به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفتگوی ویژه خبری شنبه شب با حضور خانم مرضیه هاشمی ، دبیر نخستین جشنواره بین المللی رسانه خورشید و خانم ماریا فرناندا بارتو ؛ نویسنده و تحلیلگر سیاسی ونزوئلایی و در ارتباط تلفنی با خانم الناز عباسیان ؛ خبرنگار روزنامه همشهری و برگزیده جشنواره خورشید ، موضوع نخستین جشنواره بین المللی رسانه خورشید را بررسی کرد.
مجری: با اولین رویداد بین المللی رسانه خورشید در خدمت شما هستیم ؛ جشنوارهای که به همت دستگاههای مختلف برگزار شد تا تعاملی برقرار کند بین زنان رسانهای در همه دنیا. رویداد خورشید برای اولین بار در کشور ما برگزار شد و میهمانانی از کشورهای مختلف دنیا علاوه بر خبرنگاران و اصحاب رسانه داخل کشور حضور داشتند.
سؤال: خانم هاشمی میهمانانی که آمدند با چه هدفی در این رویداد شرکت کردند و این جشنواره اهداف اصلی اش چه بود؟
هاشمی؛ دبیر نخستین جشنواره بین المللی رسانه خورشید: از اول داشتیم روی آن فکر میکردیم چه کار میتوانیم کنیم این چهره واقعی ایران مخصوصاً زنان پخش شود؛ هم از نظر یک دور زدن این هژمون رسانه ای، اینها همه تحریم میکنند یا فشار روی رسانه داخلی است یا رسانه امپریالیست است، گفتیم چه بهتر است خبرنگار دعوت کنیم، زنان خبرنگار خودشان میتوانند از نزدیک ببینند واقعیت ایران چطور است؛ مثبت و منفی است و الحمدلله خیلی تجربه خوبی بود و ان شاء الله فکر میکنم یک نتیجه خوبی بگیریم.
سؤال: خانم هاشمی اهداف جشنواره را تا حدودی اشاره کردید، بفرمایید شعارر جشنواره این بود که زنها روشنگری میکنند و به همین علت یکی از وجههای تسمیهای که انتخاب شد؛ خورشید به خاطر همین روشنگری بود و اشارهای هم به امام هشتم که در مشهد مقدس جشنواره برگزار میشد داشت. چرا اصلاً این شعار را برای جشنواره انتخاب کرده بودید و اصلاً زنها چطور میتوانند فعالیت خودشان را به دنیا معرفی و عرضه کنند؟
هاشمی: در کل ما خیلی شاهد هستیم وقتی زنها را به عنوان یک ابزار استفاده میکنند، ما برعکس نگاه میکردیم. بالأخره زنها مادر بچههای خانواده هستند و خانواده برای آنها خیلی با ارزش است. زنها معمولاً یک دیدگاه ریزبین دارند و به نکات مختلف دقت میکنند.
سوال : یعنی جزئی نگرند و به جزئیات دقت میکنند.
هاشمی: ما دیدیم خانمهای رسانه از دیدگاههای مختلف میتوانند نشان دهند. مخصوصاً دیدیم فشارهای مختلف روی رسانه... البته از دیدگاههای مختلف ضد این رسانه غالب ما میتوانیم، من الآن فراموش کردم، دوباره سؤال کنید؟
سؤال: خواستم راجع به شعار جشنواره یک کم برای ما توضیح دهید؛ روی بحث روشنگری و نقش زنان.
هاشمی: دیدیم چه بهتر است یک همبستگی را به خانمها نشان دهیم و خبرهای مختلف معمولاً شاید منتشر نمیشود و راجع به شیرین ابوعاقله استفاده کردیم. چون شیرین بعضی جاها شاید مردها نمیتوانند بروند. بعضی جاها فرض کنید من یک خانم امروز داشتم مال سوریه، جنگ سوریه خانمها اتفاقاً آن ضربه جنگ مخصوصاً روی خانواده و خانمها نشان میدادند.
سوال: یعنی یک سری نکات را خانمها میتوانند ببینند و روایت کنند که اصلاً مورد توجه آقایان نباشد.
