به همان میزان که «اسب جنگی» اثری متوسط بود، «ماجراهای تن تن و میلو / The Adventures of Tintin» به عنوان اولین ساخته 3D اسپیلبرگ یک اثر سینمایی جذاب است که برنامه های او را برای ساخت حداقل یک سه گانه از این مجموعه داستان ها با کیفیت روز انیمیشن و البته مبتنی بر داستان پردازی هایی پرکشش تر از ساخته های پیشین نمایش می دهد و یک موفقیت نسبی را در ابتدای این سلسله انیمیشن های سینمایی بلند را پیش روی این کارگردان کهنه کار قرار داده است.
به گزارش «تابناک»، «ماجراهای تَنتَن و میلو» یک رشته داستان است که جزو قدیمی ترین کمیک استریپ های اروپایی و البته بنابر برخی آمارها مشهورترین و پرفروش ترین آنها است. «ژرژ پراسپر رمی» اهل اتربک، شهری در نزدیکی بروکسل بود که این کمیک استریپ ها را با الهام گرفتن از برخی نزدیکانش به تصویر می کشید و همین مصور بودن داستان ها آن هم در 1930 که هنوز پدیده هایی چون سینما ریشه ندوانده بود، یک اتفاق ویژه محسوب می شد و به شدت از همان ابتدا مورد توجه قرار گرفت.
جلد مجموعه 23 کتاب «تن تن» که بسیاری از آنها در ابتدا سیاه و سفید منتشر شد
نویسنده بلژیکی این داستان ها در سال های نخست متهم به نوشتن داستان هایی شد که استعمار و نژادپرستی را با نقابی مثبت پیش روی خوانندگانش قرار می داد اما در داستان های بعدی شاهد رفع این رویکردها بودیم و در ادامه حتی داستان های پیشین نیز با اصلاحاتی همراه شد و «ژرژ رمی» این بار آنچنان از عقب پشت بام سقوط کرد که برخی داستان هایش با دیالوگ های کلیشه ای برای نقد استعمارگران همراه شد اما اینها نمی توانست فراگیری این مجموعه داستان ها را در سطح جهان متوقف سازد.
نویسنده این داستان های محبوب تا پیش از درگذشتن 24 داستان را منتشر کرد که آخرین آنها در سال 1986 تنها طرح های اولیه و ناقصش از سوی همکارانش تکمیل و منتشر شد و شخصیت های این داستان نتوانستند به ماجراجویی هایشان در دهه های بعدی به همراه نویسنده اش ادامه دهند و امروز موزه و تندیسی از این داستان نویس خلاق بلژیکی در این کشور وجود دارد. او وصیت کرده بود پس از مرگش شخصی حق انتشار ادامه داستان مبتنی بر این کارکترها با عنوان «تن تن» را ندارد اما او وصیت نکرده بود تا کودکی پس از بزرگ شدن رویای کودکی اش که همین داستان های تن تن بود را به یک انیمیشن تبدیل نکند و از این داستان ها وام نگیرد!
شخصیت های داستانهای «تن تن» که اسپیلبرگ تقریباً به چهره شان در انیمیشنش وفادار بوده است «تن تن» خبرنگار باهوشی است که قهرمانی و عنوان اصلی این داستان ها را به خود اختصاص داد و شباهت فراوانی به قهرمانان فیلم های هالیوودی دارد که هیچ اتفاقی نمی تواند به طور کامل متوقفش سازد و «میلو» نیز سگ او است که هوشش به صاحبش رفته و به نوعی یک ابرقهرمانی حیوانی است.
دیگر شخصیت های اصلی داستان های «تن تن» عبارت بودند از «کاپیتان هادوک» یک ناخدای برجای مانده از ناخدایی ثروتمند، ناخدا آلن تامپسون معاون «کاپیتان هادوک» به عنوان چهره ای منفی و قاچاقچی تریاک، «نِستور» مستخدم قصر مولینسار، «بیانکا کاستافیوره» خواننده اپرا» که کاپیتان هادوک از او و صدایش متنفر است، «پروفسور تورنسل» یک مخترع گیج، «جولیون وگ» یک بازاریاب بیمه، «برادران پرنده» که عتیقه فروش هستند، «دوپونت و دوپونت» یک دوقلوی کارآگاه خنگ، «ژنرال آلکازار» یکی از ژنرال های کودتاچی آمریکای لاتین و «روبرتو راستاپاپولوس» منفی ترین شخصیت داستان های تن تن به عنوان سلطان مواد مخدر است که این داستان ها با مرگش به پایان می رسد.
