد، تعیین کننده باشند.
در بیانیه سعودی تاکید شده است که روابط این کشور با آمریکا، روابط استراتژیکی است و بر اهمیت احترام دو جانبه تاکید شده است. شورای همکاری خلیج فارس با صدور بیانیه ای، از تلاش عربستان سعودی برای ثبات بازار جهانی نفت حمایت و از اظهارات این کشور تمجید کرد.
بر اساس گزارش رویترز، بانک آمریکایی گلدمن ساکس، هفته گذشته در یادداشت تحقیقاتی اعلام کرد، در ۲۵ سال تاریخ اوپک، این گروه هرگز زمانی که ذخایر نفت سازمان توسعه و همکاری اقتصادی به این حد پایین بود، تولید نفت را کاهش نداده بود. ذخایر نفت این سازمان اکنون هشت درصد پایین میانگین پنج ساله است.
حمایت تمام قد اعراب از عربستان در برابر آمریکا
شورای همکاری خلیج فارس نقش عربستان در حمایت از اقتصاد جهانی در قبال نوسانات قیمتهای انرژی را ستود.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، شورای همکاری خلیج فارس حمایت خود را از بیانیه عربستان در خصوص مخالفت خود با اظهارات ایراد شده علیه این کشور پس از تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت، نقش مهم و کلیدی ریاض را در حمایت از اقتصاد جهانی در قبال نوسانات قیمتهای انرژی ارج نهاد.
در همین راستا، نایف فلاح مبارک الحجرف، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس از بیانیه صادره توسط وزارت خارجه عربستان درخصوص مخالفت کامل خود با اظهارات ایراد شده علیه این کشور پس از صدور تصمیم اوپک پلاس استقبال کرد.
الحجرف ضمن اعلام همبستگی و حمایت تمام قد خود با عربستان، مخالفت کاملش را نیز با این گونه اظهارات علیه عربستان که هیچ واقعیتی ندارد، نیز اعلام کرد.
دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس از نقش مهم و کلیدی عربستان در حمایت از اقتصاد جهانی در قبال نوسانات قیمتهای انرژی و تضمین واردات و عرضه آن براساس یک سیاست متوازن و متعادل قدردانی کرد که منافع کشورهای تولیدکننده و مصرف کننده را در نظر میگیرد.
وی همچنین تصریح کرد، چنین اظهاراتی نمیتواند واقعیتها را کتمان کند و عربستان را از تداوم رویکرد متوازن و پیشبرد وظایف و تعهدات خود به عنوان پایه اساسی امنیت و ثبات منطقه و جهان و نیز نقش برجسته سیاسی و اقتصادی و جایگاه پیشرو عربی، سیاسی و جهانی آن باز نخواهد داشت.
همبستگی اتحادیه عرب با عربستان
دبیرکل اتحادیه عرب، اظهارات رسانهای علیه عربستان به دلیل تصمیم کاهش جزئی تولید نفت را محکوم کرد.
به گزارش شبکه خبری روسیا الیوم، سخنگوی احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب گفت: اظهارات منفی در رسانهها علیه عربستان به دلیل تصمیم کاهش جزئی تولید نفت از حقیقت دور بوده و در راستای سیاسی کردن کامل تصمیمات اقتصادی محض است که همگان میدانند این تصمیمات برای ثبات اقتصاد جهانی در سایه چالشهای خطرناک کنونی ضروری است.
وی روش منسجم و درست عربستان برای ثبات بازار نفت و مواضع ثابت عربستان درباره مسائل سیاسی منطقهای و بینالمللی را ستود.
حمایت امارات از عربستان
یک مسئول اماراتی گفت: اگر کشورش بخواهد بین عربستان و آمریکا یکی را انتخاب کند، قطعا عربستان را انتخاب خواهد کرد.
سپهبد «وضاحی خلفان» معاون رئیس پلیس دُبی و از چهره های مشهور اماراتی در رسانه ها در پاسخ به فردی که گفته بود امارات مخالفت خود با تصمیم ائتلاف اوپک پلاس برای کاهش دو میلیون بشکه ای نفت در روز را به آگاهی آمریکا رساند، در توییتی گفت: اگر ابوظبی بین ریاض و واشنگتن مخیر شود که یکی را انتخاب کند، ابوظبی در کنار ریاض خواهد ایستاد.
وی نوشت: اگر امارات را مخیر کنند، این کشور بدون شک در کنار عربستان خواهد ایستاد و نه آمریکا. ابوظبی موضع خود را در قبال عربستان پنهان نمی کند. موضع امارات علنی است و همه آن را می دانند.
چرایی همبستگی اعراب با عربستان در برابر آمریکا
در همین رابطه، دکتر میثم غفارنژاد، کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با تابناک اظهار داشت: اعلام همبستگی برخی کشورها و سازمان های عربی با عربستان در تنش با آمریکا، اتفاق جدید و مهمی بوده است که نباید به راحتی از آن گذشت.
وی افزود: این حمایت ها از عربستان به معنای آن است که برخی کشورهای عربی علی رغم اتحادی که با آمریکا دارند، دیگر به مانند گذشته روی واشنگتن حساب نمی کنند. این مساله به ویژه بعد از جنگ اوکراین و عدم همراهی آن ها با غرب علیه روسیه خود را نشان داد.
غفارنژاد ادامه داد: البته حمایت از عربستان معطوف به سازمان های عربی از جمله شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب بوده است که تا حدودی در کنترل عربستان هستند؛ با این حال، این از اهمیت مساله نمی کاهد و رویداد مهمی تلقی می شود.