هاشمی: دقیقاً همین طور است، و خیلی در این گفتگوی امروز خانمها از جاهای مختلف آنها صحبت میکردند، اشاره میکردند به موضوعهای مختلف، ما الآن میتوانیم ان شاء الله مشترک دنبال کنیم.
سؤال: میشود حدودی به ما بگویید از چه کشورهایی آمده بودند، از چند کشور آمده بودند و مبنای انتخابها چه بود؟
هاشمی: بله، البته نمیتوانم همه کشورها را بگویم؛ بیش از ۴۰ کشور بودند؛ از آمریکای لاتین، از آفریقا، از اروپا، البته این را بگویم از آمریکا و کانادا دعوت شدند و چند نفر خیلی مشتاق بودند، البته آخرش قبول نکردند به خاطر این که ترسیدند گفتند وقتی بر میگردند شاید مشکل برایشان پیش بیاید.
سوال: یعنی ممکن است دچار محدودیتهایی شوند.
هاشمی: دقیقاً، شاید مشکل پیش بیاید برای آنها، دیگر نیامدند. البته یک آمریکایی مال آر تی است؛ البته در مسکو فعالیت میکنند.
سؤال: یعنی روسیه هستند؟
هاشمی: بله از روسیه هستند. چند روز کشور اروپا، دو نفر از انگلیس، سه نفر از فرانسه، جاهای مختلف، الحمدلله میگویم بیش از ۴۰ کشور با دیدگاههای مختلف.
سؤال: از داخل، چه؟
هاشمی: بالأخره از سراسر کشور آمدند.
سؤال: حدود ۷۰۰ خبرنگار داخلی بودند، درست است؟
هاشمی: بله دقیقاً، خیلی موقعیت خوب بود، آن گفتگو، آن ارتباط بین ان شاء الله خبرنگار ها.
سؤال: قرار است ادامه دار باشد؟ درست است؟
هاشمی: این قدم اول است.
سؤال: یعنی با این که اسمش اختتامیه بود ولی افتتاحیه؛ این جشنواره هست؟
هاشمی: ان شاء الله، قدم اول ما میخواهیم کاملاً باهم کار کنیم و دور بزنیم در این رسانه هژمون و خیلی ارزشهای مشترک داریم و ان شاء الله دیگر این جشنواره هر دو سال قرار بود برگزار شود.
سؤال: خانم فرناندا شما پیش از این هم در ایران حضور داشتید و در اجلاس زنان تأثیرگذار هم در ایران بودید، این را به من بگویید که چقدر حضور زنان در قالب چه برنامههایی مثل اجلاس زنان تأثیرگذار و چه حضور بانوان رسانهای از جاهای مختلف دنیا میتواند در خنثی کردن روایت غرب از زن مؤثر باشد؟
ماریا فرناندا بارتو؛ نویسنده و تحلیلگر سیاسی ونزوئلایی: واقعاً برایم افتخاری است که توانستم در این جشنواره و به خصوص در شهر مقدس مشهد شرکت کنم. کلاً میتوانم بگویم که زنان به طور کلی و به طور خاص در آمریکای لاتین میتوانند خیلی تأثیرگذار باشند و یک نقش خیلی تأثیرگذاری میتوانند در این دوران از خود ایفا کنند که خیلی مهم است که توضیح میدهم. این را اینجا میخواهم بگویم که این نوع رویدادهایی مثل جشنواره بین المللی که از این جا، همین جا تشکر میکنم از برگزار کنندگان شان، خانم مرضیه هاشمی که دبیر جشنواره هستند، ایشان نظرشان این است که واقعاً زنان میتوانند تأثیرگذار باشند به خصوص زنان کشورهایی مثل ایران و ونزوئلا و کشورهایی که به طور ژنرال یا به طور کلی هدف تحریمهای کشورها، قدرتها یا ابرقدرتها قرار میگیرند و نقش رسانهای شان را میتوانند ایفا کنند. همان طور که شما میدانید زنان ایران و زنان ونزوئلا و کشورهایی مثل کوبا حالا بحث زنان است ولی به طور کلی میگویم هدف تحریمهای امپریالیسم قرار میگیرند و من فکر میکنم اگر ما بتوانیم صداهایمان را به هم وصل کنیم و به همدیگر نزدیک شویم و یک طورهایی اتحادی بین ما باشد و متحد باشیم میتوانیم امپریالیسم و این اهداف شومش را کاملاً از بین ببریم و خنثی کنیم.