تصویری از «تن تن» و «کاپیتان هادوک» در انیمیشن اسپیلبرگ تنتن در سرزمین شوراها (۱۹۳۰)، تنتن در کنگو (۱۹۳۱)، تنتن در آمریکا (۱۹۳۲)، سیگارهای فرعون (۱۹۳۴)، گل آبی (۱۹۳۶)، گوش شکسته (۱۹۳۷)، جزیره سیاه (۱۹۳۸)، عصای اسرارآمیز (۱۹۳۹)، خرچنگ پنجه طلایی (۱۹۴۱)، ستاره اسرارآمیز (۱۹۴۲)، راز اسب شاخدار (۱۹۴۳)، گنجهای راکهام (۱۹۴۴)، هفت گوی بلورین (۱۹۴۸)، معبد خورشید (۱۹۴۹)، سرزمین طلای سیاه (۱۹۵۰)، هدف کره ماه (۱۹۵۳)، روی ماه قدم گذاشتیم (۱۹۵۴)، ماجرای تورنسل (۱۹۵۶)، کوسههای دریای سرخ (۱۹۵۸)، تنتن در تبت (۱۹۶۰)، جواهرات کاستافیوره (۱۹۶۳)، پرواز شماره ۷۱۴ (۱۹۶۸)، تنتن و پیکاروها (۱۹۷۶)، تنتن و هنر الفبا (۱۹۸۶) این مجموعه داستانی را تشکیل می دهد که علی رغم دستمالی شدن برخی قصه های در دهه های اخیر توسط برخی کارگردانان، همچنان ظرفیت ساخت 24 انیمیشن جذاب را دارد.
استیون اسپلبرگ اما سراغ نخستین داستان نرفته و «راز اسب شاخدار» یازدهمین داستان از مجموعه داستان های تن تن را به شکلی که متصل به داستان های پیشینش نباشد و مستقل قابل ارزیابی شود، مورد توجه قرار داد تا بر اساس بازنویسی که توسط گروهی از نویسندگان صورت پذیرفته بود، نخستین انیمیشن 3D این کارگردان کهنه کار ساخته شود و داستانی پرکشش را با کیفیتی کم نظیر در طول 107 دقیقه عرضه کرد. اسپیلبرگ اما بی سبب سراغ این داستان نیامده بود و «راز اسب شاخدار» پرفروش ترین داستان از این سری داستان ها شده بود و بنابراین برای ثبت یک سری انیمیشن سه بعدی در کارنامه استیون، این داستان یک آغاز خوب بود.
شیوه جالب کارگردانی اسپیلبرگ برای فیلمبرداری از ماکت ها
ماجرای داستان این انیمیشن که منطبق بر کتاب 62 صفحه ای اش پیش رفته، درباره است سر فرانسیس هادوک برای نوادگان خود به جای گذاشته بود. تن تن و کاپیتان هادوک به عنوان تنها بازمانده هادوک ها برای یافتن رمز محل گنج که در سه برگه جداگانه و در سه نمونه ماکت از کشتی اسب شاخدار (کشتی ای که توسط سرفرانسیس هادوک در قرن هفدهم پیش برای تجارت استفاده می شده و توسط گروهی از دزدان دریایی به رهبری مردی خبیث به نام راکام سرخپوش غرق شد) جاسازی شده بود، تلاش می کنند و در نهایت بخشی از گنج که نشانه محل غرق شدن کشتی اسب شاخدار را نیز در کنار خود دارد، یافت می شود.
اسپیلبرگ به گونه ای داستان فیلم را به پایان رسانده که مشخصاً نشان می دهد قرار است قسمت های دوم و سومی نیز از مجموعه داستان های تن تن بسازد و برنامه ریزی ها برای ساختن قسمت های دوم و سوم نیز آغاز شده است. هرچند علی القاعده اسپیلبرگ می بایست ادامه همین فیلم را در قسمت دوم روایت کند و «گنجهای راکهام» که داستان تلاش تن تن و کاپیتان هادوک برای یافتن گنج اصلی در اقیانوس اطلس را به تصویر بکشد اما عنوان قسمت دوم انیمیشن، «معبد خورشید / Prisoners of the Sun» گذاشته شده که نام چهاردهمین داستان بوده و ارتباط مستقیمی به گنج ها ندارد.