سؤال: خانم هاشمی این جشنواره در رویداد اختتامیه اش چندین بار نام شیرین ابوعاقله؛ خبرنگار الجزیره که توسط رژیم غاصب صهیونیستی در فلسطین به شهادت رسید، نام برده شد از او، همین الان هم در همین گفتگو شما از ایشان یاد کردید، بفرمایید که چرا ایشان به عنوان شخصیتی انتخاب شد که یادوارهای برای ایشان گرفته شود در تئاتری که اجرا شد و در بخشهای مختلف نام ایشان گرامی داشته شد. بفرمایید چرا این انتخاب را داشتید؛ اولاً، و بعد هم بفرمایید معرفی شخصیتهایی مثل شیرین ابوعاقله چقدر میتواند کمک کند در روشنگری و بیان نشر حقایقی که در واقع جنایتی که رژیم صهیونیستی دارد انجام میدهد.
هاشمی: ما انتخاب کردیم شیرین ابوعاقله را؛ یک خبرنگار زن و بیش از ۲۰ سال فعالیت میکردند در آن فضا مخصوصاً راجع به فلسطین، شیرین ابوعاقله؛ یک فلسطینی آمریکایی بود و آمریکا همیشه شعارهای مختلف مخصوصاً وقتی رفته به شهروند خودشان از شهروندشان همیشه مثلاً دفاع میکنند، البته ما هم دیدیم وقتی رژیم صهیونیستی نیروهایش شیرین را کشتند در هر حال خبر جمع کردن کاملاً دیگر فعالیت میکردند مشخص بود، اینها هم میشناختند او را، مخصوصاً او را هدف گرفتند و تصویر است همه دیدند مطمئنم و هیچ کار نکردند. این نشان میدهد اینها انتخاب میکنند، چه خبری را بزرگ میکنند و چه خبری را سعی میکنند کم میکنند، اصلاً صدا به هیچ جا پخش نشود. هم ما دیدیم در اتفاقاً تشییع شیرین، اتفاقاً این نیروی رژیم صهیونیستی حمله کردند به تابوت شیرین، یعنی تا آن حد بی احترامی در پخش زنده است و هیچ عکس العمل کشورهای غربی خیلی نشان نمیدادند.
سوال: با این همه ادعای حقوق بشری؛ کاملاً بایکوت خبری و سکوت.
هاشمی: دقیقاً، شاید مثلاً بعضیها شاید یک ذره اشاره و هیچ کاری نکردند از لحاظ رژیم صهیونیستی. این بیشتر نشان میدهد به ما که یک وظایفی داریم این واقعیت را نشان دهیم و چطور شد ما مثلاً اینها همه راجع به حقوق بشر صحبت میکند، همه راجع به حقوق زنان صحبت میکند. آن حقوق شیرین ابوعاقله کجاست؟ این حقوق مثلاً شیرین، اتفاقاً خود خبرنگار پرس تی وی بود.
سوال: شما خودتان اتفاقاً یک بار اتفاقی برایتان افتاد.
هاشمی: بله به کسان مختلف اگر میخواهند واقعیت نشان دهند بالأخره هزینه دارد.
سوال: این تعاملاتی که قرار است بر اساس این جشنواره و امثال این برگزار شود و آن چیزی که شما دنبالش هستید که به آن دست پیدا کنید در واقع این است که صداهای مختلف شنیده شود و رسانههای مختلف بتوانند انعکاس اخبار گوناگون را داشته باشند.
هاشمی: وقتی همیشه دارند تحریم میکنند، پرس تی وی را چند بار تحریم کردند یا شبکهها و خبرنگارهای مختلف یا وبسایتها اصلاً کاملاً...
سوال: خارج از دسترس میشد.
هاشمی: کاملاً، ما باید چه کار کنیم وقتی این طوری، بهترین کار، کسان مختلف مثل خبرنگارهای مختلف ما امروز دیدیم یک همبستگی داشته باشیم و یک هدف؛ آن صدای اصلی مظلومها بیشتر و بهتر پخش شود.
حضور زنانی از ۴۰ کشور در جشنواره بینالمللی خورشیدسؤال: خانم عباسیان ضمن تبریک بابت انتخاب تان در نخستین جشنواره بین المللی رسانه خورشید، فکر میکنید چنین جشنوارههایی چقدر میتواند کمک کند برای این که شخصیت زن ایرانی واقعیتش و آن روایت واقعی اش در دنیا منعکس شود و بتواند خنثی کند آن شخصیتی که رسانههای دروغین از زن ایرانی، محدودیت هایش و امثال اینها منتشر میکنند؟
الناز عباسیان؛ برگزیده جشنواره خورشید: نکتهای که من امروز هم به آن اشاره کردم موضوع بانوان ایران در تِرِند جهانی است. آن چه از زن و بانوی ایرانی روزها مخابره شده به جهان؛ تصویر ناقصی است و من امیدوارم برگزاری چنین برنامهها و فستیوالها و جشنوارههایی بتواند کمک کند تا روشنگری شود و چهره واقعی زن ایرانی را ما نشان دهیم. زنی که در رسانه فعال است، زنی که...، خوشحال شدم من امروز از کشورهای مختلف خانمها را دیدم در همایش و دوستان خودم را از رسانههای مختلف، بانوانی که به سختی در رسانه، به هر حال مادر بودن وظیفه اصلی ماست و در کنارش رسانه، بانوانی که با شرایط مختلف، شرایط سخت کنار هم دارند کار رسانهای انجام میدهندن، اما برای کار رسانهای خودشان روشنگری میکنند، من خیلی خوشحال شدم از شعار زیبای این فستیوال که نوشته بودند روی پوستر که زنان روشنگری میکنند، بله این گونه است زنان روشنگری میکنند و من امیدوارم این برنامه که امروز برگزار شد به فال نیک گرفتم، امروز افتتاحیه بود، امروز شروع بود برای هم افزایی بانوان رسانهای چه در ایران، چه در جهان، کنار هم بیاییم و چهره واقعی یک زن ایرانی را درست و واقعی به جهان نشان دهیم.
سؤال: شما توانستید ارتباطی هم بگیرید؟ یعنی این فرصت تعامل و ارتباط بود که گفت و گویی، شماره ای، رد و بدل ارتباطی، اطلاعاتی چیزی هم صورت گرفت؟
عباسیان: خدا را شکر روزی که این سفر را دوستان دستشان درد نکند هماهنگ کردند ما کاملاً باهم تبادل اطلاعات داشتیم با دوستان عزیزمان از کشورهای مختلف بودند، تجارب شان را استفاده کردیم، قرار شد که یک دبیرخانه برای این کار راه اندازی شود، یک گروههایی در پلتفرمهای مختلف راه اندازی شود، ما کنار هم این به صورتی نباشد که بعد از این سفر دیگر هم را نبینیم، ما باهم خیلی کار داریم، امیدوارم که بتوانیم اتفاقات بهتری رقم بزنیم در این حوزه؛ برای یک زن ایرانی مسلمان.
سؤال: خانم هاشمی فکر میکنید امثال این جشنوارهها یا همایشهایی که برگزار میشود و الحمدلله در طول این مدت اخیر کشور ما خیلی پیشتاز بوده در این عرصه، در حوزه زنان و خانواده حالا غیر از صحبتی که رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل در حوزه خانواده مطرح کردند و دفاعی که از کرامت خانواده، شأن خانواده و جایگاه خانواده کردند. خانم دکتر خزعلی معاون رئیس جمهور امروز به این موضوع مهم اشاره کردند، وزیر ارشاد و دغدغهای که سال هاست رهبران انقلاب و مسئولین ما دارند دنبال میکنند، فکر میکنید چقدر این جشنوارهها میتواند کمک کند برای این که اهدافی که نظام انقلاب اسلامی دنبال میکرده، الگوهای صحیحی که دنبال میکرده بتواند در دنیا منعکس کند؟
هاشمی: فکر میکنم این اتفاقی بزرگ است، من اتفاقاً امروز با چند نفر صحبت میکردم، همان راجع به ارزش خانواده که برای بیشتر مردم دنیا بالأخره با ارزش است.