هرچند ممکن است بخشی از داستان «معبد خورشید» که درباره نجات «پروفسور تورنسل» از مرگ در آمریکای جنوبی است، به عنوان مقدمه ای برای انیمیشن سوم اسپیلبرگ مورد استفاده قرار گیرد. بله، درست خواندید؛ در حالی که زمان تولید نهایی انیمیشن دوم این بار تنها با تهیه کنندگی اسپیلبرگ و کارگردانی پیتر جکسون «تحت عنوان ماجراهای تن تن: معبد خورشید / The Adventures of Tintin: Prisoners of the Sun» در سال 2015 قطعی شده، فیلمنامه قسمت سوم با بودجه ای صدمیلیون دلاری رسیده و طبیعتاً باز هم تهیه کنندگی اسپیلبرگ به نگارش درآمده است. نکته جالب اینکه جکسون در قسمت نخست این فیلم در کنار اسپیلبرگ، تهیه کننده بوده است.
قسمت نخست «تن تن» به زعم بسیاری از منتقدان بسیار شبیه «ایندیاناجونز» است که طرز استفاده از همه وسایل نقلیه را می داند، بسیار باهوش و بی باک و همین طور شکست ناپذیر است اما با این حال «تن تن» در بستر داستان این انیمیشن برای مخاطبی که با سینمای اسپیبلرگ آشنا است، چندان غیرقابل باور نیست. داستان ضرباهنگ تندی دارد اما شاید تا ده دقیقه امکان کوتاه کردنش وجود داشت و دیالوگ هایی که در صحرا و سپس پاسگاه مرزی به نوعی برای فلش بک بیان می شود، بیش از حد طولانی است، هرچند کارگردان تلاش کرده با طراحی اتفاقات و دیالوگ های طولانی در همین صحنه، فیلم از ریتم نیافتد و در این زمینه بد عمل نکرده است.
فیلم 77 میلیون دلاری اسپیلبرگ که بیش از 373 میلیون دلار فروش داشته و بیشتر این فروش نیز خارج از آمریکا به دست آمده، با تکیه بر تکنیک «موشن کپچر / motion capture» که در آن حرکات بازیگران اسکن شده و سپس به تصاویر سه بعدی تبدیل می شود، حرکات نرم و طبیعی از صورت و بدن شخصیت های انیمیشن مقابل دیدگان مخاطب قرار می دهد و نوع طراحی کادرها و نور صحنه ها به گونه ای تنظیم شده که در هنگامه تماشای برخی صحنه ها ممکن است با تردید به انیمیشن بودنش بنگرید، به خصوص اگر در جزئیات تمرکز بیش از حد نکنید.
به این کیفیت تصویر، موسیقی «جان ویلیامز» را هم بیافزایید که انگار قرارداد مادام العمر برای ساخت موسیقی های متن شاهکار با اسپیلبرگ بسته است و البته در بخش صدا باید به تغییر صدای صداپیشگان نیز اشاره کرد که با لحن غیرمعمول دیالوگ ها را گفته اند تا یادآوری تصویر چهره شان برای تماشاگر حرفه ای، در سطح باورپذیری مخاطبان اثری منفی نداشته باشد.
نگارنده با دعوت به تماشای حدود 45 دقیقه از این فیلم، پرسش مطروحه در
فیلم های پیشین را مجدداً پیش رویتان قرار می دهد که آیا در شرایطی که
اصولاً کپی رایت در مفهوم کلی اش در ایران رعایت نمی شود و فیلم های دوبله
شده در کشور حق کپی رایتشان خریده نمی شود و قریب به اتفاق کتب ترجمه و چاپ
شده در کشور نیز بدون خرید حق کپی رایت پروسه طبع را طی می کنند و ایران
نیز هنوز عضو کنوانسیون برن نیست و آثارش فرهنگی کشورمان در جهان در صورت
عدم ثبت در دیگر کشورها، مشمول کپی رایت نمی شود، آیا نقد
فیلم های روز و همچنین پخش حداکثر 30 دقیقه (مگر در موارد استثنایی) از
فیلم های روز و همچنین فیلم های شاخص کلاسیک دنیا در «تابناک» موافقید؟
«تابناک» تا انتهای تعطیلات نوروز،
هر روز یک فیلم شاخص را تقدیم تان خواهد کرد و پس از آن، در صورت جلب نظر
شما عزیزان در جمع بندی نظرات، هر هفته یک فیلم این گونه عرضه خواهد شد.