سوال:مقدس است.
هاشمی: بله، البته متأسفانه دوباره اشاره میکنم به آن رسانه هژمونی متأسفانه دارند سعی میکنند اصلاً ارزش خانواده کمرنگتر شود و متأسفانه به این جریان ال جی بی تی و هم جنس باز و اینها.
سوال: اشکال جایگزین خانواده و اینها دارد تبلیغ میشود.
هاشمی: کاملاً اتفاقاً با یک خانم اهل اوگاندا صحبت میکردم. اینها از سازمانهای بانک جهانی، INF؛ صندوق بین المللی (پول)؛ اینها سعی میکنند میگویند شما باید این قانون را مثلاً پیاده کنید، مثلاً ال جی بی تی یعنی همجنس بازی قانونی باشد در هر کشوری، اینها میگفتند نه اصلاً، کاملاً برعکس ارزش ماست.
سوال: الآن خیلی جاها جریانهای مقاومت شکل گرفته و دارد مقابله میشود با این نکته.
هاشمی: بله کاملاً، مثلاً این پول که قرار بود از INF به کنیا و جاهای مختلف را قطع میکنند تا اینها قبول میکنند. یعنی این قدر فشار و حمله علیه خانوادهها سر دنیاست و ما این همبستگی را الحمدلله داریم، شکل کرده و حفظ کردن خانواده خیلی مهم است هم برای ما در جمهوری اسلامی ایران، هم فکر میکنم سراسر دنیا و خانمها اتفاقاً خیلی خوشحال بودند به خاطر بعضی از کشورها، این بحث را نمیشنوند دیگر، چون این بحث دنبال یک جریان دیگر است و خیلی خوشحال بودند و خیلی راحت راجع به این موضوع میتوانستند صحبت کنند.
سؤال: خانم بارِتو چیزی که قرار است از این اجلاس ببرند برای مردم کشور خودشان یا هر جای دیگری که قرار است صحبت کنند، ایشان یک تحلیلگر سیاسی هستند، میخواهم بدانم شما از این اجلاس چیزی که تا الآن در کشور خودتان منعکس کردید دو چیزی که قرار است منعکس کنید چیست، خروجی اش چه خواهد بود؟
بارِتو: چیزهای خیلی زیادی میتوانم بگویم به جرأت، یاد گرفتم و خیلی همه چیز عالی بود که در این برنامه نمیتوانم، وقت نیست که در موردش صحبت کنم ولی چیزی که خیری مهم است این است که با تمام شاید میتوانم بگویم تفاوتها یا بهتر است بگویم تنوعهای فرهنگی که وجود داشت بین شرکت کنندگان این فستیوال یا جشنواره خورشید، ما همه در کنار هم با صلح، آرامش و دوستی این چند روز را سر کردیم توانستیم باهم ارتباط برقرار کنیم و این نشان میدهد که زنان حداقل میتوانند با تمام تنوعهای فرهنگی، فکری که دارند حالا از هر کشوری که هستند میتوانند دست به دست هم دهند، قوی باشند و این اتحاد باعث میشود که آنها قویتر بتوانند عمل کنند و بتوانند خیلی از اهداف خصمانه را که با هدفهایی انجام میشود خنثی کنند؛ و این که اهمیت دارد که ما حواسمان باشد و تمام تلاش مان را کنیم در برابر اهداف و اقداماتی که امپریالیسم انجام میدهد، به خصوص در مورد کشورهایمان و این که اجازه ندهیم به اهدافشان برسند و صدایمان را بلند کنیم و اجازه ندهیم صدایمان را بایکوت کنند.
سوال: باز هم در این حوزه ان شاء الله صحبت خواهیم کرد. این آغاز یک رویداد و اتفاق بزرگ است، ان شاء الله قرار است جشنواره بین المللی خورشید هر دو سال یک بار برگزار و این فضای تعامل بیش از پیش برقرار شود.